Yüksek gerilim, enerji kaybını en düşük noktaya çekebilmek ve iletim sırasında daha az akım kullanma avantajı elde etmek için tercih edilir. Endüstriyel tesislerde de birçok makine, sistem, motor ve cihaz yüksek gerilim ile iletilen elektrik sayesinde trafo vasıtasıyla güvenilir ve kesintisiz elektrik kullanır. Bu enerji dağıtımı sırasında güvenilir ve sürekli enerji kullanımı oluşturabilmek için de sanayi tesislerinde yüksek gerilim işletme sorumluluğu hizmeti alınır.
Sanayi tesisleri bünyesinde bulunan sistem, cihaz, makine ve ekipmanlara, kapasitesine ve elektrik kullanım yüküne bağlı olarak genellikle kendi trafolarını kullanan tesislerdir. Bu neden ile tesis içerisinde kendine ait bir enerji dağıtım şebekesi yer alırken, yüksek gerilim tesise ulaştıktan sonra trafo bu gerilimin istenilen değerler ile tesisin her noktasına aktarılmasını sağlar. Bu aktarım için yüksek güvenlik önlemleri gerekirken, tesisin elektriksel anlamda doğru işleyişi, kontrolleri ve bakımı yüksek gerilim işletme sorumluluğu sayesinde oluşturulur.
Sanayi Tesislerinde Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Nedir?
Endüstriyel tesislerde yüksek gerilim işletme sorumluluğu hizmeti, tesis içerisinde elektrik kullanımında risk faktörlerini önleyerek, can ve mal güvenliği sağlayacak şekilde kesintisiz enerji kullanımı sağlamak için oluşturulan denetim hizmetidir. Bu denetim hizmeti profesyonel anlamda bu konuda eğitim almış yetki belgeli mühendisler tarafından verilir.
Yüksek gerilim enerji iletiminde kayıpları düşürdüğü kadar özellikle çelik fabrikası, kimya tesisi veya tekstil fabrikalarında yüksek enerji gereksinimini daha güvenilir ve eksiksiz şekilde karşılamak için kullanılır. Çünkü enerjinin minimum kayıp ile verimli bir şekilde taşınmasını sağlarken, daha küçük iletim hatlarında yüksek miktarda enerji iletimi imkanı elde edilir. Hatlar ile birlikte koruma sistemleri, transformatörler ve dönüşüm sonrası orta gerilim ile alçak gerilim hatları da endüstriyel tesislerde bu yapıya dahil olur.
Sanayi tesislerinde yüksek gerilim işletmesi gerçekleştirilmesi için tüm elektrik sistemi içerisinde izolasyon, topraklama, uyarı, önlem ve koruma çalışmaları ve düzenli bir şekilde bakım gerekir. İşte tam olarak yüksek gerilim tesislerinde işletme sorumluluğu hizmeti bu işlevleri yerine getirmek için sunulan hizmettir. Çünkü işletme sorumlusu bir endüstriyel tesis içerisinde aşağıdaki görevleri yerine getirir.
- Sorumlu görev aldığı andan itibaren tesiste bir denetim gerçekleştirir.
- Anlık olarak tesiste bulunan bir hata, eksiklik veya problemi tespit ederek rapor şeklinde yönetime sunar.
- Çalışmalarını sürdürürken işletme içerisinde gerekli temel eğitimleri almış personellere ek eğitimler vererek manevra kabiliyeti kazandırır ve imza karşılığında yetki belgesi teslim eder.
- İşletme sorumlusu görevini periyodik bir şekilde örneğin her ayın belirli bir gününde gerçekleştirir. Bu denetim gününde de aynı işleyiş aşamaları ile başlarken ilk çalışmasında tek hat şeması hazırlar ve önemli bölümlere bu şemanın asılmasını sağlar.
- Hazırlanan manevra yönergelerini işletme personeline teslim eder. Bu sayede sorumlu tarafından veya gözetiminde yetki verilmiş personeller tarafından manevralar yapılabilir.
- İşleyişteki arızaların tespiti ve bu arızaların giderilmesi ile ilgili düzenli çalışmalar gerçekleştirir.
- Topraklama, yalıtım ve diğer güvenlik koşullarını test aşamalarından geçirerek, eksiklikleri giderir.
Endüstriyel Tesislerde Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Avantajları
Endüstriyel tesislerde yüksek gerilim ile gerçekleştirilen çalışma koşullarında yüksek gerilim işletme sorumluluğu tesisin güvenliği ve yapısı açısından birçok avantaj sağlar. Çünkü doğru kurulmuş ve doğru işletilen bir tesis can ve mal güvenliği tehlikelerinden uzak şekilde çalışmalarını yürütürken, aynı zamanda da Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getirmiş hale gelir.
Yg işletme sorumluluğu hizmeti ile birlikte bir endüstriyel tesiste hizmetin başlangıcından itibaren enerji kayıpları ortadan kaldırılarak; verimli, daha düşük maliyetli ve arızalardan uzak bir işleyiş elde edilir. Deneyimli ve gerekli bütün eğitimleri tamamlanmış bir mühendis bu çalışmalar sırasında, 1 kv ve üzerinde trafo bulunduran sanayi tesislerinde enerji dağıtım firmaları ve iletişim şebekeleri ile koordinasyonu da pratik bir hale getirir. İşleyişin düzenli hale gelmesi ve risklerin ortadan kaldırılması ile tesisin arızalar ve problemler ile karşılaşma ihtimali düşüş gösterir.
Endüstriyel tesisler öncelikli olarak üretim ve sonrasında yönetim faaliyetlerinin bir arada yürütüldüğü ve risk faktörlerinin her zaman ortaya çıkabildiği yapılardır. Güvenli ve sorunsuz bir yapı elde edilebilmesi açısından da tesislerde eğitimin önemi büyük bir ayrıntı oluştururken, güvenlik önlemleri ve koruyucu ekipmanlara ihtiyaç duyulur. Bu tip ekipmanların, güvenlik önlemlerinin ve gerekli eğitimlerin oluşturulması ve her an kullanılabilecek acil durum planlarının oluşturulması açısından da yüksek gerilim işletme sorumluluğu temel hizmet anlamına gelir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yüksek gerilim belgesi kimlere verilir?
Elektrik mühendisleri, elektrik-elektronik mühendisleri ve denklik oluşturan lisans bölümlerinden mezun olan kişiler bu belgeyi alabilir.
İşletme sorumlusu ne iş yapar?
Yüksek gerilim tesislerinde işletme sorumluları sistemin denetimli, kolay yönetilen, güvenli ve verimli bir hale gelmesi için kapsamlı bir çalışma yürütür.
