Eğitim
Giriş Tarihi : 01-03-2014 14:04   Güncelleme : 01-03-2014 14:04

LAZCA DERS KİTABI YOLDA

Laz Enstitüsü Dilbilimci İsmail Bucaklişi Başkanlığı'nda ilkokullarda okutulacak ilk ders kitabının çalışmaları tamamlamak üzere. Kitapla birlikte bir Lazca sözlük de hazırlanıyor. Enstitünün bir diğer önemli projesiyse uluslararası bir dil kongresi.

LAZCA DERS KİTABI YOLDA
Laz toplumu ilkokullarda okutulacak ilk ders kitabıyla ilgili çalışmaları tamamlamak üzere. Milli Eğitim Bakanlığı geçtiğimiz yılın Mayıs ayında kurulan Laz Enstitüsü’ne kuruluşunun hemen ardından Lazca ders kitabı hazırlanmasıyla ilgili yetki verdi. Enstitü yönetimi kitapların hazırlanması için Laz Dilbilimci İsmail Bucaklişi'yi görevlendirdi. Bucaklişi Başkanlığı’nda yapılan çalışmalar neredeyse tamamlanmak üzere, kitapların kısa bir süre içerisinde MEB’e teslim edilmesi ve yeni eğitim öğretim yılına yetiştirilmesi planlanıyor. Hazırlanan kitaplar ilkokul 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda okutulacak.

Ders kitabının yanısıra enstitü tarafından ayrıca Lazca bir sözlük içinde çalışmalar başlatıldı. Ayrıca önümüzdeki süreçte yabancı dilbilimcilerin de katılacağı uluslararası bir dil kongresi gündemde. 

“Kitap hazırlamak zor”

Laz Enstitüsü’nün kurucularından ve enstitünün Yönetim Kurulu Üyesi Nükhet Eren ders kitapları, gelecekte yapılacak olan çalışmalar ve yaşadıkları zorluklar üzerine Aljazeera’ya konuştu.“Lazca kitap hazırlamanın zorlukları var” diyen Eren açıklamalarına şöyle devam etti:

”Lazcayı bütün ağızlarıyla çok iyi bilmek aynı zamanda editoryal bilgiye de sahip olmak zorundasınız. Bunu yapabilecek yetişmiş eleman sayısı ne yazık ki bir elin parmakları kadar az."
 
Yaklaşık iki yıl önce AKP hükümeti tarafından farklı dil ve lehçelerde öğrenim yapmanın yolu açıldı. Her ne kadar farklı dil ve lehçelerde eğitim ve öğrenime onay verilse de, seçmeli dersler için on kişilik başvuru kotası kondu. Uygulanan kota nedeniyle pekçok yerde anadilde eğitim yapılamadı, bu dillerden biri de Lazca.

Yaşadıkları zorlu süreci aktaran Eren şunları söyledi.

"Lazca dersin başlaması Laz toplumunda büyük bir coşkuyla karşılandı, TV’de bu kararı dinleyenler gözyaşlarına boğuldu. Düşünün yıllar boyu Lazca konuştuğu için dışlanan, hor görülen insanlar kendi dillerini öğreneceklerdi.”

LAZ NÜFUSU AZALDI
 
Enstitü’nün verdiği tahmini bilgiye göre Türkiye’de 1 milyon Laz var. Nüfusun p’i Karadeniz’de, 0’ysa Marmara Bölgesi’nde yaşıyor. UNESCO, 2010 yılında açıkladığı raporunda Lazca’yı ‘Tehlikede olan diller’ listesine aldı. 
 
 
Anadilde eğitim için çok yönlü sorunlarla karşı karşıya kaldıklarını söyleyen Eren açıklamalarına şu sözlerle devam etti:

“Öncelikle Lazca dersi verilebilmesi için 10 öğrencinin başvurması gerekiyordu. Toplam başvuru sayısı 10’u bulmayan okullarda Lazca öğrenmek isteyen pekçok öğrencinin talebi karşılanamadı. İkinci önemli noktaysa Lazca öğretmenlik formasyonuna sahip kişiler çok azdı. Kimi yerlerde yeterli sayıda başvuru olmasına rağmen sırf öğretmen noksanlığı nedeniyle derslikler açılamadı.”

Toplam 95 öğrenci

Eren’in enstitü verilerine dayanarak verdiği bilgiye göre devam eden eğitim öğretim sezonunda Türkiye’nin Karadeniz illerinden Fındıklı ve Arhavi’de toplam 95 öğrenci Lazca seçmeli ders alıyor. İstanbul’daysa Lazca öğrenmek isteyenler kimi özel kurslarda eğitim alabiliyor; çünkü yeterli kota sağlanamıyor.

Lazca eğitim verecek öğretmen yetiştirilmesi için MEB bünyesinde çalışmalar yapılmasının gerekliliğine vurgu yapan Eren şunları söyledi:

”Lazca bilen öğretmenleri kapsayacak şekilde hizmetiçi eğitim programları düzenlenebilir. Ayrıca üniversiteler bünyesinde Lazca öğretmenliği bölümlerinin açılması gerekir.”

Laz Enstitüsü’nün çalışmaları konusunda da bilgi aktaran Eren, enstitünün kurulduğu 17 Mayıs 2013 tarihinden bu yana kültürel ve bilimsel çalışmalara hızlı bir giriş yaptığını söyledi. Önümüzdeki süreç içerisinde yapılması planlanan dil kongresiyle ilgili de açıklamalarda bulunan Eren şunları söyledi:

”Türkiye ve Gürcistan’da Lazca üzerine çalışmalar yapan bilim insanlarıyla Chicago’dan Tokyo’ya dünyanın dört bir yanındaki dil uzmanlarıyla dil kongresi için görüşmeler yapmaktayız. Kongreyi bir yıl içinde gerçekleştirmeyi düşünüyoruz. Lazca için yapılacak olan bu kongre, resmi dil dışında (Türkçe) kalan tüm diller için kuşkusuz yol gösterici olacaktır.”

Vercihan ZİFLİOĞLU - aljazeera.com.tr
 
adminadmin