DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Hüseyin KURT
Hüseyin KURT
Giriş Tarihi : 10-10-2016 13:21

Unesco Ve Kızılırmak Deltası

Çocukluğum Kızılırmak Deltası Deltası'nın hemen kenarında olan Yörükler Köyü’nde geçti.

O nedenle deltayı, balık göllerini, subasar ormanları iyi bilirim.

Subasar ormanlar demişken eskiden evimiz ormanın içerisindeydi. Yörük olduğumuz için o evin yerleşkesine “kışla” derdik.

Şimsilerde sizlerin “Galeriç” dediğiniz isim aslında “Geleriç” tir. Bu ismi de ulu dedelerimiz koymuş ama birisi gelip geleriç’i galeriç yapıvermiş.

Geçtiğimiz günlerde de denize akan ve göllerin ana deniz bağlantısı olan bizim “balık gölü kanalı” dediğimiz yere ise “horhor deresi” denilerek tabela asıldığını fark ettim.

Bu sonradan değiştirilen ve koyulan isimlere köylü gülüyor haberiniz olsun.

Gülüyor ama bir o kadarda çekiniyor.

Nihayetinde o alanın köylüde tapusu var. Ha tapuların bir kısmı hazine ile 56 yıldır davalık. Köyün kurucusu olan 13 aile köyün diğer alanlarını olduğu gibi bu alanı da parası karşılında almış.

Köyün nasıl alındığını ve sonrasında yaşanan dava sürecini daha önceki “Yörüğün 56 Yıl Süren 'Aziz Nesinlik Çilesi” başlıklı yazımda yazmıştım. Merak edenler internetten ulaşabilir.

***

Sulak alanların korunması ile ilgili Ramsar Sözleşmesi 1998 yılında bu bölgeyi korumak için imzalandı ama unutmamak gerek “bu bölgeyi 100 yıldır benim ailem ve akrabalarım, köylülerim korudu”,

Bu alan UNESCO Dünya Mirası geçici listesine girdi ama “bu alanlar bize atamızdan, dedelerimizden resmi miras

Bugüne bu alanlar Yörük milletinin elinde olduğu için korunmuş, yakıp yıkılmamış.

Bu detayı köylü haricinde kişiler bilmez, soran olsa öğrenirsiniz ama soranda olmuyor;

 Ormanların içerisinde tarım yapılan alanlar sonradan tarıma açılmamıştır. Aksine bu alanlar “harım veya arım”  dediğimiz doğal boşluklardır.

Birde yılkı atlarımız var. Bu atlarda bizim yabana saldığımız atlardır,

Özetle yıllardır sulak alanı, kuşları, hele hele ormanı elinden geldiği kadar koruyan kollayan bu insanları anlayıp dinlemek gerek.

Merak edenler için şu UNESCO işini açmak istiyorum.

***

Dünyada 165 ülkede toplam 1052 varlık UNESCO Dünya Mirası listesindedir.

Bunlardan 55’i tehlikede,

814’ü kültürel,

203’ü doğal,

35’i de  karma (kültürel/doğal) varlıklardır.

Türkiye’ye coğrafi olarak en yakın olan listedeki doğal varlıklar ise;

Romanya’da ve Karadeniz kıyısında olan “Danube Deltası”,

Bulgaristan’da “Pirin Ulusal Parkı” ve “Srebarna Doğal Sitalanı”,

Rusya’da “Batı Kafkasya

***

Dünya’da en fazla dünya mirası olan ülke 51 varlık ile İtalya. İtalya’da listede 4 doğal, 47 kültürel varlık var.

Devamında; sırasıyla Çin (50), İspanya (45), Fransa (42), Almanya (41) geliyor…

Türkiye  ise 16 varlık ile dünyada 17. Sırada.

Türkiye’de karma olan 2 varlık var. Diğer 15’i ise kültürel varlıklar.

Yani Türkiye’de UNESCO Dünya Mirası listesinde sadece doğal varlık olarak tescil edilmiş bir yer yok.

