SIPRI (Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü) geçtiğimiz günlerde ülkelerin askeri harcamalarıyla ilgili raporunu açıkladı.
Raporda dünyadaki askeri harcamaların rekor kırdığı görülüyor. Yaşanan bu kadar yoksulluk, açlık ve sefaletin hüküm sürdüğü bir dünyada ibret verici bu rakamlar nasıl izah edilir, nasıl yorumlanır.
Rapora göre, dünyada küresel askeri harcamalar son yılların en yüksek seviyesinde seyrediyor. Silah satışları 2013-2017 yılları arasında önceki beş yıla göre % 10 oranında arttı. Buna göre, 2017 yılında dünya genelinde askeri harcamalar için 1 trilyon 739 milyar dolar harcama yapıldı.
Bu da kişi başına yılda 230 dolara tekabül eder.
Askeri harcamaları en yüksek olan ülkeler
15. Türkiye 18,2 milyar dolar
SIPRI’nin raporunda ABD’nin silah ihracatında liderliği koruduğu belirtildi. İhracatının son beş yılda öncekine göre % 25 arttığı tespit edildi. Bunun da yarısının Ortadoğu’ya yapıldığı vurgulanıyor. ABD’nin son yıllarda da silah ihracatında liderliğini açık ara ile koruyacağı görülmektedir.
Ortadoğu’ya silah satışları ikiye katlandı.
Ortadoğu’nun en büyük silah ithalatçısı Suudi Arabistan. ABD ve Batılı ülkeler Suudi Arabistan’ın silah talebinin % 98’ini karşıladı. Suudi Arabistan silah alımlarını son beş yılda % 225 oranında arttırdığı görülmekte. Milli geliriyle savunmaya en fazla kaynak ayıran ülkelerin başında % 10 oranıyla Suudi Arabistan, ardından birleşik Arap Emirlikleri ve Katar gelmektedir. Milli gelirine göre en az bütçe ayıran ülke ise % 0,9 ile Japonya gelmektedir.
Raporda Ortadoğu’ya ise silah satışlarının son yıllarda iki kat arttığı belirtilmekte.
SIPRI, silah satışında ABD’yi Rusya, Fransa, Almanya ve Çin’in takip ettiğini ve bu beş ülkenin dünyada ki silah satışlarının % 74’ üne sahip olduğunu rapor etmekte. Raporda Batılı ülkelerin dışında çok az ülkenin silah sattığı vurgulanmakta.
Türkiye’nin silah satışları arttı.
Türkiye’nin ise son beş yıla kıyasla silah satışlarının % 145 artırdığı belirtilmekte. Savunmaya 18 milyar dolardan fazla ayıran Türkiye ise 15'inci sırada yer almakta.
Dünyanın en büyük silah ithalatçısı Hindistan. Dünya silah alımının %12’sini tek başına gerçekleştiriyor. Bunun da % 62’sini Rusya’dan karşılıyor.
Rapora göre Rusya, askeri harcamalarını ekonomik durumundaki kötüleşme nedeniyle bir yılda % 20 azaltarak 66,3 milyar dolara indirdi.
Çin’in harcamaları dikkat çekiyor.
Çin askeri harcamalarını 2017 yılında % 2,6 oranında arttırarak 228 milyar dolara yükseltti. ABD’den sonra en fazla askeri harcama yapan ülke.
Neden dünyanın birçok bölgesinde gökten rahmet yerine bomba, nehirlerinden su yerine kan, gözlerden mutluluk yerine yaş akmakta.
Neden dünyanın birçok bölgesi yoksulluğun, sefaletin, yıkımın ve acıların merkezi konumunda.
Acaba bütün bunların tek sebebi, yeraltı ve yerüstü kaynaklarını başkalarıyla bölüşmek istemeyen emperyalist küresel çeteler mi?
Acaba bütün bunların tek sebebi, az gelişmiş fakir ülkelerde meydana gelen savaşların, iç çatışmaların, terör olaylarının arkasındaki sömürgeci küresel katiller mi?
Yoksa kâr uğruna her türlü insanlık dışı uygulamaları meşru sayan, insan hayatını en ucuz meta olarak gören silah üreticileri mi?
Mutlaka bunların hepsinin bir payı var.
Peki zulme uğrayan, kan ve gözyaşına boğulan bu ülke halklarının ve yöneticilerinin hiç mi suçu yok?
8.5.2018
Fatih Oruç