Olağanüstü hal (OHAL) kapsamında yayımlanan 696 sayılı kanun hükmünde kararname ile kapatılan TAPDK ile Türkiye’de satılacak sigaralardaki yabancı tütün oranlarında yeniden düzenleme yapılacak ve yerli tütün teşvik edilecek.
SAMSUN'DA TÜTÜN ÜRETİMİ NEDEN DURDU!
Osmanlı döneminden bu yana tütünle anılan Samsun'da bulunan tütün tarlalarının bulunduğu yerlerde toplu konutlar, sigara fabrikalarının yerinde de alışveriş merkezi ve tütün fabrikasının yerinde ise adliye binası yükseliyor.
Samsun'da tütün üretimi Osmanlı'nın borçlarına karşılık Fransız Reji şirketi tekeline verildikten sonra Cumhuriyet'in ilanıyla beraber yeniden halkın önemli gelir kalemlerinden biri olmuştu.
Öyle ki Samsun yüksek kaliteli tütünü ile Türkiye’nin tütün üretiminde ilk üç şehir arasında anılan bir kent oldu.
TEKEL FABRİKASININ YERİNE DE DEV ADLİYE BİNASI İNŞA EDİLDİ
1980 askeri darbesinin ardından özelleştirmeye verilen ağırlığın artmasıyla tütün yerli üretici için üretimi cazip bir ürün olmaktan çıkmaya başladı.
AB Birliği müktesebatının dayatmasıyla önemli ölçüde uluslararası şirketlerin tekeli altına girdiği ifade edilen tütün üretimi, üretimin Fransız Reji şirketinin tekelinde olduğu dönemlere benzetildi.
1887 yılında kurulan ve bir marka olan Samsun ve Bafra sigaralarının üretildiği fabrikaların iktidara yakın şirketlere devredildiği iddia edildi, TEKEL fabrikasının yerine de dev adliye binası inşa edildi.
RANTA KURBAN GİDEN BİNALAR
Kentin en merkezi yerinde bulunan sigara fabrikası ve terkedilen tarihi binalar hükümete yakınlığıyla bilinen ismi 10 işçinin asansör kazasında öldüğü inşaatla duyulan Torunlar Holding’in ortak olduğu şirket tarafından restore edildiği belirtildi. Recep Tayyip Erdoğan’ın imamhatip lisesinden arkadaşı Aziz Torun’un şirketi Torunlar Holding’in yüzde 40 hissesine sahip olduğu ifade edilen Bulvar Samsun Alışveriş Merkezi, 1 Temmuz 2012’de açıldı.
AVM'nin 30 yıllık işletme süresi bulunuyor. Samsun’un bir diğer sigara fabrikasının yerine de adliye binası yapıldı.
KÂR EDEN FABRİKALAR ÖZELLEŞTİRİLDİ
British American Tobacco’ya satılan teknoloji açısından en modern fabrikalardan olan Ballıca Sigara Fabrikası aktarılan bilgilere göre vardiyada 16 bin 584 ton sigara üretilen ve yılda 90 milyon TL kâr elde ediyordu.
AKP eski Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in veto ile engellediği “Tütün Üretimi, Üretici Tütünlerinin Pazarlanması, İç ve Dış Ticareti, Denetimi ve Tütün Eksperliği ile ilgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”i 4 Aralık 2002’de Resmi Gazete’ de yayımladı.
Bu yönetmelikle tütün ekimi sınırlandı, fazla üretime yaptırımlar ve cezalar getirildi. Böylece TÜİK verilerine göre, Türkiye’de tütün ürünleri imalatının yüzde 90’a yakını yabancıların eline geçtiği belirtildi.
“Samsun Köylerindeki Göç Hareketleri ve Sebepleri” isimli araştırmaya göre, 5 yıl içinde Samsun’un köylerinden, yüzde 90’ı ekonomik nedenlerden olmak üzere 47 bin 840 yurttaş göç etmek zorunda kaldığı ifade edildi.
SAMSUN’DA TÜTÜN ÇALIŞTAYI YAPILDI
Samsun’da Samsun Valisi Osman Kaymak’ın da katıldığı Tütün Çalıştayı geçen gün yapıldı.
Çalıştayda konuşan Bafra Ziraat Odası Başkanı Osman Tosuner, “Bafra'da üretim raporlarına baktığımızda 22 bin ton tütün üretimine ulaşmış bulunuyoruz. Bafra ilçemiz Türkiye’de en fazla tütün üretimi gerçekleştiren ilçelerimizden birisidir. Bafra’da en kaliteli oryantal tütün yetişmektedir. Şu an Bafra`da 70 Mahalle’de tütün yapılmaktadır.” Dedi.
Vali Osman Kaymak ise çalıştayda yaptığı konuşmasında, Samsun’da yaklaşık 150 yıldır tütün üretilmekte olup Türkiye’nin 3. Sigara fabrikası 1887 yılında Samsun’da kurulmuştur. Tütün üretimi emek yoğun bir faaliyeti gerektirdiği için tarımsal alanda geniş bir istihdam olanağı sağlamış ve buna bağlı olarak geliştirilen politika ve uygulamalar uzun yıllar devlet tarafından desteklenmiştir. Ancak, zamanla üretim fazlası ve stok sorununun ortaya çıkması, destekleme politikasının gözden geçirilmesine neden olmuştur. 2008 yılında Tekel tüm varlıkları ile özelleştirilerek British American Tobacco Firmasına devredilmiştir. Yaklaşık 520 dönümlük arazi üzerine kurulu Samsun Fabrikası da bu kapsamda devredilmiş olup firma 2010 yılı itibariyle tüm üretim faaliyetlerini Samsun Fabrikası’nda birleştirmeye karar vermiştir. Firmanın Samsun’da 41,3 milyon Avro’luk AB Projesi olan Samsun Lojistik Merkezi’nde depolama alanları mevcuttur.
Dünyanın ve Türkiye'nin sayılı tütün üretim merkezlerinden biri olan Bafra Ovası'nda bu yıl itibariyle 3.700 sözleşmeli olan çiftçimiz ile tütün fidesi dikimine başlaması oldukça sevindiricidir. Bafra’daki 90 mahalleden 70’inde tütün üretiminin olması, yıllık üretim miktarının 3.000 tonun üzerinde olması; bu bölgenin ekonomisine ne kadar ciddi bir katkı verdiğinin göstergesidir”
