Hangi fotoğrafına bakarsanız bakın, gözlerinde bir hüzün var. Davasına olan sevdasından mı yoksa davasının omuzlarına yüklediği ağır yükten midir bilinmez ama o hüzünlü bakışların bugüne bıraktığı miras müthiş bir hazine. Sadece yazdığı eserler olarak değil, isminin geçtiği her platformda kendisine duyulan sevgi, saygı, muhabbet ve övgü dolu sözler… 1982 senesinde Konya Selçuk Üniversitesi Rektörlüğü'ne getirilen Prof. Dr. Erol Güngör’den bahsediyorum… 8 ay gibi kısa bir süre Rektörlük yapmış olmasına rağmen adından en çok söz ettiren Rektörlerden biri oldu. Milliyetçilik fikirlerinin temel kaynakları, Türklerin tarihi gibi konular üzerine eserler yayımlamıştır.
BAŞARILARLA DOLU BİR HAYAT HİKAYESİ
1938 yılında Kırşehir'de doğdu. İlk ve orta öğrenimini memleketinde yaptı. İ.Ü. Hukuk Fakültesi'nde bir süre okuduktan sonra İ.Ü., Edebiyat Fakültesi'ne geçerek Felsefe Bölümü'nü bitirdi (1961). Prof. Dr. Mümtaz Turhan'ın yanında sosyal psikoloji asistanı oldu. 1965'te doktorasını verdi.Erol Güngör, 1957 senesinde kendi fakültesinde memurluğa başladı. Bu yıllarda Fransızca yanında İngilizce’yi de öğrendi. Arapça ve Farsça metinleri de rahatlıkla okur ve anlardı. Misafir Prof. Hans’inlaboratuar asistanlığını yaptı ve derslerini Türkçeye çevirdi. 1961’de fakülteyi bitirince Tecrübî Psikoloji Kürsüsü’ne asistan tayin edildi. Bu esnada Türkiye’de yeni bilim dalı olan Sosyal Psikoloji sahasına ilgi duydu ve o sahaya yöneldi. Tanınmış sosyal psikolog Krech ve Crutchfield’in ortak eserini Sosyal Psikoloji adıyla dilimize çevirdi. Bilimsel çalışmalarının yanında çeşitli dergi ve gazetelerde yazılar yazdı, yorumlar yaptı; kamuoyunu muhtelif konularda hem aydınlattı, hem onları düşündürdü, hem de muhtelif meselelere çözümler getirdi. 1965 yılında Mümtaz Turhan’ın nezaretinde hazırladığı Kelâmî (Verbal) Yapılarda Estetik Organizasyon adındaki tez çalışmasıyla doktor unvanını aldı. 1966’da davet üzerine gittiği Colorado Üniversitesi’nden sosyal psikolog KenethHammond’un yanında iki sene çalıştı. Orada Davranış Bilimleri Enstitüsü’nde milletlerarası bir ekibin çalışmasına katıldı. Yurda dönüşte sosyal psikoloji derslerini yürüttü. 1969-1970 arası askerliğini yaptı. Aynı yıl, Şahıslar Arası İhtilafların Çözümünde Lisanın Rolü adlı teziyle üniversite doçenti oldu.
SOSYAL YÖNÜYLEDE HERKESİN GÖNLÜNÜ KAZANDI
Erol Güngör, ilmî çalışmalarının yanında çeşitli toplumsal ve kültürel faaliyetlere katıldı. Küçük bir divanı olacak kadar şairliği vardı. Türk musıkîsini bir kısım makamlarıyla icra edebilecek kadar musıkîye vakıftı. Divan Edebiyatına vakıftı. Muharrem Ergin’in dediğine göre Türk dilinin inceliklerini bir dilci, Türk tarihini bir tarihçi, Türk edebiyatını bir Türk edebiyatı tarihçisi kadar iyi bilirdi. Liselere mecburî ahlâk dersi konulduğu zaman Yaşar Erol, Ahmet Tekin ve Emin Işık ile birlikte ortaokul ve liseler için ahlâk dersleri; Sabri Özbaydar, Belma Özbaydar ve Ayhan Songar ile birlikte liselere ve yaygın eğitim yüksekokullarına psikoloji ders kitaplarını yazdı.
İki yıl ABD'de Colorado Üniversitesi'nde araştırmalar yaptı. 1971'de doçentliğe, 1978'de profesörlüğe yükseldi. 1982'de Konya Selçuk Üniversitesi Rektörlüğü'ne getirildi. 1982 Temmuz ayında Selçuk Üniversitesi Rektörlüğü'ne tayin edildi. 24 Nisan 1983 tarihinde İstanbul'da vefat etti.
