Özellikle, Haçlıların zırhlı süvarilerine karşı geliştirilen atlı cirit, Anadolu’da şekillenir.
Atlı cirit, bir bostancının ölümü üzerine yasaklansa bile, Anadolu’da, yine de oynanmaya devam edilir. Zira, çok popülerdir.
Selçuklu ve Osmanlı Dönemleri’nde, savaş atı olmaları nedeniyle, özel olarak seçilen ve büyütülen atları yetiştirmek, zaman içerisinde, masraflı ve sıkıntılı olmuştur.
Bunun üzerine, hipodromdan çıkan Arap atları kullanılmaya başlanılır.
Atlı Cirit Kulüpleri ve Sporcuları
Günümüzde, Türkiye genelinde, 75 atlı cirit kulübüyle, iki bine yakın atlı cirit sporcusu vardır.
Dahası, atlı cirit, Geleneksel Spor Dalları Federasyonu’nun kurulmasıyla, kurumsal bir kimlik kazanır.
Keza, federasyonun kurulmasıyla, puanlı cirit, ortaya çıkmıştır.
Seyredilebilirlik unsuru göz önüne alınarak, bir saha sınırlaması bile getirilmiştir.
Bakanlık Referansıyla, At Ölüm Yardımı
Atlı ciridi destekleyen federasyon, ayriyeten, at ölüm yardımı yapmaktadır. Bu kapsamda, Tarım ve Orman Bakanlığı’nı referans almaktadır.
Federasyonun ayrıca, atlı cirit sporcularına dair bir sigorta uygulaması vardır.
Asbaşkan Ceylan’ın Gözlemi
Geleneksel Spor Dalları Federasyonu Atlı Cirit Asbaşkanı Prof. Dr. Ziya Gökalp Ceylan, özellikle, Türk savaş geleneğinde, “çark etme” ifadesiyle belirtilen ve saatlerce süren eski ciride nispeten, 80 dakikalık süre içerisinde, sürekli performans gösterdikleri düşünüldüğünde, atların epeyce dayanaklı ve güçlü olduklarını gözlemlemektedir.
Öyle ki; sporcuların oyun için bekledikleri alandan oyuna dâhil olma noktasında, cesaret gösterdiklerinde, atlar, eğitilirler ve cirit atı olurlar.
Hazırlıklara Devam
Prof. Dr. Ceylan, atlı ciridin UNESCO Yaşayan Miraslar Listesi’ne girmesi ve dolayısıyla, dünyaya tanıtılabilmesi maksadıyla, hazırlıklarına devam ettiklerini ve başvurularını, yakın zaman içerisinde, yapacaklarını açıklamaktadır.
“Türklerin savaş oyununun en tekâmülü bu olduğundan ötürü, zamana ihtiyacımız vardı.”
Başkan Demirci’nin Tespiti
Çeçen Kültür Derneği Gençlik Kolları Başkanı Hacı Murat Demirci ise, ne yazık ki; Türkiye’de, çok yönelim ve yatırım olmadığından dolayı, ata sporlarının unutulduğu ve Türk tarihiyle birlikte bittiği tespitinde bulunmaktadır.
Sağduyuya Çağrı
Osmanlı’ya yönelik bir spor tanıtımı olacağından dolayı, geç kalındığından yakınan Başkan Demirci, atlı cirit ve benzeri tarih kokan sporların kültürel anlamda yansıtılması ve dünyaya tanıtılması babında, hem federasyonlara hem de sporculara gerekli tüm yatırımların yapılması yönünde, çağrıda bulunmaktadır.
“Bu hususta, geliştirdikleri çalışmaları, yetkililer, tümüyle, sağduyulu bir şekilde yapmalıdırlar. Ki; bunun dünya kamuoyunda, Türkiye açısından önemli bir yer alacağını belirtmek isterim”.
ÖZET
Özetleyerek ifade etmek gerekirse, Geleneksel Spor Dalları Federasyonu Atlı Cirit Asbaşkanı Prof. Dr. Ceylan, Anadolu’da, daima popüler olan atlı ciridin UNESCO Yaşayan Miraslar Listesi’ne girerek, dünyaya tanıtılması amacıyla, yakın zamanda, başvuruda bulunacaklarını açıkladı.
“Geç Kalınmıştır!”
Tüm ata sporlarının kültürel anlamda yansıtılması ve dünyaya tanıtılması için, federasyonlara ve sporculara gerekli tüm yatırımların yapılmasının ne denli önem arz ettiğine dikkat çeken Çeçen Kültür Derneği Gençlik Kolları Başkanı Demirci ise, şu ifadede bulundu: “Osmanlı’ya yönelik bir spor tanıtımı olacağından dolayı, geç kalınmıştır.”
Başkan Demirci, ayrıca, geleneksel sporların unutulduğundan ve Türk tarihiyle, sona erdiğinden yakındı.