‘Çarşambalı meşhurlar kimlerdir?’ diye sorulunca aklımıza ilk gelen cevap, genelde Ali Fuad BAŞGİL oluyor. Bu isim de son yıllarda yapılan bazı çalışmalarla ön plana çıktı. Daha öncesinde Ali Fuad BAŞGİL’i de pek duyan, bilen yoktu maalesef. Bu yazımızda sizlere Çarşambamızın yetiştirdiği fakat Çarşambamızda adı pek bilinmeyen bir isimi tanıtmak istedim, dilim döndüğünce. Prof. Dr. Şaban Kuzgun…
İlahiyat eğitimimde Dinler Tarihi dersime giren hocamın ve yüksek lisans eğitimimde danışmanlığımı yapan ve derslerinden istifade ettiğim hocamın da yetişmesinde büyük emekleri olmuş Şaban KUZGUN hocanın… Yani hocalarımın hocasıdır, Şaban Kuzgun. Peki, kimdir Şaban Kuzgun?
1950 yılında Çarşamba’da doğmuş, Akçatarla köyünden. İlkokulu Kızılot İlkokulu’nda, orta öğrenimini ise dışardan görmüş. Bu yıllarda hafızlığını ikmal etmiş ve medrese usulü Arapça okumuş. Çeşitli yerlerde din görevlisi olarak vazife yaptıktan sonra Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun olmuş. Bir taraftan imamlık, bir taraftan öğrencilik yaparak mezun olduğu fakülteden sonra iki yıl öğretmenlik yapmış. Sonrasında Kayseri Yüksek İslam Enstitüsü’nde 1980 yılında büyük âlim Prof. Dr. Hikmet Tanyu’nun yanında Dinler Tarihi bölümünde asistan olarak başlamış akademik hayatına. ‘Hazarların Yahudileşmesi ve Karaî İnancı Üzerine Bir Araştırma’ konulu teziyle doktora unvanını almış. 1982 yılında Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dinler Tarihi Anabilim Dalına yardımcı doçent olarak atanmış. 1985 yılında ‘İslam Kaynaklarına Göre Hz. İbrahim ve Haniflik’ adlı doçentlik teziyle doçent unvanını, 1993 yılında da aynı üniversitede profesör doktor unvanını almış. 1994 yılında yeni kurulan Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesine kurucu dekan olarak atanmış. Bu görevini 1999 yılında yapılan genel seçimlerde milletvekili adayı olmak için istifa edene dek sürdürmüş. Seçim sonrası eski görev yeri olan Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dinler Tarihi Anabilim Dalına geri dönmüş. İyi derecede İngilizce, Arapça ve orta derecede İbranice bilen, evli ve üç çocuk babası olan Şaban KUZGUN, 14/05/2000 tarihinde Kayseri yakınlarında geçirdiği bir trafik kazası sonucunda vefat edene kadar aynı üniversite ve fakültede Dinler Tarihi Anabilim Dalında öğretim üyesi olarak vazifesine devam etmiş.
Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından 2000 yılında basılan Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nin 5. Sayısı ‘Prof. Dr. Şaban Kuzgun Armağanı’ başlığıyla hoca için basılmış. Ayrıca Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından 2001 yılında basılan Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nin 11. Sayısı ‘Prof. Dr. Şaban Kuzgun’un Anısına’ başlığıyla hocaya armağan edilmiştir. Hocanın kaleme aldığı kitaplar ve akademik makalelerinden bazılarının isimleri şöyle:
Kitapları:
Hazar ve Karay Türkleri, İslam Kaynaklarına Göre Hz. İbrahim ve Haniflik Dinler Tarihi Dersleri Dört İncil Farklılıkları ve Çelişkileri Kayseri ve Çevresinde Ziyaret ve Ziyaret YerleriMakaleleri:
Misyonerlik ve Hristiyan Misyonerliğinin Doğuşu Kur’an-ı Kerim’e Göre Hristiyanlık ve Hristiyanlar, Asrımızda Hristiyan – Müslüman Münasebetleri Biruni’ye Göre Dinler ve İslam Dini Kitabında Günay Tümer’in İzlediği Metod Hıristiyan Misyonerlerin Türk-İslam Ülkelerindeki Faliyetleri Mukayeseli Dinler Tarihi Araştırmalarında Karşılaşılan Problemler ve Düşünülen Çözümleri Şehristani’nin Hayatı, Kişiliği, Eserleri ve el-Milel ve’n-Nihal Adlı Eserinin Dinler Tarihiyle Alakalı Bölümlerinin Tercümesi Misyonerlik ve Hıristiyan Misyonerliğinin Doğuşu Atalarımız Şamanist Değildi Hizbullah’ın Bekraundu Hazarlar ve KaraylarÜlkemizde çeşitli kurumlarda öğretim üyelikleri ve yöneticilik yapmış olan ve birçok öğrenci yetiştirmek suretiyle milletine hizmeti kendine şiar edinmiş olan hocamız vefatından önce ‘Türkiye’nin Etnik Yapısı’ üzerine bir çalışma yürütüyordu.
Merhum hocamıza Allah’tan rahmet diliyoruz. Mekanı cennet olsun…
Servet ZEYREK
servetzeyrek@gmail.com