Put- 1-

Putları Kur’an’a göre tanımlamak, vasıflarını bu minvalde dile getirmek lazım. Müslüman olmak, iman üzere ölmek ve ahirette pişman olmamak adına bu konuyla alakalı ayetlerin dile getirdiği hususlara kulak kabartmak son derece önemlidir.

Günümüzde “benim putum iyi senin putun kötü” hesabı yapılıyor. Bu hayra alamet değil. Bu sıratı müstakimde yürümenin işareti de değil.

Putlara ait vasıfları ve sıfatları Kur’an’dan öğrenmek gerek yanlış yolda yürümemek adına. Sıfatlarıyla benzer özellikler taşıyan putları put olarak algılamak kurtuluşumuz için gerekli bir konudur. Dolayısıyla her insan kendi memleketinin, kendi ırkının, kendi kültürünün ya da kendi kabilesinin ileri sürdüğü putlara farklı isimler adı altında tapabiliyor. “Hani İbrahim, babası Azer’e, “Sen putları ilah mı ediniyorsun? Şüphesiz, ben seni de kavmini de apaçık bir sapıklık içinde görüyorum” demişti.” (Enam/74) Yüce Allah putlara tapmayı, onlara ibadet etmeyi ve onlar için tazimde bulunmayı sapıklık olarak tarif ettiği halde tapınmaya devam etmek ve yaptığını sapıklık olarak görmemek son derece üzüntü verici bir durumdur. Dikkat etmek ve dikkatli davranmak gerek.

Ayetlerle yol edinmemiz, yolumuzu ayetlerle şekillendirmemiz, ayetlerin gösterdiği yolda yürümemiz lazım aksi taktirde şeytan ve avaneleri bizi kendisine benzeterek sıratı müstakimden uzaklaştırabilirler. Talkımı salkım diye yutturabilirler bize.

Cahillik; ayetlerden uzak bir düşünce biçimi, bir yaşam şeklidir. Okumama ile ilgili bir konu değildir. O yüzden cahil insanlar putlara taparlar, ancak taptıklarını put olarak görmezler. “İsrailoğulları’nı denizden geçirdik; derken kendilerine mahsus birtakım putlara tapan bir kavimle karşılaştılar. Bunun üzerine, “Ey Musa! Onlara ait tanrılar gibi, sen de bizim için bir tanrı yap” dediler. Musa dedi ki: “Gerçekten siz cahil bir toplumsunuz!” (Ar’af/138) Evet, yanlarında iki peygamber olmasına rağmen hak ile batılı bir birine karıştırdılar cahil insanlar.

Kim olursa olsun, nerede yaşarsa yaşasın, neye inanrsa inansın her insan, öldükten sonra Kur’an’dan hesaba çekilecektir. Bunda şüphe yoktur. Buna iman etmekten başka bir çıkış da yoktur bizler için.

Hiçbir devletin kanun ve kuralları, hiçbir aşiretin örf ve adetleri, hiçbir kişinin ileri sürdüğü gelenek ve görenekleri ahirette geçerli olmayacaktır. Ölüm ile son bulacak tüm kurallar. O zaman din, yalnız Allah’ın olacak. Yalnız Allah’ın dinininden hesap kitap yürütülecek. Yüce Allah: “Şüphesiz bu Kur’an, sana ve kavmine bir öğüt ve bir şereftir, ondan hesaba çekileceksiniz.” (Zuhruf/44) O halde putlara Kur’an eksenli bakmak gerek.

