Analiz
Giriş Tarihi : 26-02-2017 14:00   Güncelleme : 26-02-2017 14:00

Çağın hastalığı Teknoloji Bağımlılığı

Modern çağın en büyük eğlence araçlarını artık ileri teknoloji ürünü bilgisayar, tablet ve cep telefonları oluşturuyor. Günlük hayatı bir örümcek ağı gibi kuşatan bu ileri teknolojinin acıtan yüzü ise çocuklarımızı gittikçe gerçek hayattan koparıyor olması. Üstün teknoloji ürünü ekranların müptelası haline gelen çocuklarımızın, çağın vebasına yakalanmaması için teknoloji bağımlılığı konusunda son derece bilinçli olmak gerekiyor.

Çağın hastalığı Teknoloji Bağımlılığı

Söze hepimizin sahip olduğu bir ön kabulle başlayalım. Evet, kesinlikle teknoloji insanlığı bulunduğu konumdan bir adım öteye ve hatta çok daha ötelere götürecek en önemli araçlardan biri. Bu muhakkak. Bilim, üretim, iletişim, ulaşım gibi daha pek çok alanda yaygın ve son derece faydalı şekilde kullanılıyor. Ancak bu doğru kullanıldığı takdirde mümkün olabiliyor.

ÇAĞIN VEBASI NASIL ORTAYA ÇIKIYOR?

Peki, nasıl oluyor da yanlış kullanıldığında aynı teknoloji çağın vebasına dönüşebiliyor? Bu sorunun cevabına gün geçtikçe biz farkına varmadan değişen eğlence kültürü ve alışkanlıklar diyebiliriz. 

En basitinden çocuklarımız artık sokağa çıkmıyor ya da çıkamıyor. Teknolojiden önce anne ve babalar çocuğu sokaktan alamazdı. Fakat şimdi durum değişti. Çocuklar evden çıkmaz oldu. Bırakalım evi artık odalarından çıkmayan çocuklarımız var. Akıllı telefon, tablet, bilgisayar ve oyun konsolları her yaştan çocuğun hayatında artık büyük bir yer kaplıyor. Bu araçlar çocukların bazı ödev ve çalışmalarında işlerine yarasa da zamanla bir teknoloji bağımlılığına dönüşünce günlük hayatları bundan olumsuz etkileniyor. 

Zamane çocukları, günümüz yetişkinlerinden çok daha farklı yaşam koşullarında büyüyor. Zira yeni nesil doğrudan teknolojinin içine doğuyor. Gerçek hayattaki sosyal hayatı keşfedemeden sanal âlemin oyunlarıyla eğlenmeyi ve sosyal paylaşım sitelerinden arkadaşlık kurmayı öğreniyorlar. Daha doğru düzgün konuşmayı öğrenmeden 2 yaşındaki bir çocuk iPad kullanmayı öğreniyor. İşin trajikomik yanı ise bu durumun çevredeki yetişkinler tarafından bir zekâ göstergesi olarak kabul edilmesi. Oysa böyle bir durum çocuğun zeki olduğu anlamından çok eline aldığı cihazın ileride yol açacağı bağımlılık riskine işaret ediyor. 

Bugün ebeveynler teknolojinin nimetlerini çocuk bakıcısı gibi kullanmayı tercih ediyor. Anne evde iş yaparken veya çocuğa yemek yedirirken oyalanması için eline iPad veya cep telefonu verebiliyor. Şüphesiz iyi niyetle yapılan bu tarz hareketler, farkında olmadan çocukların bilinçaltı bağımlılığa açık hale getiriyor. İleride çocuk büyüyüp de cep telefonu ve bilgisayar olmadan nefes alamaz hale gelince de böyle bir durumun nasıl ortaya çıktığı merak ediliyor. Aslında merak edilecek bir durum yok ortada. Çocuk dünyaya teknolojiyle gözlerini açınca ve bu durum bilinçli olarak kontrol edilemeyince bu sonuç kaçınılmaz oluyor.

ÇOCUKLAR İÇİN TEKNOLOJİDEN DAHA KEYİFLİ NE OLABİLİR?

