Düzenlenen etkinliğe Samsun Rizeliler Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Raci Tahsin Kosif, TMO Samsun Şube Müdürü Derya Şahiner, Canik Halk Eğitim Merkezi Aşçılık Kursu Eğitmeni Mürvet Keçe, kursiyerler ve çok sayıda davetli katıldı.
Samsun Rizeliler Kültür ve Dayanışma Derneği Üyesi Zeliha Namlı’nın açılış konuşmasının ardından kürsüye çıkan TMO Samsun Şube Müdürü Derya Şahiner, ekmek israfı hakkında bilgiler verdi. Şahiner, “Tam buğday ekmeği tüketimi, Sağlık Bakanlığı tarafından tavsiye edilmektedir. Besleyici değer yüksel olan tam buğday ekmeği, hipertansiyonun engellenmesine, böbreklerin korunmasına, bazı kanser türlerinin önlenmesine ya da tedavi edilmesine, vitamin ve mineral yetersizliğinin giderilmesine, kilo verilmesine, kalp sağlığının korunmasına ve lif içeriğiyle, insülin düzeyindeki yükselmenin önlenmesine yardımcı olur” dedi.
TMO Samsun Şube Müdürlüğünün yaptığı ekmek israfı araştırma sonuçlarını açıklayan Şahiner, “Açlık ve yetersiz beslenme, nüfusu 7 milyarı geçen dünyamızı tehdit etmektedir. Dünyada gıda israfı ciddi boyutlara ulaşmıştır. Gıda üretiminin üçte biri israf edilmektedir. Dünya nüfusunun yüzde 12.5’ini oluşturan 842 milyon insan yetersiz beslenmektedir. Milyonlarca insan açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Temel besin kaynaklarımızdan olan ekmek, tarih boyunca insanoğlunun en çok tükettiği gıda ürünlerinden biri olmuştur. TMO tarafından ilki 2008, ikincisi 2012 yılında olmak üzere Türkiye’de ekmek üretimi ve tüketimini, tüketim alışkanlıklarını, ekmek israfının boyutlarını, israfın nerelerde ve ne şekilde gerçekleştiğini ortaya koyan 2 araştırma yaptırılmıştır. 2012 yılı araştırmasında ekmek israfının kötü niyetten ziyade ihmal ve bilgisizlikten kaynaklandığı, 2008 yılındaki ekmek israfının yüzde 20 artarak günde 6 milyon, yılda 2.17 milyar adede ulaştığı, yıllık ekonomik kaybı 1.6 milyar TL olduğu, ekmek israfının mazot, su, arazi, maya, tuz gibi israflara da yol açtığı ortaya çıkmıştır. Kampanya ile günde 1 milyon 50 bin, yılda ise 384 milyon adet ekmek çöpe atılmaktan kurtarılmıştır. Kişi başı günlük tüketim 319 gramdan 284 grama, kişi başı günlük israf 19.9 gramdan 16.2 grama, ülke geneli günlük israf adeti 5.95 milyondan 4.9 milyona, yıllık israf adeti ise 2.17 milyardan 1.79 milyara inmiştir. İsraf miktarında ortalama yüzde 18’lik bir azalma sağlanmıştır. Hanelerde, personel ve öğrenci yemekhanelerinde yüzde 40, lokanta, otel ve fırın gibi ticari kuruluşlarda ise yüzde 1 oranında azalma görülmüştür. Kampanyanın etkisiyle ülke geneli günlük ekmek tüketimi ve üretimi miktarlarında azalma görülmüştür. Ülke geneli günlük üretim adeti 101 milyondan 91 milyona, yıllık üretim adeti ise 37 milyardan 33 milyara inmiştir. Ülke geneli günlük tüketim adeti 95 milyondan 86 milyona, yıllık tüketim adeti ise 35 milyardan 31 milyara inmiştir” diye konuştu.
Kampanya ile birlikte halkın ekmek tüketim alışkanlıklarının da değiştiğini belirten Şahiner, “Halkımızın ekmek tüketim alışkanlığında değişim yaşanmıştır. Buna göre 2012 yılına göre tüketim, tam buğday ekmeğinde yüzde 93, kepekli ekmek ise yüzde 283 oranında artmıştır. Tam buğday ekmeği tüketimi 463 milyondan 894 milyon adete, kepekli ekmek tüketimi 132 milyondan 507 milyon adete yükselmiştir. Kampanya ile milli ekonomide yıllık 2.8 milyar TL tasarruf sağlanmıştır. İsrafın parasal karşılığı 1.6 milyar TL’den 1.3 milyar TL’ye düşürülerek 300 milyon TL değerinde ekmek çöpe atılmaktan kurtarılmış, israf etmeme duyarlılığı ve tüketim alışkanlıklarında oluşan bilinç, ekmek tüketiminde ve üretiminde yüzde 10’luk düşüşe neden olmuştur. Dolayısıyla ekmek için yapılan 26 milyar TL’lik harcama 23.5 milyar TL’ye gerileyerek 2.5 milyar TL tasarruf sağlanmıştır” şeklinde konuştu.
Ekmeğin hayvan yemi olarak kullanılmasının israf olduğunun altını da çizen Şahiner, “1 kilogramlık ekmek bedeli ile 4 kilogram yem alınabilmektedir. Araştırmaya göre insan gıdası olan ekmeğin hayvan beslemede değerlendirilmesi israf kabul edilmektedir. Ekmeğin hayvan beslemede kullanılması durumunda üretim sürecinde harcanan emek, maliyet, zaman da israf edilmektedir. Bazı belediyeler, bayat ekmeklerin hayvan yemi olarak değerlendirilmesine yönelik çalışmalar yürütmektedir. Ekmeklerin bu amaçla toplatılması, henüz bayatlamamış ekmeklerin de toplama kutularına atılmasına neden olacağından israf arttıracaktır. Bayat ekmeklerin hayvan beslemede kullanılması, hayvan sağlığı bakamından da sakıncalıdır. Ekmekle besleme, hayvanların metabolizmalarını bozucu etki yapabilmektedir. Toplama kutularına bayat ekmeklerin yanı sıra küflenmiş ekmekler de atılabilecektir. Küf, aflatoksin içerdiğinden hayvan sağlığı bakımından risk teşkil etmektedir. Küflü ekmek ile beslenen hayvanların ürünlerinin tüketilmesi, insan sağlığı bakımından da tehlike oluşturmaktadır” ifadelerini kullandı.
