Narsist Manipülasyon

Zırhlar, maskeler, entrikalar, bitmeyen talepler, istismarlar, hesaplar hesaplar  ve manipülasyonlar..

İşte kibrin sultanı  narsist  sapkının portresi..

İnsan ilişkileri bir güç dengesi üzerinde yol alır ve kişiler ilişki üzerinde belli ölçüde iktidar olmak, hakimiyet kurmak isteği taşırlar. Bunun sonucunda belli mekanizmalar devreye girer ve tarafların birbirlerini manipüle ettikleri anlar olur.

Fakat narsist sapkın söz konusu iken ilişkinin temelinde manipülasyon vardır ve ilişki bu temel üzerinde sistematik bir biçimde ilerler.

Daha en başta ulaşılmaz sanısını oluşturan, bir dokunulmazlık halesi altında ayrıksı ve olağanüstü bir görünüm çizen bu  “üstün”  insan, kendisine ayna olacak avına temkinli ve olağanüstü özenle yaklaşır.

 O kadar ki her şey “gerçek”  olamayacak kadar güzeldir.

 İşte tam olarak bu “gerçek olamayacak kadar güzel” algısı narsist sapkının tuzağına düşenler için bir ipucu niteliğindedir.

Yakın duygusal ilişkilerde çiftler birbiriyle tanışma aşamasında birbirlerinin en güzel taraflarını diğerine sunarken, narsist sapkın söz konusu olduğunda o, asla olmadığı biri gibi davranıp bir filmin içinde rol alır.

Hiçbir zaman olmadığı ve olmayacağı kişinin replikleri ile ilişkiyi ustaca manipüle ederek yönlendirir ve sinsice amacına doğru emin adımlarla ilerler.

Ustalıklı bir şekilde kurbanını kendine bağlayıp zincirledikten sonra kaçınılmaz süreç  başlamış, narsist sapkın  bir vampirmişçesine  diğerinin yaşam enerjisini emmekte  hayli yol almıştır.

 Narsist sapkının ilişki içinde diğerine asla yer açmaz. 

Yalnızca “ben” in hakim olduğu, “sen” in olmadığı diğerinin bir nesne olarak ilişkide yer aldığı ve fayda verdiği, işe yararlılığı ölçüsünde önemli olduğu, talepleri yerine getirmek ile yükümlü bir modern köleye dönüştüğü bu sapkın ilişki biçimi, kurbanı imha etmeye ve ondaki saf yaşam enerjisini emip güç devşirmeye dönüşmektedir.

Narsist sapkın tekrar eden bir şekilde kimi zaman örtük kimi zaman açık manipülasyonlarla diğerini kontrol altına almak ve imha etmek hedefindedir.

Tekrarlayan bir şekilde eleştiri, aşağılama , değersizleştirme, kışkırtma,tecrit etme, kendinden yoksun bırakma silahlarına başvurmaktadır…

Kibrin sultanı olmuş bu zavallı ruh derinlerde örtmeye çalıştığı değersizlik duygusu ile mücadele ederken diğerini aşağıya çekerek kendini yücelttiğini vehmeder.

Bu vehim öyle bir hal alır ki artık o bir “ kral “ diğeri ise emrindeki köledir ve onu ele geçirmiş ,istila etmiştir…

Narsist sapkın bu süreçte o denli hassas hareket eder ki kurbanına belli aralıklarla özel olduğu değerli olduğu hissini verip onu elinde tutmayı garantilemek için olumlu yaklaşmayı da ihmal etmez. Kurbanı şaşırtan da bu dengesiz tutumdur.  Durumu nasıl değerlendireceğini bilemez, şaşırır ve yeni baştan inanma yolunu seçer.  Bu acı bir kısır döngüdür.

Tüm bu süreçte narsist sapkın kurbanına kendisini onun için feda ettiği duygusunu aşılamayı ihmal etmez. Kurbanı kendisinin suçlu olduğuna inandırdığı bir tuzağın içine çekerek herhangi bir karşı çıkışta kurbanı nankör ilan eder. Kurban içten içe erimekte, benliği yok olmaya doğru ilerlemektedir.

 Narsist sapkın ise duygudaşlıktan yoksun olduğu, acı ile kendisi arasına mesafe koyduğu ve uzaklaştırdığı, yalnızca kendi ihtiyaçlarını öncelediği için diğerinin hislerine biganedir, acısını göremez..

Ve zaten böyle bir duyguya ihtiyaç da hissetmemektedir.

Narsist için yaşam güçlü ile güçsüzün savaştığı ve güçlünün kazandığı bir arenadır ve o asla zayıf olan olmayacaktır.

Erich Fromm’dan bir alıntı ile narsist sapkının kendisine bakışının bir kısa özetini verelim..

Bir yazar yolda bir arkadaşı ile karşılaşır. Uzun uzadıya arkadaşına kitabından ve kendisinden bahseder.

Ve daha sonra arkadaşına dönerek şöyle söyler: Şimdiye kadar benden söz ettik birazdan senden bahsedelim. Son kitabımı nasıl buldun?

İşte bir narsistin diğeri ile kurduğu ilişkinin kısa özeti. Ben , yine ben ve tekrar ben..

Çağımız giderek narsist sapkınların daha fazla kol gezdiği ve bu özellikleri besleyen  bir kültürün etkisinde  ilişkilerin kaygan bir zeminde ilerlediği   duygusal savaş alanlarına dönüşüyor..

Böyle tehlikeli bir arenada eşimiz, dostumuz, iş arkadaşımız, patronumuz, evlenmeye niyet ettiğimiz kişi fark edemediğimiz ya da fark etmekte geç kaldığımız bir narsist olabilir.

Peki, tamamen savunmasız mıyız?

 Kendimizi bu sapkın ilişkiden korumanın bir yolu yok mu dur?

Böyle bir durumda nasıl mücadele edeceğiz?

Benliğimizi korumak için neler yapmalıyız?

Cevapları bir diğer haftanın konusu…

Duygularımızı koruduğumuz, benliğimize sahip çıktığımız ve farkınadalığımızın arttığı günler ümidiyle..

Kaynak: Morelli, P.C, Couderc,P. 2014 : İkili İlişkilerde Duygusal Manipulation

çev: Işık Ergüden İletişim Yayınları, İstanbul

Hanife Okutan