Gerçi Şanlı Urfa Peygamberler şehri olarak bilinir ve bununla gurur duyar, hakkıdır ve doğru olan da budur. Burada yanlış olan Diyarbakır'ın kendini tam olarak tanıtmaması...
Diyarbakır ve ilçelerindeki Peygamber ve Sahabe mezarları son bir kaç yıldır yapılan hizmetleri saymazsak(ki oda hz. Süleyman camı) hiç bir çalışma yapılmadığı ve bunun için özellikle sahabe mezarlıkları acınacak halde oldukları görülür.
27 Sahabenin medfun olduğu Hz. Süleyman cami'sinin etrafı bir kısmı hayvan barınakları ile dolu idi. Özelikle yaz ayları etrafa pis koku ile rahatsızlık veriyordu. Şimdilik bu ahırlar kaldırılmış, çevre temizlenmiştir.
Peygamberler ve şehri fetih eden sahabelerle malum... Daha fazla detayın zararı olmaz zannederim. Önce peygamberleri sayıp dökelim.
1- Hz. Elyesa (as) Diyarbakır'ın Egil ilçesindedir. 1995 yılında yapılan Dicle baraj havzasında kalacak olan kabirleri(Hz. Zülkif peygamberle beraber) 14-17 Eylül 1995 tarihinde dokuz kişilik yeminli (DİB.ve kültür bakanlığı personeli) aynı ilçenin Nebi Harun(Harun-i Asafi) bulunduğu tepeye nakil yapılmıştır. Definin gerçekleştiren 9 kişilik ekibin ittifakı ile ceset ve kefenin hiç bir şekilde bozulmadığını söylemişlerdir.
2-Hz. Zülkif(as): Eğil ilçesindedir.
3- Harun (as): o da Eğil ilçesinde olduğu mezarındaki kufi yazısı ile sabittir. Nebi Harun Hz Süleyman Peygamberin katip ve veziridir.
4- Hz. Anuş (as): onun Peygamber olduğu ve Hz Adem torunu Hz. Şit(as) oğlu olduğu rivayet edilmektedir.
5-Nebi Hallak (as) Eğil ilçesinde türbesi mevcuttur.
6- Nebi Harut (as) Eğil ilçesi. ( 1316/1898 tarihli Diyarbakır salnamesinde yazılıdır.)
7- Nebi İlyas (as) Sur ilçesi hasırlı mahalesi.
8- Hz. Yunus peygamber makamı fis kaya mah. fis mağaralarında dır.
ESHABÜL KEHF: Tarsus, Afşin ve Diyarbakır Lice ilçesinde olduğu söylenmekle beraber, Kur'an'daki anlatıma en uygun olanın Lice'deki mağara olduğu (meydan laros) Doç Dr. Kadir YILDIRIM tarihçi Abdulrezzak SEMERKANDİ nin tespitlerinde bu yerin ile Lice olduğunu söylemişlerdir.
SAHABE MEZARLARI: Gerek varakalardaki ve gerekse Ulu camide bulunan ceylan derideki yazıda "Mezkur şehre 500 nefer sahabeyle şehre emir tayın edilmiştir. Aileleri de hesap edilirse sayı epey fazla olur(ter: ulu cami imamı . m. sait YAZ)
1-Hz. Süleyman cami 27 Şehit sahabesi mevcut olup isimleri bellidir. (1801 Diyarbakır salname)
2-Lale bey cami: Ehsenül hançer Emul mucini(ra)
3-Badıka aşiretinin çoğunlukta olduğu Silvan ilçesi kumgölü köyündeki Muaz bin cebel(meşhur olan değil)
4-Ulu cami yakını şehrin ilk Emiri Hz. sa'sa
5-Şeyh Matar Cami: Hz. Mirisyap
6-Mardin kapı: Hz. suca
7- Eğil ilçesi balım köyünde bulunan 40 sahabe kabri.
8- Rızvan ağa camisinde bulunan diğer sahabeler ki çoğunluğu teşkil eder.