BANDIMA VAPURU’NUN 1957 YILINDA MÜZE OLMASINI İSTİYOR!

Mustafa Kemal ve arkadaşlarını 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a taşıyan Bandırma Vapuru, 1950 yılına kadar “Bandırma“  bilahare  “Ülgen“ adı altında daha sonra ise Denizcilik Bankasınca hizmet dışına çıkarılmıştı.

Bandırma Vapurunun bu gün Samsun’da bire bir ölçülerinde yapılmış maket müzesi yer alıyor..  

Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü kayıtlarında yer alan ve 4. 10 1957 tarihli Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın dönemin Başbakanına yazmış olduğu üst yazıda Ülgen Vapuru’nun tarihi kıymetinden dolayı yeniden eski ismi Bandırma muhafaza edilerek Müze haline getirilmesi isteniyor..

1925’TE SÖKÜLMEDİ Mİ?

Tarihi kaynaklarda  “19 Mayıs 1919 tarihinden sonra yine posta hizmetlerine devam eden vapur 1924 yılında "Türkiye Seyrüsefain İdaresi" tarafından hizmet dışı bırakıldıktan sonra 1925 yılında gemi Bozmacı İlhami'ye (SÖKER) isimli Türk armatöre satılmış ve aynı armatör tarafından 4 ay içinde Haliç Fenerin' de Hurda olarak parçalanmıştır.” Şeklinde bilgi yer almasına rağmen 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın yazısı şu şekilde:
 
Yüksek Başvekâlete,

Reisi Cumhurumuz, Atatürk’ü 1919 senesinde Samsun’a götürmüş olan ve 1950 senesine kadar “Bandırma” bilahere Ülgen ismi altında çalışan ve halen Denizcilik Bankasınca hizmet dışına çıkartılmış vapurun, tarihi kıymeti dolayısıyla eski adı ile ve müze olarak muhafaza edilmesinin muvafık olacağını ifade buyurmuşlardır.
Derin saygılarımla arz ederim..
4.10.1957
Umumi Katip
 
BANDIRMA VAPURU TARİHİ

Mustafa Kemal Atatürk'ü 9.Ordu Müfettişi (Mirliva) olarak kurmayları ile birlikte İstanbul'dan Samsun'a getiren Bandırma Vapuru 1878 yılında İngiltere'nin Glasgow kentinde (İskoçya bağımsızlığını ilan ettikten sonra bu bölge İskoçya sınırları içersine girmiştir) Mac. Intyre Paisley - Huston and Cardett tezgahlarında gemi tezgahlarında 21 sıra numarası ile 279 grostonluk yolcu ve yük vapuru olarak inşa edilmiştir. Geminin ilk sahibi Dussey and Robinson şirketi gemiyi "Torocaderto" adı altında 5 yıl çalıştırdı.
 
1883 yılında Yunanistan' da H. Psicha Preus Firmasına satıldı. "Kymi" adını alarak , geminin Londra'da olan kaydı Pire Limanına alınmıştır.
 
1890 yılında H. Psicha Preus firması gemiyi başka bir Yunanlı firma olan Cap. Andereadis firmasına satmış , 12 Aralık 1891 tarihinde kaza sonucu batmış, aynı yıl içersinde yüzdürülmüştür. Kıymı adı ile "İstanbul Rama Derasimo " firmasına satılarak İstanbul limanına kayıt edilmiştir.
 
1894 yılında Pire Limanındaki kayıt o zamanki Deniz Yolları İşletmesi anlamına gelen "İdare-i Mahsusa"ya nakledilmiş ve Türk bayrağı çekilerek, adı "Kymi" den "Panderma" olarak değiştirilmiştir. Marmara Denizi kıyılarında, Tekirdağ , Mürefte, Sarköy , Karabigah, Erdek arasında yük ve yolcu seferleri yapmıştır.
 
İdare-i Mahsusa'nın statü değiştirerek 28 Ekim 1910 yılında "Osmanlı Seyrüsefain İdaresi"(Osmanlı Denizcilik İşletmesi) olunca geminin adı "Panderma" "Bandırma" olarak değiştirilerek posta vapuru haline getirilmiştir.
 
19 Mayıs 1919 tarihinde Atatürk ve Silah Arkadaşlarını Samsun'a getirdikten sonra yine posta hizmetlerine devam etmiştir. 1924 yılında "Türkiye Seyrüsefain İdaresi" tarafından hizmet dışı bırakılmıştır.
 
Bandırma adını aldıktan sonra birkaç kez kaza geçirmiş, yük taşımacılığı yaptığı tarihlerde İngiliz yapımı E11 model denizaltına çarptığı, attığı torpido sonucu batmak üzere olduğu, daha sonra motorunun büyük bir arıza yaptığı elde edilen bilgilerde yer almaktadır.
 
1925 yılında gemi Bozmacı İlhami' ye (SÖKER) isimli Türk armatöre satılmış ve aynı armatör tarafından 4 ay içinde Haliç Fenerin' de Hurda olarak parçalanmıştır.