Şeyh Şamil 1797 yılında Dağıstan’ın Gimri köyünde dünyaya geldi.
Şeyh Şamil Kumuk Türküdür. 15 yaşında iken at binerek kılıç kuşandı. 20 yaşına geldiğinde iki metreyi aşan boyu ile atlama, ateş etme, güreş, koşu, kılıç gibi spor dallarında üstün yetenek sahibi oldu..
Son derece sade ve kanaatkâr bir hayatı vardı. Şamil, devlet başkanı seçildikten sonra ilk iş olarak iç işlerini ele aldı. Ruslara karşı daha etkili savaşmak için lüzumlu idari ve askeri teşkilatları yeni esaslara göre tanzim etti. Bir taraftan askeri tedbirler alıp düşmana karşı savunma savaşları verirken, diğer taraftan da muntazam adli ve idari sivil bir devlet mekanizması geliştirdi.
Eğitime önem vermiş, fikir ve sanat alanında da büyük adımlar atılmasını sağladı. İlkönce kadrosunu yetiştirip İmam Muhammed sonrası zayıflayan "Kafkas İntifada"sını zirveye ulaştırdı.
Şamil imam seçildiği 1834 yılından 1859 yılına kadar Rusya'nın büyüklüğü ve kudretine rağmen yılmadan mücadeleyi sürdürdü.
Kendinden önceki iki imamın döneminde de fiilen 10 yıl savaşlara iştirak ettiğinden durup dinlenmeden mücadele ettiği süre tam 35 yılı buldu.
Bu süre zarfında Rus kuvvetlerine büyük zayiatlar verdirmiştir. 1839’da Ahulgo Tepesinde 3.000 savaşçısı ile General Grabbe komutasındaki 10.000’i aşkın üstün donanımlı Rus ordusunun kuşatmasına 80 gün süreyle direnişi ile harp tarihine geçti.
Şamil bu savaşta eşi Cevheret’i, oğlu Said’i ve kızkardeşi Mesedo’yu kaybetmiş, 8 yaşındaki oğlu Cemaleddin’i Ruslara rehin vermek zorunda kalmıştı.
Dost ülkelerden hiçbir yardım göremeyen Şeyh Şamil’in, 1859’un 6 Eylül 1859 tarihinde Gunip’te Prens Baryatinsky komutasındaki 70.000 kişilik Rus ordusuna, yanında birkaç yüz kişi kalıncaya kadar direndikten sonra teslim olmuştur. Şeyh Şamil, esareti sırasında Petersburg’a Çar’ın sarayına götürülmüş, Rus Çarı 2nci Aleksandr tarafından sarayın kapısında hayrete düşülecek derecede nazik karşılanmış ve babası 1.Nikola’ya ve ihtişamlı Rus ordularına tam otuz beş yıl Kafkasya’yı zindan eden, bu kahramanını karşısında görür görmez, yüzünden ve sakalından hayranlıkla öpmekten kendini alıkoyamamıştır.
Daha sonra Kaluga’ya gönderilen Şeyh Şamil, on yıl sonra Çar’dan Hac’ca gitme izni alır. Şamil, 1870 yılında maiyetindeki adamları ile birlikte Rusya’dan ayrılarak önce İstanbul’a uğrar. Sultan Abdülaziz tarafından karşılanarak sarayda ağırlanır. Şamil’in İstanbul’a uğradığı haberi duyulduğunda şehirde yer yerinden oynamış, halk bu büyük kahramanı görebilmek için saray kapılarına akın etmiştir.
Sultan’ın kendisine tahsis ettiği gemi ile yola koyulur. Cidde limanından Mekke’ye geçer. Şamil, hac farizasını yerine getirdikten sonra Medine’ye geçer. Medine’de hastalanarak yatağa düşer. Bütün hayatını ülkesinin milli bağımsızlığına adayan, askeri dehasını bütün dünyaya kabul ettiren, adını dünya tarihine "gelmiş geçmiş en büyük gerilla lideri" olarak yazdıran Şeyh Şamil 1871’de 74 yaşında iken hayata gözlerini yumar.
Rahmet ve şefaat dileklerimle.