Eserleri:
Ahlak Psikolojisi Ve Sosyal Ahlak- Bu eser, Prof. Dr. Erol Güngör'ün "Ahlâk Psikolojisi" (1974) ve "Sosyal Ahlâk" (1975) konularında kaleme aldığı, bu güne kadar yayınlanmamış iki eserinden meydana getirilmiştir.
İslam’ın Bugünkü Meseleleri - 20. Asrın ikinci yarısında görülen İslâm Uyanışı dünyanın büyük ilgisini çekmektedir. Bütün İslâm dünyasını incelemekle beraber, Türkiye'ye ağırlık vermiştir.
İslam Tasavvufunun Meseleleri- Erol Güngör bu eserinde, sosyal ilimci gözüyle İslâm dünyasının tasavvufî meselelerini ele almaktadır.
Türk Kültürü Ve Milliyetçilik- Yazar bu eserinde milliyetçilik ile Türk kültürü arasındaki münasebetlere sosyal-psikoloji açısından bakmaktadır.
Kültür Değişmesi Ve Milliyetçilik- Bu eserde kültür değişmeleri, zihniyetimizde meydana gelen değişmeler ve milliyetçilik meseleleri arasındaki ilgiler üzerinde durulmuştur.
Dünden Bugüne- Milliyetçilik fikirlerinin temel kaynakları olan tarih ve kültür meselelerini, sosyal ilimci gözüyle, tahlil etmekte ve okuyucunun meselelere bakış açısı kazanmasını sağlamaktadır.
Tarihte Türkler- Bu eser sosyal ilimci gözüyle Türk tarihinin başlangıcından günümüze bir tesbitidir.
Sosyal Meseleler Ve Aydınlar- Erol Güngör'ün Ortadoğu ve Millet gazetelerinde neşredilenlerin haricindeki makalelerinin toplanmasıyla meydana getirilmiştir.
Dünyayı Değiştiren Kitaplar- Bu kitap batı dünyasının -ve dolayısıyla bütün dünyanın- bugünkü halini almasında büyük tesirleri olmuş bulunan on altı eseri asıllarından ve bütünüyle okuma imkanı bulamayanlar için tertiplenmiştir.
Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme- Bu eserde Avrupa düşüncesinde 1680-1715 tarihleri arasında yer alan köklü değişmesinin hikâyesini anlatıyor.
Milliyetçi düşünürler arasında ele alınan Erol Güngör’ün İslâmî düşünce bakımından çok önemli iki eseri vardır. “İslâm’ın Bugünkü Meseleleri” ve “İslâm Tasavvufunun Meseleleri” adlı eserleri denebilir ki Cumhuriyet döneminde yazılmış bu sahada bilimsel muhtevada derli toplu tek eserdir. Erol Güngör, “İslâm’ın Bugünkü Meseleleri” adlı kitabında hem İslâm dünyasının hem de Türkiye’nin İslâmî meselelerini genel olarak ele almakta ve bunlar üzerinde ilmî, fikrî tahliller yapmaktadır.Gençlik yaşlarında Ziya Gökalp'ten büyük ölçüde etkilenmiştir. “İslam’ın Bugünkü Meseleleri” isimli kitabı, Erol Güngör bibliyografyasında önemli yere sahiptir. Bu kitap 80’lerde yükselmeye başlayan “siyasi islam” ceryanına yöneltilmiş bir yorum olarak okunabilir. 19. yy’da İslam’ın ortaya koyduğu medeniyetin mağlup olduğunu, ancak temel probleminin, modern hayata uygun bir hukuk sisteminin yeniden üretilmesinde yattığına dikkat çeker; içtihat kapısının kapalı olduğu görüşünü eleştirir ve İslam’ın, kendi içinde tutarlı ve dengeli bir değerler sistemi sunduğunu, özellikle 20.yy’ın İslam prensiplerine çok geniş bir uygulama sahası verebileceğini öne sürer. Erol Güngör’ün yazıları Türk Yurdu, Hisar, Türk Birliği, Töre, Türk Edebiyatı, Türk Kültürü, Milli Eğitim ve Kültür, Milli Kültür, Konevî, Toprak ve Diriliş dergileri ile, Millet, Her Gün, Yeni Düşünce, Yeni Sözcü, Yol, Ayrıntılı Haber, Yeni İstanbul ve Ortadoğu gazetelerinde yayınlandı. Bunlardan 1974–1977 tarihleri arasında başyazarlığını yaptığı Eserlerinde Türk toplumunun Tanzimat'tan bu yana yaşadığı kimlik sorununa ve kültür buhranına parmak basmıştır.18 kitaba imza atan Erol Güngör'ün eserlerinin bir kısmı çeviri metinlerden oluşmaktadır.
Büşra Aksakbağı / Yeni Haber Gazetesi