Kur’an’ın dedikleri doğru, Kur’an’ın dedikleri gerçektir. Kur’an’ın bildirdikleri gerçekleşecektir. Kur’an’ın ileri sürdüğü emir ve yasaklar hayatta neşvünema bulmalı, kural ve kaideleri hayatın baş köşesine oturtulmalı ki kurtuluş umudu olsun. Tüm uygulamalar bu minvalde yürütülmeli. Yoksa hesap ve kitap işi gerçekten ağırdır. “Bir kısım yüzler ise o gün insanın belini kıracak bir felaketi sezerek sararıp solacaktır.” (Kıyame/24-25)

Geri dönüşü olmadığı gibi duyulacak pişmanlık da fayda vermeyecek insana. Hesap kitap işini doğru yapmak lazım. Kimi insan tapındıklarına; “Bu put değildir.” diyerek kendisini sıyırmaya çalışabilir. “Benim yanlışlarım bana göre yanlış değildir.” demek yanlışı doğru yapmaz.

O halde ilahi emirleri nasıl anlayacağız? Kime göre yorumlayacağız?

Putlar tamamıyla bir hiçtir. Varlığı ile yokluğu arasında bir fark yoktur.  Kendilerine ne bir fayda ne de bir zarar dokundurabilen cansız birer varlıktan başka bir şey değiller. İnsanların ellerinden çıkmış, yontulmuş birer taş parçasıdırlar. Çeneleri yoktur ve konuşamazlar. İbrahim (a.s.) sordu: “Neyiniz var, niçin konuşmuyorsunuz?” (Saffat/92)

Duymazlar ve görmezler. Yemezler ve içmezler. Üşümezler ve terlemezler. İnsani hiçbir özellikleri de yoktur. Hatta üzerine konan kuşları kovamadıkları gibi üzerlerine pislemelerine ses bile çıkaramazlar. İnsanların kendi elleriyle yaptıkları birer tunç veya demir yığınından farksızdırlar: “Dedi ki: “Kendi ellerinizle yonttuğunuz şeylere mi tapıyorsunuz?” (Saffat/95) İnsanın kendi elleriyle yonttuklarına tapmaktan daha çukur bir ibadet, daha alçak bir duruş, daha tarifi imkansız bir vahamet yoktur.

Putlar ellerini kollarını kıpırdatamazlar bile. Esen rüzgarda, yağan yağmurda, kopan fırtınada, kavurucu sıcaklarda yerlerinden kıpırdayamazlar ve üşüdükleri ile ilgili veya terledikleri ile ilgili herhangi bir dileklerini dile de getiremezler. Taşlardan farksızdırlar. “O, Allah’ı bırakır da kendine ne zarar ne de fayda veren şeylere tapar. Bu da derin sapıklığın ta kendisidir.” (Hac/12)

İnsanoğlu bu, sapıtmak istediği zaman bahanelere sığınarak kendisine ilah edinir işitmeyen, duymayan, görmeyen, fayda ve zarar vermeyen bazı varlıkları. Üstelediğiniz vakit de taşlardan mamul varlıkları ilah edinmediklerini söyleyerek yakalarını kurtarmaya çalışırlar. Peki, hiçbir şeyi duymayan, hiçbir karartıyı görmeyen ve hiçbir şeye zerre kadar bir fayda sağlamayan varlıklara saygı duruşunu sürdürmenin anlamı ne?

“De ki: “Göklerin ve yerin Rabbi kimdir?” “Allah’tır” de. De ki: “O’nu bırakıp da kendilerine (bile) bir faydası ve zararı olmayan dostlar (mabutlar) mı edindiniz?” De ki: “Kör ile gören bir olur mu? Ya da karanlıklarla aydınlık bir olur mu? Yoksa Allah’a, O’nun yarattığı gibi yaratan ortaklar buldular da bu yaratma ile Allah’ın yaratması onlara göre birbirine mi benzedi?” De ki: “Her şeyin yaratıcısı Allah’tır. O, birdir, mutlak hakimiyet sahibidir.” (Rad/16) Niye Allah karşısında saygı duruşunda bulunmuyorlar da kendi elleriyle yonttukları bazı nesnelerin karşısında put kesiliyorlar? Niye Allah karşısında secdeye kapanmıyorlar da başka başka varlıkların karşısında secdeye varır gibi yere kapanıyorlar?