Teknolojiden uzak bir ortamda büyüyen yetişkinlerin yeni nesli anlaması için empati yapması gerekiyor. Bağımlılığa giden süreci anlamak ve çözüm üretmek için bu son derece önemli… Düşününki günlük hayatta içinde bulunmaktan en çok keyif aldığınız bir ortamdasınız ve size daha eğlenceli gelebilecek başka bir yer yok. Dahası sizin için doyumsuz olan bu ortamda arkadaşlarınız da var. Siz olsanız böyle bir durumda ne yapardınız? 

Hal böyleyken amiyane tabirle çocukların sanal âleme müptela hale gelmesi normal bir süreç. Çocuğa alternatif oluşturmadığınız müddetçe bu durumu kontrol altına almanız mümkün değil. 

Bu noktada çocukla nitelikli ve etkili zaman geçirmeyen ve kendini de teknolojiden alıkoyamayan ebeveynlerin durumu daha da zor. Böyle bir anne ve babanın çocuklarının teknolojinin sanal eğlencesinde kaybolması hiç de anormal bir durum teşkil etmiyor.

TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI NEDİR?

Teknoloji bağımlılığının diğer bağımlılıklardan pek bir farkı yok. Zira bilgisayar ve internet üzerinden gelişen teknoloji bağımlılığı en kısa ve net olarak kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığında yoksunluk yaşadığı bir durum olarak tanımlanıyor.

BAĞIMLILIĞIN BELİRTİLERİ NELER?

Bağımlılığın belirtileri gündelik hayatı bir parçası haline gelen yanlış tavır ve davranışlar ortaya çıkarıyor. Uzmanlar bunları şöyle sıralıyor:

• Yalnızca birkaç dakika diyerek saatler harcamak.
• Çevrenizdekilere ekran karşısında geçirdiğiniz zaman hakkında yalan söylemek.
• Uzun süre bilgisayar kullanmaktan dolayı fiziksel sorunlardan şikâyet etmek.
• Anonim bir kişiliğe bürünmek, insanlarla internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmaya tercih etmek.
• İnternete girmek için yemek öğünlerinden, derslerden ya da randevulardan ödün vermek.
• Bilgisayarınızın başında çok fazla zaman geçirdiğiniz için suçluluk duyuyorken bir yandan da büyük bir zevk almak ve bu iki duygular arasında gidip gelmek.
• Bilgisayarınızdan uzak kaldığınız zaman gergin ve boşluktaymış gibi hissetmek.
• Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak.

BAĞIMLILIĞA KARŞI NELER YAPMALI?

Uzmanlar en başta günlük internet kullanım saatlerini hem sınırlamayı hem zaman içinde azaltılmasını tavsiye ediyor. Sonrasında alternatif ortam oluşturmak için destek gruplar oluşturmak gerekiyor. Çocukların doğal seyirde dostluklar ve arkadaşlıklar kurmalarına imkân sağlanmalı. Bunun için ilgi alanına göre çocuk her hangi bir müzik veya spor dalına yönlendirilebilir. 

2 yaşından küçük çocukları internet, TV ya da bilgisayarla karşılaşmasına uygun olmadığını belirten uzman görüşlerini asla aklınızdan çıkarmayın. İlköğretimdeki bir öğrencinin 45 dakika, lise öğrencisinin günde 1 saat internet kullanımının yeterli olacağını unutmayın. 

Ayrıca çocuğunuzun bilgisayar kullanımını mutlaka kontrol edin ve sanal ortamdaki arkadaşlarını tanıyın. Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamaları bulundurun. Tüm bunlara rağmen çocuğunuzun bilgisayar kullanımı düzelmiyorsa uzmanlardan yardım almalısınız.

NELER YAPMAMALI?

Her şeyden önce anne ve babalar akıllı telefon, tablet, iPad gibi teknoloji ürünlerini çocuklarını teselli etmek, susturmak ya da oyalamak için kullanmamalı. Kontrolsüz ve uzun süre internet kullanımına müsaade etmemeli. Bilgisayar başındaki çocuğunuza yemek ve çay saatlerinde servis yapmak yerine onun size katılmasını sağlayın. En nihayetinde televizyon, bilgisayar ve internet gibi teknolojinin odağında yer aldığı bir ev düzeni kurmayın…

Muhammed Şimşek/Diriliş Postası

 

adminadmin