D vitamini, kalsiyum emilimine yardım etmesi, kemiklerde kalsiyum birikimini sağlaması ve kandaki kalsiyum seviyesini kontrol etmesi açısından vücut için elzem bir vitamindir. Kalsiyum eksikliği çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde ise kemik erimesi gibi sorunlara yol açabilir. D vitamini kemik sağlığının yanı sıra kas işlevleri ve denge için de gereklidir. Kemikleri güçlendirmek ve kandaki D vitamini düzeyini normal aralıklarda tutmak, özellikle yaşlılarda görülen, düşme kaynaklı kemik kırıklarını yüzde 20-30 oranında azaltabilmektedir. Ayrıca D vitamininin yaşlılarda, bilişsel işlev kaybı, multiple skleroz, romatizmal eklem iltihabı, şeker hastalığı ve bazı kanser türlerine karşı da (göğüs, kolon, prostat kanserleri gibi) koruyucu olabileceği belirtilmektedir.
Temel kaynağı güneş ışığı
D vitamininin temel kaynağı güneştir ve ultraviyole B ışınlarının cilde temas etmesiyle ciltte oluşan bazı metabolik süreçlerin sonunda üretilmektedir. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü, her gün, yüz ve kollar açık olarak, yanık oluşmayacak şekilde, güneşin geliş açısına da bağlı olarak yaklaşık 20-30 dakika güneşlenerek yeterli D vitamini üretilebileceğine dikkat çekmektedir.
Günlük D vitamini ihtiyacını sadece besinlerle karşılamak mümkün değil
Balık ciğeri, balık yağı, yağlı balıklar ve yumurta sarısının yanı sıra D vitamini ile zenginleştirilmiş tahıllar, süt, tereyağı gibi besinler de temel D vitamini kaynaklarıdır. Özellikle yağlı balıkların tüketilmesi, yumurta gibi kaliteli protein alımı vücuttaki vitamin D düzeylerini dengelemeye yardımcı olabilir. Ancak günlük D vitamini gereksinimini yalnızca besinlerle sağlamak mümkün değildir. Dolayısıyla güneş ışınlarından yeterli ölçüde yararlanamayan ve/veya kronik böbrek hastalığı gibi bazı özel sorunları olan birey ve hastalar D vitamini yetersizliği açısından önemli risk altında olabilir. Bu durumda olduğunu düşünenlerin mutlaka hekimlerine başvurmaları önerilmektedir.