***

UNESCO Dünya Mirası listesine 2014 yılında 24 varlık, 2015 yılında ise 21 varlık girmiş.

Bu varlıklardan doğal varlık olarak 2013-2014 yılları arasında hiç eklenmemiş.

2014-2015 yılları arasında ise sadece 6 doğal varlık ilave edilmiş.

***

Dünyada  UNESCO Dünya Mirası listesine ilk kez 1978 yılında doğal ve kültürel varlıklar kaydedilmiş.

Türkiye’den ise ilk kayıt 1985 yılında, “Göreme Milli Parkı ve Kapadokya Kaya Şehir” karma varlık olarak listeye girmiş.

Çok ilginç Türkiye’de 1999 ve 2011 yılları arasında hiç yeni varlık listeye girememiş veya listeye girmesi için çaba gösterilmemiş.

Türkiye’de son listeye giren   ise 2016 yılında kültürel varlık olarak dahil edilen Kars’taki “Ani Arkeolojik Alanı

***

Birde UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi konusu var.

Ülkeler imzalamış olduğu “UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme” kapsamında belirlenen kriterlere göre kaydedilmesi uygun olan varlıkların envanterini UNESCO Dünya Miras Merkezi’ne iletmekle yükümlü.

Dünya’da geçici listede olan ve listeye girmeyi bekleyen 173 ülkeden toplam 1650 varlık var.

Türkiye’nin geçici listesinde ise1994’ten bugüne bekleyen toplam 69 varlık var. Örneğin bunlardan 13 varlık 2000 yılından bugüne asıl listeye girmek için bekliyor.

Bu listeye 2014 yılında 14, 2015 yılında 13 ve 2016 yılında 13 yeni varlık başvurusu yapılmış.

Mesela bunlardan 6’sı cami, 5’i kilise, 8’i arkeolojik alan, 8’i antik kent vb…

Türkiye’nin geçici listesinde bekleyen 69 varlığın 2’si karma (kültürel/doğal), 2’si de doğal varlık.

Doğal varlıklardan birisi 2013 yılından beri listede bekleyen “Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Alanı” ve Mart 2016’da geçici liste başvurusu yapılan “Kızılırmak Deltası Sulak Alanı ve Kuş Cenneti”…

***

Tüm bu değerler ve veriler bize gösteriyor ki “Kızılırmak Deltası Sulak Alanı ve Kuş Cenneti” nin UNESCO Dünya Mirası geçici listesinden asıl isteye geçmesi biraz zor, olsa bile uzun zamanlar alacak.

Listeye girdiğinde ise öyle herkes keyfine göre davranamaz. Örneğin bu alanlarda yol, yerleşim, turizm amaçlı da olsa tesis, otomobiller ile ziyaretleri felan unutun.

Ha! Olacağı şu; günde 200 kişi özel araçlar ile 10-20 kişilik gruplar ile bölgeyi gezebilir o kadar.

Kalın sağlıcakla!

