Eski bir Fransız sömürgesi olan Nijer, ülkeye yönelik uranyum ihracatı yasağı getirdi. Nijer'in kararının ardından diğer ülkeler de ihracat yasağına katıldı, yasaklanan ülkeler arasına ABD de katıldı.
Afrika kıtasındaki birçok ülkede hareketli günler yaşanıyor. Geçtiğimiz günlerde Nijer'de askeri darbe ile ülke yönetimini ele geçiren askeri cunta, Fransa'ya uranyum ve altın ihracatının askıya alındığını açıkladı.
Dünyanın en büyük uranyum üreticilerinden Nijer, Pazar günü Fransa'ya uranyum ve altın ihracatını derhal geçerli olmak üzere durdurdu.
DÜNYANIN EN BÜYÜK URANYUM TEDARİKÇİLERİNDEN
Radyoaktif zehirli bir metal olan uranyum, kanser tedavisinden denizciliğe, silah sanayisinden nükleer enerji tesislerine kadar birçok farklı alanda kullanılıyor. Dünya Nükleer Birliği (WNA) verilerine göre, Afrika'nın en yüksek dereceli uranyum cevherine sahip Nijer, geçen sene 2 bin 20 metrik ton uranyum üretti.
Nijer, dünyanın en büyük uranyum tedarikçileri listesinde de 7. sırada yer alıyor. Fransa 1970'ten bu yana eski sömürge ülkesi olan Nijer'den uranyum tedarik ediyor.
FRANSA'DAN AÇIKLAMA GELDİ
18 nükleer santralde 56 reaktörü çalıştırmak için yıllık ortalama 7 bin 800 metrik ton doğal uranyuma ihtiyaç duyan Fransa, eski sömürgesi Nijer'den yaklaşık 50 yıldır uranyum temin ediyor. Nijer, Fransa'nın uranyum ihtiyacının yaklaşık yüzde 15'ini karşılıyor ve AB'nin toplam uranyum ithalatının beşte birini oluşturuyor.
Öte yandan bir şirket sözcüsü, Fransa'nın devlet kontrolündeki nükleer yakıt üreticisi Orano'nun Nijer'deki faaliyetlerini sürdürdüğünü ve durumu izlediğini belirterek "önceliğimiz ülkedeki çalışanlarımızın güvenliğini sağlamak" dedi.
Fransa enerji bakanlığından bir yetkili ise "Fransa, elektrik santrallerinin arz güvenliğini sağlamak için herhangi bir tesise, şirkete veya ülkeye bağımlı değil" ifadelerini kullandı.
"FRANSIZLARA İHTİYACIMIZ YOK!"
Nijer'in bu kararı, Fransız sömürgeciliğine karşı ayaklanma başladı iddialarını da beraberinde getirdi.
Nijer'de protestocular biri "Uranyum, elmas, altın, petrolümüz var ve köle gibi yaşıyoruz. Bizi güvende tutmak için Fransızlara ihtiyacımız yok" diye konuştu.
BİR ÜLKE DAHA YASAĞA KATILDI
Nijer'in kararını Burkina Faso da takip etti.
Burkina Faso Devlet Başkanı İbrahim Traore de Fransa ve ABD'ye uranyum ihracatını yasakladığını duyurdu.
Burkina Faso Lideri İbrahim Traore duyurusunda;
"Afrika'nın Batı rejimlerine kölelik dönemi sona erdi ve tam bağımsızlık savaşı başladı. Ya vatan, ya ölüm." İfadelerine de yer verdi.
SENEGAL'DE FRANSA İSYANI
Öte yandan Senegal'de de Fransız sömürgeciliğe karşı başlayan ayaklanma büyüyor. Senegal'de Fransız sömürgeciliğine karşı olmasıyla bilinen muhalif lider Ousmane Sonko'nun partisi PASTEF, Fransa yanlısı hükümet tarafından feshedildi.
"DEFOL FRANSA!"
Rusya ile ilişkileri savunan Sonko hakkında Fransa sömürüsüne karşı yaptığı "ayaklanma çağrısı" suçlamasıyla tutuklama kararı çıkartıldı.
Sonko, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, hakkında "haksız yere" tutuklama kararı alındığını belirtti. Kararın ardından sömürge karşıtları sokaklara döküldü.
Başkenti Dakar'da göstericiler, Fransız himayesindeki hükümete karşı sokaklara dökülerek Fransız bayrağını yaktı.
"Fransa'dan bıktık" ve "Defol Fransa!" sloganları atan göstericiler, Sonko'nun serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Kaynak: Ajanslar