“Türkçeyi Bozmak, Yozlaştırmak ve Kimlik Kaybına Yönelik 9 Hata” başlıklı yazımızı, 26 Kasım 2020’de yazmıştık. Konunun büyük önemine binaen ve “tekrarda fayda var” geleneğimizden hareketle, adı geçen yazımızı, yukarıdaki yeni konu başlığı altında, eski yazımıza yeni ilaveler de yaparak siz okuyucularımızın hizmetine yeniden sunuyoruz.
Bir milleti meydana getiren en asli kültür unsuru milli dilidir. Her milli dil bir millet delmektir.
Dünyada “saf dil” yoktur. Saf dil, kabile dili olup dillerin en ilkelidir. Her dil, ihtiyacına göre başka dillerden kelimeler olabilir. Alınan kelimeler, dilde karşılığı olmayan kelimelerdir. Milli dil hassasiyeti yüksek olan milletler, karşılıkları olmayan yabancı dilden kelimelere bile kendi dillerinden karşılıklar bulmaya çalışırlar. Milli dilin korunması ve zenginleştirilmesi için en iyisi de zaten budur.
Milli dillerin başka dillerden hiçbir zaman alamayacakları ise, gramer kaideleri veya usulleridir. Çünkü, bunlar o dillerin tamamen ana farklılık özelliklerini yaşatan halleridir. Bizim dil uzmanlarımız Prof. Dr. Faruk Kadri Timurtaş, Prof. Dr. Necmettin Hacıeminoğlu, Prof. Dr. Mehmet Kaplan, Peyami Safa’nın sık sık dile getirdikleri üzere bir dilin başka dillerden kaideler alması demek, o dili i öldürmek demektir.
Maalesef yaklaşık son 71 yıldan (1950- 2021) beri dilimiz, karşılıkları ola ola İngilizce kelimelerin işgali yanında, özellikle de yaklaşık son 32 yıldan (1990 – 2022) beri de İngilizce gramer kaidelerinin işgaline uğramaya da başlamıştır. Bu, sebepten işin içine bir de bu olumsuzluk eklenince, bütün bu olup bitenlere, dış ve iç “algı operasyonları” ve “cehalet örnekleri” sonucu “Türkçe Kalesinin İçten Fethedilmesi” diyoruz. Dilimizi işgal eden, belli başlı İngilizce kaideler şunlardır. (Örnekleme isimleri, hayali veya kapanmış işyeri isimlerinden olarak verilmiştir.)
1-Dilimizin bağlaçlarından “ve” yerine “&” nin kullanılmaya başlanması: Süt & Et Ürünleri gibi. Doğrusu, Süt ve Et Ürünleri.
2-Dilimizde çoğul eklerimiz “-ler, - lar” yerine İngilizce çoğul eki “s” nin kullanıma girmesi: Ali’s İnşaat gibi. Doğrusu Aliler İnşaat.
3--Dilimizde “ -den beri” nin yerine İngilizcesi “since” nin kullanılması: Güneş Kuruyemiş Since 1951 gibi. Doğrusu, 1951’den Beri Güneş Kuruyemiş.
4-Dilimize girmiş İngilizce kelimeleri aslı gibi yazma hatası: Her dil, başka dilden aldığı kelimeleri, aslı gibi değil, kendi ses uyumuna uydurarak alır. Buna bir örnek, dilimize İngilizce aslından giren “Group”, ses uyumumuza uygun olarak “Grup” yazılır ve okunur. Söz gelimi bir işleri ismi olarak işyerinin alnına “Güneş Group” yazmak yanlıştır. Doğrusu, Güneş Grup.