Hüseyin KURT

NELER SÖYLENDİ?
@
Hüseyin KURT

Hüseyin KURT

DİĞER YAZILARI Osman Kara’nın Kutlu Mücadelesi Doğruya doğru demek; Milletvekili Mehmet Muş! Yerel Seçim Öncesinde İlkadım Analizi Tilkilerin Hikâyesi ve Modern Toplum 12 Eylül Askeri Darbesi Unutulmaz Bir Kırılma Noktası Seçim Gündemine Dair Kısa Kısa Samsun En Çok Göç Alan İller Arasında Parti vekili ile milletin vekili arasındaki fark! Siyasette değişim adaylarla başladı! Samsun İlçelerin Sosyo Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (Sege) Verilerine Göre 1966’dan Bugüne Kıyaslaması DEPREM ve SAMSUN İlçelerin 2022 Karnesi; İlçe 2022 Sege Verileri Bedava Peynir Fare Kapanında Olur Dar gelirli vatandaş ve çiftçiler için empati yapmak! Karadeniz ve Müsilaj! Türk Milleti’nin Ferasetine Güvenmeyenler! Bitcoin ve Altcoin Kripto Para Piyasalarından Nasıl Kripto Para Satın Alabilirim! Fetö’nün Siyasi Ayağı” İşi Ne Oldu? Yarım Akıllı Ulaşım İnsanlığın Kronik Hastalığı Ön Yargı! Halka Cennette Cehennemi Yaşatanlar! Deltadaki Çakallar Ve Domuzlar Kızılırmak Deltasında Keyfi Kararlar Kuş Cennetinde Yanlış İşler! Değişime Hazır Değilseniz Okumayın! Laftan Fazlası Lazım! Yeni Dünya Düzeni Ve Sosyal Medya Beğeni Peşinde Koşanlar Bu yerel seçimler farklı olacak! Ekonomik İstikrarsızlık Ve Sivri Diller Sokma akıllı tarım! Samsun’da Yeni Rejimin İlk Seçimleri Yeni Rejimin Seçimi 24 Haziran Ak kurtlar yuvaya dönüyor! Üniversite-Sanayi İşbirliğinde Türkiye’ye Model Olabiliriz… Fiiliyattan Resmiyete Yeni Rejim Ekonomik endişelerimiz artıyor!.. Milliyetçilikten Rol Çalanlar Seçime 27 Gün Kala Samsun Seçimleri Vekil Listeleri Ve Hesaplamalar Milletin vekili mi, partinin temsilcisi mi? Genel af çıkacak mı? Devletin Yapısını Değiştirmek At Gözlüğünü Çıkartın, Düzenleme Yapın Tarım Şehri Samsun Masalı Utanmak 30 dakika, pişmanlık bir ömür! Üst Akıl Oyunları Gündeme Dair Kısa Kısa Kralcı Aymazlar Seçim Havasına Girememek 19 Mayıs’ın 100. Yılı Ve Pontuscular Erken değil, baskın oldu! Samsunluluk Ruhu Ve 19 Mayıs 2019 Samsun’un Acı Karnesi Ve Yönetişim Zihniyeti Konumuz Deizm! Fındık Üreticisinin Acınacak Hali!.. Darbe Tatbikatları Ve Yakın Gelecek Dost-düşman kavramı değişiyor mu? Faşist Hollanda! Bu Ne Kepazelik; Alayımızı Dinlemişler sosyal tembellik ve –mış gibi yapanlar… Davranış Batağında Toplumsal Çöküş Ve Şehri Planlayanlar Samsun’un Şiddet Halleri Dünya’nın Oylamaları Memleketin Oylamaları Sağlıklı Düşün, Sağlıklı Karar Ver Sihirli Rakam 330 ateşten gömlek ve at gözlüğü Umut etmek haram mı? Ülke savaşta desek abartmış olur muyuz? Elçiye zeval oldu! Ya menfaati olanlar? Milli seferberliğe hazır mıyız? Abd yaklaşanı yakmış! Kim Demiş Olmaz Diye Fındıkta Oynanan Oyunlar Samsun’un Havaalanı İle İmtihanı Kovuldun Trump Efendi… Davetsiz Darbe Bylock Yok Eagle Verelim Yeni Kapı Ruhunu Ruhsuzlaştıranlar Abd Ve Yunan’ın Samsun’u Bombalaması Bugün Samsun’da Samimiyet Sınavı Var Zirvesi Siyaset Yapıda Dayak Yiyen Papaz Vicdan Terazisi Toplumsal Şizofreninin Eşiğindeyiz Suriye Bataklığında Öso Teknolojik Umacı Bylock Mütedeyyin vatansever! Koridorcular Sahnede, Ordu Suriye’de
KÖŞE YAZARLARI TÜMÜ
NAMAZ VAKİTLERİ
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
ARŞİV ARAMA