Bu seçimler ilginç olacak!
‘Türk tipi başkanlık’ dediğimiz “Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi”, 24 Haziran’daki seçimle rejim değişikliği tamamlanmış olacak.
Parlamenter sistemin sonu geldi!
Mevcut sistemde yani parlamenter sistemde vatandaş, vekil adaylarına bakmaksızın partisine, Başbakan olarak görmek istediği parti genel başkanına oy veriyordu.
Dolaysıyla büyük bir kesim için vekilin pek önemi yoktu.
Yeni sistemde ise artık Başbakanlık makamı yok.
Hal böyle olunca vekillere verilen oylar direkt olarak Cumhurbaşkanına gitmemiş olacak.
Aynı belediye başkanı ve meclis üyelerini ayrı ayrı seçmek gibi!..
Zaten yeni sistemde vekillikte bir nevi ‘encümenlik’ gibi olacak.
Bu durum ise vatandaşın vekil adaylarını tek tek incelemesi ve bir anlamda hesaplaşması anlamına da geliyor.
Siyasi partiler, tabanda karşılığı olmayan ve profili düşük vekilleri aday gösterirse bu seçimde işleri zor!
Gerçekten milletin içinden çıkmış vekil adayları daha şanslı!
Ama milletin içinden çıkmış milletvekili adayları yerine Ankara’dan belirlenen parti vekili arasında fark var;
“Birisi milletin TBMM’deki vekili, diğeri ise partinin millet içindeki temsilcisi!..”
***
Vatandaş nasıl oy kullanacağını bilmiyor!
24 Haziran seçimleri baskın olunca vatandaşın aklı karıştı. Rejim değişikli ve ittifaklar da işin içine girince seçmen nasıl oy kullanacağını bilemez hale geldi.
Bu konuları biraz açalım;
Öncelikle Cumhurbaşkanlığı ve Genel Seçim yani Milletvekili seçimleri ayrı ayrı oylanacak ve 2 ayrı seçim pusulası kullanılacak.
YSK kararına göre, 24 Haziran seçimlerine 11 parti katılacak.
Bu partiler;
AK Parti, BTP, BBP, CHP, Demokrat Parti, HDP, İyi Parti, MHP, Saadet Partisi, Vatan Partisi ve HÜDAPAR…
Yeni düzenlemelere göre, sandık kurulu başkanları seçim yapılan ilçede görev yapan kamu görevlilerinden belirlenecek.
Milletvekili oy pusulalarında EVET mührünün, parti adının altındaki boşluk yerine ittifak adının belirtildiği yere atılması oy iptalini gerektirmiyor. Mührün ittifak alanına basılması halinde ittifakın "ortak oyu" olarak kaydediliyor ve sayımın tamamlanmasının ardından ortak oylar, ittifak içerisindeki partilerin tek başına aldığı oy oranına göre bölünerek dağıtılıyor.
Yeni sistemde milletvekili sayısı 550’den 600’e çıkarılıyor. Bu vekillerin 98’i İstanbul’un üç bölgesinden seçilecek!
“Engeli ya da hastalığı nedeniyle yatağa bağımlı olan” kişilerin oy kullanabilmesi için ‘Seyyar sandık’ uygulaması getiriliyor.
Seçimlerde 2 pusula ve 1 zarf olacak ve pusulalar aynı zarfa konulacak.
***
Bugün için seçim öngörüleri!
Öncelikle Cumhurbaşkanlığı seçimi 2’nci tura kalacak görünüyor. Yani 1. turda Cumhurbaşkanı seçilememe olasılığı çok yüksek.
2’nci tura kalacak olan ve Cumhurbaşkanının karşına kim çıkacağı ise net olmamakla birlikte, daha çok Muharrem İnce ismi öne çıkıyor. Açıkçası iktidara ve saraya yakın medyada olası bir 2’nci tur için Muharrem İnce’yi rakip görmek istediği anlaşılıyor.
Burada insanların netleştiremediği olası bir 2’nci turda “%65’lik sağ seçmen gerçeği” ve “Kürt oylarını kim alır?” sorusunun cevabı!..
Mevcut Cumhurbaşkanının AKP’den en az 5-6 puan daha fazla oy alacağı kesin. Bu makas 10-12 puana kadar açılabilir.
Oy geçişleri ise;
AKP’den -> MHP’ye
AKP’den -> Saadet Partisi’ne
AKP’den -> İYİ Parti’ye
CHP’den -> İYİ Parti’ye
Az da olsa;
CHP’den -> HDP’ye
MHP’den -> CHP’ye
MHP’den -> İYİ Parti’ye
HDP’den -> AK Parti’ye
HDP’den -> CHP’ye şeklinde görünüyor.
Düşük oranlarda da olsa farklı çapraz geçişler de olacak.
Bu geçişlerin son ana kadar büyük değişim potansiyelleri taşıdığını da unutmamak gerek.
Seçime kadar daha çooooook gelişmeler olur!..
***
Seçimlere 38 gün kaldı!
Kaldı ama ortada aday adayı yok.
Memleket seçim havasına giremedi.
Tabi ki bunda her geçen yıl merkezileşen siyasetin de etkisi var.
Artık aday adayları bu işlerin Ankara’dan bittiğini, temayüllerin, ön seçimlerin, merkez yoklamaların boş olduğunu ve taşra teşkilatlarının bir nevi gazını almak için yapıldığını gördü.
Gizli oy, gizli sayım da bunun en büyük delilidir.
Ne demiştik;
“Artık milletin meclisteki vekili yerine partilerin millet içindeki temsilcileri dönemi başlamıştır.”
Kalın sağlıcakla.
Hüseyin KURT