"Unutkanlık zayıf bir hafızanın değil, ihmal edilmiş bir hafızanın ispatıdır." Donald A. Laird
Unutmayı, öğrenmenin tersi olarak tanımlayabiliriz. Ya da unutmaya "öğrenememe becerisi" ismini verebiliriz.
Ünlü Alman psikoloğu Ebbinghaus öğrenme konusunda yapmış olduğu araştırmalarda şu sonucu elde etmiştir: "Öğrendiklerimizin %75 ve daha fazlasını bir hafta içinde, %66 sını bir gün içinde, %54 ünü ise bir saat içinde unutmaktayız.
Ebbinghaus'un deneyinin sonucuna göre öğrenilecek bilgi taze tutulmalıdır. Yani tekrar yapılmalıdır.
Kısa süreli hafızaya ulaşan uyarıcı, uzun süreli hafızaya; tekrar, kodlama, görselleştirme, parçalama, güçlü hafıza teknikleri yolu ile aktarılamaz ise o uyarıcı unutulur.
Unutmanın oluşmasının çeşitli nedenleri vardır:
1) Bilgiler isteyerek unutulabilir. Artık fayda sağlamayacağına inanılan bilgiler kişi tarafından bilerek unutulabilir. Ya da unuttuğu zannedilebilir ( o bilgiye ulaşılacak anahtar unutulmuştur). örnegin telefon numaranızı değiştirdiniz, eski numaranın işe yaramayacağını düşünüp unutabilirsiniz.
2) Hafızaya alınan bilginin çağırılamamasından kaynaklanan unutma. Buna kütüphane örneği verebiliriz.
Bir kütüphaneye gittiniz ve bir konu hakkında araştırma yapıyorsunuz ancak bir türlü araştırma konunuzu bulamıyorsunuz. Bunun nedeni, aradığınızın kütüphane de olmaması değil, sizin onu nasıl bulacağınızı bilmemenizdir. Zihnimizde kütüphane gibidir. Hafızaya alınan bilgiler bir ipucuyla yada hatırlatıcı bir etki ile hafızaya düzenli ve sistemli alınmalıdır ki ihtiyacımız anında bilgilere ulaşabilelim. Hafıza teknikleri bu konuda faydalıdır.
3) Baskının, stresin, kaygının olduğu durumlarda alınan bilgiler bilinçaltına itilebilir. Bu durum unutmaya neden olur.
4) Ezber yoluyla eğer bir bilgi hafızaya alınmış ise o bilgiden bir kelime unutulduğunda bütün bilgiler birbirine karışır bu da unutmaya neden olur.
5) Bilgi alınmadan önce veya alınması sırasında yeterli derecede dikkatin, ilginin ve motivasyonun sağlanamaması unutmaya neden olur.
En az ve en çok neleri unuturuz? Bunu hiç merak ettiniz mi?
En az unuttuklarımız:
●Güzel olaylar ve anlar
●Yatmadan az önce öğrenilenler, tekrar edilen bilgiler.
●Hatırlanması için beyne komut verilen ve dikkat edilen bilgiler.
●Kazanılan başarılar, yada son anda kaçırılan başarılar.
●Okul hayatında ve hayat okulunda sık sık kullanılan ve tekrar edilen bilgiler.
●Kişiyi doğrudan ilgilendiren iş, ev, okul yaşamında gerekli olan bilgiler.
En çok unuttuklarımız:
▪Isimler, yüzler
▪Önemsemediğimiz, beyne bunu hafızaya al demediğimiz bilgiler.
▪Kısa süre içerisinde, stres, kaygı ve baskı içerisinde öğrenilen bilgiler.
▪Hiç ara vermeden uzun süreli olarak yapılan çalışmalarda öğrenilen bilgiler. (Sınava son gün çalışıp, sınavdan sonra tüm bilgilerin hafızadan silinmiş olduğunu görmek)
▪Anlaşılmayan veya anlayamadığımız bilgiler.
Hiç unutamayacağınız huzurlu güzel anılarınızın artması dileklerimle..
Emine AYDEMİR
Kaynak: Ahmet Yıldız (güçlü hafıza)
Ek alanı