İnternet, cep telefonu, bilgisayar, playstation gibi iletişim, eğlence ve bilgi edinme araçları bizleri çok meşgul eder oldu. Özellikle son birkaç yıldır hayatımıza iyice girdi. Artık internet ve bilgisayar insanlık için ciddi bir ihtiyaç halini almıştır. İnternet kullanımının giderek artması, sınırsız, denetimsiz ve yasaksız her türlü bilgiye veya kişilere erişimin kolaylığı, çok olumlu gelişmelerin yanında bazı önemli ama olumsuz neticelerin doğmasına da sebep olabilmektedir.
Bilgisayar oyunları ve internet gezintileri, çocukları ve gençleri sosyal hayattan giderek uzaklaştırmaktadır. Sizler de bunun farkında ve hatta içindesinizdir. Bu nedenle kültürel özelliklerimiz dikkate alınarak, internet kullanımını doğru bir alana çekmek zorundayız. İnternet bağımlılığından kurtulmak, ancak çocuklarımızın ve gençlerimizin interneti doğru ve bilinçli bir şekilde kullanmaları ile mümkündür.
Şunu çok iyi anlamalıyız ki, “İnternet Bağımlılığı” bir hastalıktır ve mutlaka tedavi edilmelidir. Çevremizi biraz incelediğimizde, kendimizin veya yanı başımızdaki bir dostumuzun bağımlılık sınırında olduğunu fark edeceğiz.
Buraya nasıl gelindi? Bağımlılık belirtileri nedir? Kurtulmak mümkün müdür? Gibi sorulara; Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı bir kardeşimiz şöyle ışık tutuyor:
“İnternet bağımlılığını oluşturan şey bir bakıma bilgisayar, internet ve sanal dünyanın karşı konulmaz çekiciliğidir. Kent yaşamı sosyal bağlantıların azalmasıyla kendini göstermekte ve bu ortamda sosyal bağlar kolaylıkla kurulamamaktadır.
İnsanların sosyal bağlantılarını internet üzerinden kurmaya çalışmaları, yabancılarla kolaylıkla iletişim içinde bulunmaları, insanların sınır tanımadan, özgürce düşüncelerini ve duygularını ifade edebilmeleri, kendilerini göstermek istedikleri yönlerini abartarak gösterebilmeleri, internet üzerindeki paylaşma ortamlarında diğerlerini gözetleme fırsatının olması bağımlılık nedenleri olarak gösterilmiştir.
Bağımlılık Belirtilerine gelince:
Kişi içine kapanır. Bu bağımlı kişinin internette giderek daha fazla zaman harcamasına yol açar. Neticede huzursuzluk, kaygı, internetle ilgili hayaller ortaya çıkar.
İnternetten uzak kalınmak için çaba harcansa bile bu başarılamaz.
Yeni web siteleri keşfetmek, oyun oynamak, ‘chat’ gibi aktiviteler giderek esas faaliyetlerin yerini alır.
Aile üyeleriyle olan diyalog ve aktivitelerin yerini internet işgal eder. Sosyal aktivitelerin sıklığı internet bağımlılığı sebebiyle azalır.
İnternet bağımlılığının kötü neticeleri (sabah geç kalkmak, evlilik ile ilgili problemler, önemli işleri terk etme vb.) görülmeye başlanır, buna rağmen internet kullanımı devam eder. Yukarıdaki belirtilerden üç veya daha fazlası varsa kişi bağımlılık kriterlerini taşıyor demektir.
İnternet dışı uğraşlara ilginin kaybolması. Bilgisayardan uzak kalındığında canın bilgisayar çekmesi ve sinirlilik halleri.
İş verimliliğinin düşmesi, sürekli uykusuz kalma ve yorgunluk.
Aile fertlerine yeterli zamanı ayıramama nedeni ile aile bağlarının zayıflaması
Günlük yaşamdaki diğer iş ve kişilerin çevrimiçi yaşama engel olduğu düşüncesi
Uzmanlara göre, internet üzerinde harcanan zaman haftada 18 saati geçiyorsa “internet bağımlılığı” riski taşıyan insanlar grubunda yer alınmakta olduğu belirtilmektedir.
Çocuğunuz veya siz İnternet bağımlısı mısınız?
Her alışkanlık gibi, internet alışkanlığı da irade zayıflığından ve iç denetim eksikliğinden kaynaklanıyor. İnternete bağlandığınız an, önünüze onlarca seçenek çıkıverir. İstediğiniz adrese girebilir, istediğiniz bilgiye ulaşabilir, istediğiniz kişiyle sohbet edebilir, sonuçlarını düşünmeden istediğiniz gibi yalan söyleyebilirsiniz. Utanç verici, insan onurunu ayaklar altına alan, en iğrenç şeyleri izleyebilirsiniz. Çünkü bunlardan kimsenin haberi yoktur. İlk günler eğlenmek, hoşça vakit geçirmek, yeni şeyler öğrenmek, heyecan yaşamak, internette neler olup bittiğini görmek ve belki de ibret almak için bu sanal aleme girmişsinizdir. Ancak, çok geçmeden, kendinizi aldattığınızı, huylarınızın değişmeye başladığını, gerçek hayattan her gün biraz daha koparak siber dünyanın bir üyesi olduğunuzu görürsünüz.”
Önemli uyarılar. Dikkate alınması dileği ile…
Ayhan ENGİN