Ölçemediğiniz hiçbir şeyi kontrol edemez,
Kontrol edemediğiniz hiçbir şeyi yönetemezsiniz...
Bu nedenler verilerin işlenmesi ve ham verilerin çözümlenmeye hazır hale getirilmesi ile oluşan istatistik ve yorumları “yönetişim kavramı”nın temelini oluşturur.
“Yönetişim” size yeni bir kavram gibi gelebilir!..
Yönetişim yani “governance” kavramını “bir tarafın diğerlerini yönetmesinden ziyade karşılıklı etkileşimin ön planda olduğu bir ilişkiler bütünü” olarak tanımlayabiliriz.
Yönetişim diğer bir tanımla; katılımcı, paylaşımcı, tutarlı, sorumlu, şeffaf, hesap verebilir ve adil bir yaklaşımla karşılıklı etkileşime dayalı yönetim faaliyetleri yani “birlikte yönetmek”tir.
Birlikte yönetebilmek için ise tarafların birbirine karşı samimi olması gerekir.
Veri ve istatistikleri yok sayarak, tahammül edememek, saklamak, pembe tablolar çizmek orta çağdan kalma bir yönetim şekli olabilir ama asla yönetişim tarzı olmayacaktır.
***
Gelelim yönetişimin temeli olan veri ve istatistiklerin Samsun için yorumlarına ve sıralamalarına!
Yani Samsun’un karnesine!..
2017 yılı Samsun verileri TUİK ve diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlandı.
Bu verilere göre Samsun 81 il arasında;
Kişi başına kamu yatırımlarında 315 TL ile 69. sırada.
Kişi başına canlı hayvanda 62, hayvansal ürünler değerinde 56, bitkisel üretim değerinde ise 30. sırada.
Genç nüfus (15-24 yaş) oranında 50, yıllık nüfus artış hızında 45, net göç hızında ise 39. sırada.
Kişi başına ihracatta 49, ithalatta ise 30. sırada.
Bin kişi başına özel otomobil sayısında 47, bir milyon araç başına ölü sayısında 42, trafik kazalarında ölü sayısına göre 36, trafik kazası sayısında ise 32. sırada,
Sosyal güvenlik kapsamının il nüfusuna oranında 40, aktif çalışanların oranında 44. sırada.
Kişi başına toplam mevduatta 43, tasarruf mevduatında ise 39. sırada.
Kişi başı nakdi kredilerde 40, tüketici kredisinde ise 34. sırada.
İşsizlik oranında 26.
Yükseköğrenim kurumlarında okuyan öğrenci sayısında 23. sırada...
***
Diğer bazı veriler ise;
Karşılıksız çek adedi başına düşen nüfus oranında 110 kişi ile 21, çek tutarında ise 25. sırada.
Protesto edilen senet adedi başına düşen nüfus oranında 88 kişi ile 15, senet tutasında ise 19. sırada.
***
Samsun’un verilerini uzun süredir düzenli takip ettiğinizde ve kıyasladığınızda verilerin, sıralamaların ve oranların sürekli geriliyor, düştüğünü görüyoruz!..
Samsun olduğu yerde duramadığı gibi yerel kalkınmada sürekli olarak sınıfta kalmakta, şehir olarak kan kaybetmektedir.
Maalesef Samsun, aynı Samsunspor’da olduğu gibi ruhunu kaybetmiş, kronik sorunları oluşmuş ve küme düşmek üzeredir.
Ve bu durum gerçek Samsun sevdalılarını üzmektedir…
Samsun’un bu hallerini anlamak için verdiğim istatistikler yutması zor, sindirmesi imkansızdır!
Bu veriler ışığında Samsun’u yeniden şekillendirmeye, yönlendirmeye ve yerel bir ekonomik kalkın hamlesine ihtiyacımız vardır.
Bu yerel kalkınma ruhuna uymayan, metal yorgunu, zihniyet yoksunu, Samsun’a ve Samsunluluk ruhuna sahip olmayan, Samsun’a inanmayan tüm zihniyetlerle mücadele etmek, gerçekleri acı da olsa yüzlerine söylemek gerek.
Değişim olmaz ise ne Samsun değişir ne Samsun’u yönetiyormuş gibi yapanlar!..
Kalın sağlıcakla!..
Hüseyin Kurt