Samsun Haber
Giriş Tarihi : 31-07-2019 09:32   Güncelleme : 31-07-2019 09:32

Yıl 1948 Samsun’da köylüler açlıktan şehir merkezine göçüyor!

Samsun’da yılında 2. Dünya savaşının ağır şartlarına bir de 1946 yılında yaşanan kuraklık sebebiyle başlayan kıtlık Samsun ve çevre köylerinde köylüleri şehir merkezine göç etmeye zorluyor.

Yıl 1948 Samsun’da köylüler açlıktan şehir merkezine göçüyor!

Cumhuriyet gazetesinin 12 Nisan 1948 tarihli haberinde “Yiyecek kifayetsizliği yüzünden Samsun’a yüzlerce köylü iltica etti” şeklinde verilen ardından Demokrat Parti genel başkanı Celal Bayar Mayıs ayı başında Samsun, Tokat ve Amasya’yı kapsayan bir geziye çıktı.

Konuyla alakalı olarak Taşova sitesinde geniş bir makale yer alıyor.

Makalede şunlar kaydediliyor.

Bu gezide Celal Bayar’a, Adnan Menderes, İhsan Şerif Özgen, Kemal Özçoban gibi isimler de eşlik etti.

Bayar, Samsun gezisini tamamlayıp, Amasya’nın Taşova ilçesini de ziyaret etti.

Taşova Demokrat Parti İlçe teşkilatında Taşovalılar ile görüşen Bayar’a Şeyhli köyünden gelen bir grup günlerdir aç olduklarını, çocuklarının açlıktan hastalandığını hatta ölenler olduğunu söylerler. Çaresizlikten Amasya ve Samsun’a göç etmek zorunda kaldıklarını belirtirler.

Bunun üzerine Celal Bayar, Taşova’dan dönemin Başbakanı Hasan Saka’ya bir telgraf çekti. Telgrafta ;

” Taşova’nın Şeyhli köyünde açlıktan ölüm olduğunu köylüler bana ifade ettiler, diğer köylerde de geçim sıkıntısından şikayette bulundular. Tütünlerinin yüzde 70’i satılmamıştır, satılanların da fiyatı geçen yıldakine nazaran yüzde 20 eksiktir.

Buna mukabil mısırın kilosu 40 kuruşa fırlamıştır. Ziraat Bankası icap eden yardımı yapmamaktadır. Vatandaşa acil yardımınızı dilerim.” Dedi.

Celal Bayar’ın bu telgrafına ilk tepki dönemin Tokat Valisi Sadrettin Aka’dan gelir. Vali Aka;  Taşova’nın adı geçen köyünde son bir iki ayda açlıktan değil, hastalıktan dahi hiç bir ölüm vakası kaydedilmemiştir. Taşova, Erbaa ve Niksar kasabalarında yığınlarla buğday vardır. Bahtiyar yurdumuzda baklavanın kilosu 225 kuruşa satılmaktadır. Böyle bir memlekette açlıktan ölenler vardır tarzındaki beyanatın ne dereceye kadar hakikate tevafuk ettiğini umumi efkarın takdirine bırakırım. şeklinde bir beyanat verir.

Vali Aka,  hükümetin 50 ton buğday dağıtımı için emir verdiğini ayrıca Kızılay’ın da bölgede 50 ton buğday dağıtımına başladığını ilave eder.

Vali Aka’nın ardından 6 Mayıs 1948 günü Başbakan Hasan Saka, Celal Bayar’a bir telgraf gönderir. Telgrafta kış mevsiminin uzun sürmesi ve şiddetli geçmesi nedeniyle bazı dağ köylerinde ilkbahar ekimine saklanan tohumlukların tüketildiğini ve bu köylerde tohumluk sıkıntısının baş gösterdiğini söyleyerek, Ziraat Bankasına açtırılan kredi ile 150 ton buğday ve 50 ton mısırın köylülere dağıtıldığını da bildirir.

Ayrıca Taşova’dan hububat talebinin Nisan ayı ortalarında geldiğini ve hemen harekete geçilerek Konya’dan getirtilen 50 ton buğdayın Kızılay vasıtasıyla köylüye dağıtılmaya başlandığını ve dağıtımın Celal Bayar, Taşova köylerinde gezide iken de devam ettiğini bildirir. Durumun yerinde incelenmesi içinde bir mülkiye müfettişinin Taşova’ya gönderildiğini ifade eder.

Dönemin yazılı basınının da ilgi gösterdiği olayda tartışmanın boyutu, Demokrat Parti Afyon milletvekili Kemal Özçoban’ın Taşova da açlıktan ölenlerin 9 kişi olduğu ve isimlerini basına açıklamasıyla daha da artar.  Tokat Valisi Sadrettin Aka, isimleri verilen vatandaşların sağlıklı ve hayatta olduklarını ve hatta Kemal Özçoban’ın  öldü diye isimlerini verdiği vatandaşlarla Taşova’da görüştüğünü belirtir. Bunun üzerine Kemal Özçoban ölenlerin 9 kişi olduğu şeklinde verdiği beyanatın yanlış anlaşıldığını, beyanında 2 kadının açlıktan öldüğünü, isimlerini verdiği diğerlerinin ise açlık nedeniyle hastalandıklarını anlatmaya çalıştığını ifade eder.

Konuyla ilgili müfettiş raporları ise kadınlardan birinin 101 yaşında olduğunu ve ölümünün açlıkla ilgili olmadığını ve açlıktan öldü denilen kadının ise hastalık nedeniyle öldüğünü bildirmektedir, dönemin yazılı basınını bir süre daha meşgul eden Taşova olayları, kısa bir süre sonra gündemden düşmüş ve tarih sayfalarındaki yerini almıştır.

Kaynak: asova.gen.tr

adminadmin