Finans dünyasında sıkça duyulan terimlerden biri olan Dow Jones, özellikle borsaya yatırım yapan ve ekonomiyle ilgilenenler için önemli bir göstergedir. Bu endeks, New York Borsası’nda (NYSE) ve Nasdaq’da bulunan ve halka açık en büyük 30 şirketin performansını izler. ABD ekonomisinin genel gidişatı ile ilgili fikir veren Dow Jones, dünya genelinde de dünya genelinde de piyasaların yönünü etkileyen bir barometredir. Peki Dow Jones nedir, nasıl ortaya çıkmıştır ve nasıl hesaplanır? Bu soruların yanıtını alabilmek için yazının tamamını okuyabilirsin!

Dow Jones Nasıl Ortaya Çıktı?

Dünyada en çok takip edilen endekslerden biri olan Dow Jones, 1800’lerin sonunda finans dünyasında şeffaf bilgiye olan ihtiyacın arttığı bir dönemde oluşturulmuştur. Amerikalı gazeteci Dow Jones ve iş ortağı Edward Jones tarafından kurulan bu endeks, finansal haberler sunan bir ajans olarak yatırımcılara güvenilir bilgiler sunmayı hedefledi. Sonrasında ajans, Dow Jones & Company adını aldı.

1896 yılında Charles Dow, ABD sanayi sektörünün performansını izlemek için Dow Jones Endüstriyel Ortalaması’nı (DJIA) oluşturdu. Başlarda yalnızca 12 büyük sanayi şirketinin ortalama hisse fiyatına dayanarak oluşturulan bu endeks, zamanla gelişti ve günümüzde 30 büyük ABD şirketinin performansını yansıtan önemli bir ekonomik gösterge haline geldi. Dow Jones Borsası Endüstri Endeksi, modern borsa endekslerinin temellerinden biri olarak kabul edilir.

Dow Jones Endeksi Nasıl Hesaplanır?

Dow Jones Endüstri Ortalaması (DJIA), borsada işlem gören 30 büyük ABD şirketinin hisse senetleri fiyatları üzerinden hesaplanır. Ancak bu hesaplama, basit bir aritmetik ortalama yöntemiyle yapılmaz. “Dow Divisor” adı verilen özel bir bölücü aracılığıyla daha hassas değerlere ulaşılır.

İlk olarak endekste bulunan 30 şirketin hisse fiyatları toplanır. Bu toplam, sabit olmayan ve zaman zaman değişen Dow Divisor adlı sayıya bölünür. Bu bölücü; şirket birleşmeleri, hisse bölünmeleri veya endeksteki şirket değişimleri gibi durumlarda güncellenerek endeksin tutarlılığını sağlar.

Dow Jones borsası hesaplaması, hisse fiyatı yüksek olan şirketlerin endeks etkisini artırır; DJIA, fiyat ağırlıklı bir endekstir. Örneğin; hisse fiyatı yüksek olan bir şirketin küçük bir fiyat değişimi, endeksin genelini daha fazla etkileyebilir. Bu durum, DJIA’yı piyasa değeri ağırlıklı endekslerden ayıran önemli bir özelliktir.

Dow Jones ile S&P Endeksi Arasındaki Farklar

Dow Jones ve S&P, ABD borsasının iki önemli göstergesi olarak kullanılır. Ancak Dow Jones endeksi nedir ve S&P 500 endeksi nedir sorularının yanıtı farklıdır. Bu farklar:

• Dow Jones, yalnızca 30 büyük ve köklü ABD şirketini içerir. S&P 500 ise 500 farklı şirketi kapsayarak daha geniş bir piyasa yelpazesi sunar.
• Dow Jones, fiyat ağırlıklı bir endekstir; hisse fiyatı daha yüksek olan şirketlerin endekse etkisi daha fazladır. S&P 500 ise piyasa değeri ağırlıklı bir endekstir; büyük şirketlerin ağırlığı daha fazladır.
• Sınırlı sayıda şirketi temsil eden Dow Jones, genellikle mavi çip (blue-chip) şirketlerin performansını yansıtır. S&P 500, daha fazla şirket içerdiğinden ABD ekonomisinin genel durumu hakkında daha kapsamlı bir göstergedir.
• S&P 500’ün içeriği, belli kurallara göre düzenli aralıklarla gözden geçirilir. Dow Jones’ta ise değişiklikler daha nadirdir ve genellikle istisnai durumlarda yapılır.
• Her iki endeks de ETF’ler ve endeks fonları ile yatırımcılar tarafından izlenebilir; ancak S&P 500 bazlı ürünler daha yaygındır ve çeşitlilik gösterir.

Dow Jones, daha dar ama sembolik, S&P 500 ise daha geniş kapsamlı ve temsilidir. Yatırımcı olarak analiz yapmak istediğinde her iki endeksten de yararlanabilirsin.