İnsana canlı ve cansız tabiat üzerinde düşünmesi, ölümü sıkça anarak ibret alması sürekli ikaz edilmiştir.
İbret almak insana farzdır.
Çünkü tefekkür etmesi insana emredilmiştir. Bu varlık ve olayların üzerinde düşünülmesi ve ibret alınması gereken çok hikmetler, manalar, ve alınacak dersler olduğu muhakkak.''Hanginizin daha güzel amel yapacağını sınamak için ölümü ve hayatı yaratan O'dur." Ayetinde ölümün hayattan önce anılması hikmeti, insana kul olduğunu,hayattan daha çok hatırlatıcı ve öğretici olması dolayısı iledir..
İbret insanların iyi veya kötü hallerini, âhirete dair olan durumunu düşünmesi, işin akıbetini yani görünmeyen kısmını kavraması ve muhasebesi ilmidir. İbret, insanın hak nazarında, nasıl ve ne durumda olduğu endişe ve korkusu sebebiyle başlar, kaynaklanır ve beslenir büyür.O kadar büyür ki cihana sığmaz.Ama kendinden eminlik hali nedense insana ibretle baktırmadığı gibi de hiç bir şeyi dikkate aldırmaz.
