198 farklı ülkeden gelen bu öğrenciler, hem akademik iş birliklerine hem de kamu diplomasisinin gelişimine katkı sunuyor.
Ekonomiye yıllık 4 milyar dolara yakın katkı
Uluslararası öğrenciler, konaklama, ulaşım, gıda, eğitim ve diğer yaşam giderleriyle birlikte Türkiye ekonomisine yılda ortalama 3 ila 4 milyar dolarlık katkı sağlıyor. Eğitim danışmanlığı firmalarının verilerine göre, bir öğrencinin yıllık harcaması 8.000 ila 12.000 dolar arasında değişiyor. İstanbul, Ankara, Konya, Eskişehir ve Samsun gibi şehirler, bu harcamaların yoğunlaştığı merkezler arasında yer alıyor. Ayrıca bazı öğrenciler eğitim sürecinde yarı zamanlı işlerde çalışarak da ekonomik döngüye dâhil oluyor.
Kültürel çeşitlilik ve sosyal uyum güçleniyor
Uluslararası öğrencilerin varlığı, Türkiye'nin çok kültürlü yapısını güçlendiriyor. Üniversitelerde düzenlenen kültürel etkinlikler, öğrenci kulüpleri ve dil değişim programları aracılığıyla hem Türk hem de yabancı öğrenciler arasında karşılıklı anlayış ve toplumsal uyum artıyor. Yaklaşık 200 ülkeden öğrenciye ev sahipliği yapan Türk üniversiteleri, bu yönüyle küresel ölçekte çok kültürlü eğitim ortamı sunuyor.
Diplomaside ‘gönüllü elçiler’ etkisi
Türkiye’de eğitim gören öğrenciler, mezuniyet sonrası ülkelerine döndüklerinde Türkiye’nin gönüllü kültürel elçilerine dönüşüyor. Türkiye Mezunları Dernekleri aracılığıyla bu bağ sürdürülüyor. Mezunlar, ülkelerinde elde ettikleri siyasi, bürokratik ve ticari konumlarla Türkiye’ye yumuşak güç anlamında katkı sağlıyor. Bu bireyler, zamanla Türkiye ile ülkeleri arasında köprü işlevi görebiliyor.
Bilimsel iş birlikleri ve akademik kazanımlar
Uluslararası öğrenciler, üniversitelerin akademik niteliğine de doğrudan katkı sağlıyor. Özellikle lisansüstü düzeyde yürütülen projeler, uluslararası tez çalışmaları ve kongreler, Türkiye’nin bilim dünyasında daha görünür bir aktör olmasını sağlıyor. Mezun olan öğrencilerin Türkiye'de ya da başka ülkelerde akademisyen olarak görev yapması ise uzun vadeli akademik etkileşimi destekliyor.
Mevcut sistemin iyileştirilmesi şart
Uluslararası öğrencilerin Türkiye’ye katkısının sürdürülebilirliği için bazı yapısal düzenlemelere ihtiyaç duyuluyor. Türkiye’de öğrenci kabul sisteminde standart bir uygulamanın bulunmaması, özellikle nitelikli öğrenci çekimini zorlaştırıyor. TR-YÖS merkezi sınavı bulunsa da yerleştirmelerin üniversiteler bazında bireysel başvuru yoluyla yapılması, kontenjanların verimli kullanımını engelliyor.
Ayrıca üniversitelerin ne kadar uluslararası öğrenci kabul edeceğine dair ortak bir kota veya planlama da mevcut değil. Bu durum bazı şehirlerde demografik ve sosyokültürel dengeyi zorlayabiliyor. Uzmanlar, merkezi kabul sistemine geçilmesini ve tüm kurumlar için asgari kabul kriterlerinin belirlenmesini öneriyor.
Sonuç: Küresel güç hedefi için stratejik değer
Türkiye, uluslararası öğrenci sayısı bakımından dünyada 7., oransal olarak ise 19. sırada yer alıyor. Bu göstergeler, Türkiye’nin küresel yükseköğretim arenasındaki etkisini artırdığını ortaya koyuyor. Ancak hem nicelik hem de nitelik açısından sürdürülebilir bir büyüme için daha sistemli ve planlı bir yapıya geçiş kritik önem taşıyor. Uluslararası öğrenciler yalnızca eğitim değil; ekonomik, diplomatik, akademik ve kültürel alanlarda da Türkiye’nin stratejik gücüne katkı sunmaya devam ediyor.
