Cumhuriyet dönemi boyunca din, laiklik, Diyanet, din eğitimi, cami mimarisi, başörtüsü, hilafet, Avrupa fikri, Medenî Kanun gibi çok sayıda konu başlığını içeren kapsamlı çalışmasıyla dikkat çeken Prof. Dr. İsmail Kara, yeni kitabında din-siyaset ilişkilerini, yasal düzenlemeleri ve dini yaşantıyı iç içe geçmiş bir bütünlük içinde analiz ediyor. Kara, kitabının sadece bir akademik kaynak değil, aynı zamanda görsel hafızaya da hitap eden çok katmanlı bir çalışma olduğunu ifade ediyor.
30 Yıllık Birikimin Eseri
Kara, kitabın arkasında 30-35 yıllık bir emek olduğunu belirtiyor. Akademik kariyeri boyunca çağdaş Türk ve İslam düşüncesine dair yaptığı çalışmaların bu kitapta bütünleştiğini dile getiriyor. Daha önce yayımlanan “Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslâm” gibi eserlerinin devamı mahiyetindeki kitap, konuları yalnızca yazıyla değil, 850 civarında belge, fotoğraf, afiş, resim, karikatür ve tablo ile de destekliyor.
Kitabın Adı Bir İroni mi?
“Resimli Cumhuriyet Din Kitabı” isminin içerikle kıyaslandığında yetersiz kalabileceği yönündeki eleştirileri kabul eden Kara, “Resimli” ifadesini hem bir ironi hem de kitabın görsel yönüne dikkat çekmek için tercih ettiğini söylüyor. Görsellerin tamamının belge niteliği taşımadığını vurgulayan yazar, sanat eserlerinin yorumlara açık yapısını da hatırlatıyor.
Görsel Malzeme: Koleksiyoner Değil, Araştırmacı Hassasiyeti
Kara, zengin görsel içeriği yıllar içinde biriktirdiğini ve bunları tarihçi refleksiyle tasnif ettiğini belirtiyor. Görsellerin sadece destekleyici değil, kimi zaman başlı başına metne dönüşebilecek değerde olduğuna dikkat çekiyor. Bu birikimin yalnızca onda birinin kitapta yer alabildiğini, geri kalan malzemenin de arşivlenmeye başlandığını söylüyor.
Devamı Gelebilir: Yeni Konular, Yeni Kitaplar
Kitabın devamı niteliğinde, başörtüsü, mahremiyet, cemaat yapıları ve halk Müslümanlığı gibi konularda görselli yeni kitaplar ve sergi projeleri hazırlamak istediğini ifade eden Kara, bu projelerin hayata geçebilmesi için kurumsal destek eksikliğine de dikkat çekiyor.
Zor Ama Mümkün: Kurumsuzlukta Bireysel Çaba
Böylesine hacimli bir çalışmanın ekip işi olduğunu düşünenler için Kara, bu eseri büyük ölçüde bireysel çabayla hazırladığını söylüyor. Kurumsal yapılar ve üniversitelerin yetersizliğine rağmen mizaç, çalışma disiplini ve fikrî ısrarla bunun mümkün olduğunu savunuyor.
Okuyucudan Beklenti: Bilgiyle Yüzleşmek
Prof. Dr. Kara, kitabının Türkiye’nin dinle ilgili tartışmalarına vasıflı bilgi ve analiz kazandırmasını umuyor. Dinin ülke meselelerinin merkezinde olduğunu vurgulayan Kara, kutuplaşmaların ve yüzeysel bilgilerin yerine sağlam bilgi zemininde yükselen tartışmaların şart olduğunu ifade ediyor. Din dersleri, Diyanet, cami mimarisi gibi örnekler üzerinden güncel meselelerdeki yüzeyselliği sorguluyor.
Kitap Herkese Hitap Ediyor mu?
Kitabın dili ve yapısının, üniversite düzeyinde eğitimi olan herkese hitap edecek şekilde kurgulandığını belirten Kara, görsellerin ve açıklamaların da metnin anlaşılmasını kolaylaştırdığını söylüyor. Konuların birbiriyle ilişkili olduğunu, parçalı okumanın eksik algı yaratacağını vurguluyor.
Eleştiriye Açık, Polemiğe Kapalı
Her kesime yönelik eleştirilerin de yer aldığı kitap için Kara, tenkidi ilmî gelişimin ayrılmaz parçası olarak görüyor. Kutuplaşmalara dayalı sahte “biz ve onlar” ayrımının ötesine geçmeye çalıştığını ifade eden yazar, bu çalışmayla bilgiye dayalı, seviyeli bir tartışma zemini sunmayı amaçladığını belirtiyor.
Prof. Dr. İsmail Kara’nın “Resimli Cumhuriyet Din Kitabı”, yalnızca akademik çevrelere değil; Türkiye’nin kültürel, tarihsel ve dini meseleleriyle ilgilenen herkese hitap eden, görselliğiyle arşiv niteliği taşıyan, eşine az rastlanır nitelikte bir başvuru eseri olarak öne çıkıyor.
Kitap, okuyucularını Cumhuriyet’in dinle ilişkisini yeni bir gözle değerlendirmeye davet ediyor.