5-İngiliz dilinin kaidelerinden olarak, pekiştirmeli belirtme sıfatı “The” yı Türkçe kelimelerin başında kullanılması hatası: Bir çok işyerinin ve şirketin ismi başında kullanıldığı halde, “The Akdeniz…..”, “The Kayseri…..”, “The Berber….” demek dil kaidelerimize aykırıdır olup, Türkçeyi “İngilizceye benzetmek” anlamına gelir. Bir işyeri ismi olarak “The Yaprak Dönen House” ismi vermek yanlıştır. İşin daha da kötüsü, Türkçe ”ev” karşılığı ola ola İngilizce “house” kullanılamaz. Doğrusu “Yaprak Döner Evi” olacaktır.
6-Yine dilimiz kaidelerinden birer edat ekleri olan “-nin, -li,- den” yerine geçirilmek için İngilizce edat “of” un kullanılmaya başlanması: Bir iş yerine “Nohut of Pilav’s” ismini koymak yanlıştır. Doğrusu, yemek geleneğimizden olarak “Pilavlı Nohut” veya “Nohutlu Pilavlar” olacaktır.
7-İngilizce ve Türkçe kelimeleri birleştirerek, dilimizin imlasına aykırı “melez” kelimeler üretmek özentisi: Güzellife Perde gibi. Doğrusu, Güzel Hayat Perde.
8-Türkçe kelimeleri İngilizce kelimelere benzetme özentisinden kaynaklanan dil hastalığı: Bir örnek, sözlükte “mahalleler, yerler” anlamına gelen dilimize Arapca’dan girmiş “mahal” kelimesini İngilizce kelime “shell’ benzeri “mahall” şeklinde yazmak. Mahall Dönerci gibi. Doğrusu, Mahal Dönerci.
“Kuzzu Kebap’s ”, “Lezzet Dönerci’mmm”, “Saloon Saç’a” gibi kullanımlar da İngilizceye benzetmekten olarak hatalı kullanımlardır.
9-Türk alfabesinde olmayan harfleri kullanmak: Çoğunlukla kullanılan bu harfler W, X, Q, Ʌ, Я, Ǝ harfleridir. Birkaç örnekleme çeşidi: Yıldız Qent Yapı. Doğrusu . Yıldız Kent Yapı. HƎrif Sarraf. Doğrusu, Herif Sarraf, KɅRɅKɅYɅ Yaprak Döner House. Doğrusu, Karakaya Yaprak Döner Evi.
Dilimizi milli kimliğinden sıyırarak yok etmeye ve onun yerine giderek başka bir dili koymaya yönelik bütün bu uygulamalar, işin esasına bakılırsa nihai tahlilde Anayasamızın üçüncü maddesinde yer alan “Türk milletinin dili Türkçedir” maddesine aykırıdır. Alfabemizin 29 harfi dışında başka harfleri kullanmak da 1 Kasım 1928 tarihli Alfabe Kanunumuza uymamaktadır.
Toprak kaybedilebilir, ama dil kaybedilmediği sürece vatan tekrar kurtarılabilir, istiklal yeniden kazanılabilir. Ama, milleti millet yapan milli dil kaybedilirse, her şey kaybedileceğinden, bir daha ne vatan kurtarılabilir ne de istiklal kazanılabilir. Bu haliyle, günümüze yalnızca isimleri ulaşabilmiş, “tarihin milletler mezarlığı” na gömülmüş millet pek çoktur.
“Türk Dil Kurumu Yetki Yasası” Çıkarılmalıdır
Dilimizi katle yönelik yukarıdaki bütün olumsuzlukların giderilmesi için Fransız Dil Akademisi Yasasından faydalanılarak, Türkçe’nin korunması hususunda Türk Dil Kurumu’nu daha yetkili ve aktif hale getirmek için, uygulaması adı geçen kurumun “İlim Heyeti” ne bırakılarak bir “Türk Dilini Korumu Yetki Yasası” vakit geçirilmeden acilen çıkarılmalıdır. Adı geçen heyet, Fransız Dil Akademisi benzeri, bütün yurtta yaşanan olumsuzlukları adım adıl takip ederek, bunların önüne geçmeli ve yanlışlık yapanlara doğrularını kullandırtmalıdır. 24 Eylül 2022