İnsan sosyal bir varlıktır ve insanlarla birlikte yaşamak mecburiyetindedir. Sosyal hayatın aileden sonraki halkasını da komşular oluşturur. Köyde, kentte, tarlada, bahçe de, iş yerinde bize en yakın olanlar komşularımızdır. Bu sebeple yüce dinimiz İslam komşuluk ilişkilerine büyük önem vermiştir.
Yüce Rabbimiz buyuruyor ki; “Allah’a ibadet edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anaya, babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın ve uzak komşuya, yanınızdaki arkadaşa, yolcuya elinizin altındakilere iyilik edin. Şüphesiz Allah kibirlenen ve övünen kimseleri sevmez.”
Peygamberimiz (a..s) de:” Cebrail, bana durmadan komşuya iyilik yapmayı tavsiye etti. Bu sıkı tavsiyeden, komşuyu komşuya varis kılacağını zannettim.”
Komşuluk ilişkileri, dinimizin üzerinde titizlikle durduğu bir konudur. Bu itibarla, iyilik ve ikramda bulunmak, selamlaşmak, hasta ziyaretlerine gitmek, yardımlarına koşmak, sevinçlerini ve kederlerini paylaşmak, hediyeleşmek, düğün ve cenazelerine iştirak etmek, zarar verecek hareketlerden sakınmak, ayıp ve kusurlarını araştırmamak, komşularımıza karşı başlıca görevlerimizdir.
Yıllardır aynı binada yaşadıkları halde bir biri ile tanışmayan, komşuluk ilişkilerine girmeyen nice insanların varlığına şahit oluyoruz.
Merdivende karşılaştığımız bir apartman komşumuza vereceğimiz bir selam göstereceğimiz bir güler yüz, samimi bir hal hatır sormak, hatta pişirilen yemekten bir tabak ikram edivermek komşular arasında oluşacak sıkı bağların ilk adımını oluşturabilir. Dinimizde bu tür davranışlar sadaka kapsamında değerlendirilmiştir.
İnsanlar aile fertlerinden sonra her zaman komşuları ile yüz yüze gelirler. Bir ihtiyaç halinde komşu kapısı çalınır. Hastalık, afet gibi felaketler maruz kalındığında ilk önce yardımımıza komşularımız gelir. Hayat komşu ile başlayıp komşu ile tamamlandığına göre komşular arasındaki ilişkiler sağlam temellere dayanmalıdır.
Komşular, birbirlerinin namuslarını, mallarını kendi namus ve malları gibi korumalı, yardımlaşmayı ve ziyaretleşmeyi kesinlikle ihmal etmemeli, kırgınlık, dargınlık asla olmamalıdır. Komşular arasında bazı problemler olursa olgunluk içinde halledilmeye çalışılmalıdır. Komşularımızın dedikodusunu yapmak, kabahat ve kusurlarını araştırmak dinimizce yasaklanmıştır. Kıskançlık yapmamak, hata ve kusurlarını görmezlikten gelmek, affetmek güzel ahlakın gereğidir.
Eğer güzel komşu bulmak istiyorsak önce kendimizin güzel komşu olması ve iyi komşuluk ilişkileri içinde bulunmamız gerekir. Onun içindir ki komşularımızla iyi geçinmek, onların elem ve kederleriyle, sevinç ve neşeleri ile hemhal olup ilgilenmemiz gerekir.
Ne mutlu böyle hareket edip komşularıyla iyi ilişkiler içinde bulunanlara.
Ayhan ENGİN