Madem eyyâmın (günlerin) lisan-ı şer'îde (dinî literatürde, dinî tabirde) böyle ıtlâkatı (sınırsızlıkları, belli bir sayı veya miktarla sınırlamamaları) vardır.
İlm-i tabakatü'l-arz (yeraltı ilmi, jeoloji) ve coğrafya ve tarih-i beşeriyet ulemasınca (insanlık tarihi alimlerince),
nev-i beşerin yedi bin sene değil,
belki yüz binler sene geçirdiğini teslim de etsek,
"Âdem'den (ilk peygamberden) kıyamete kadar ömr-ü beşer (insanlığın ömrü) yedi bin senedir". (el-Münâvî, Feyzü'l-Kadîr, 3:547, hadis no: 4278.)
olan rivayet-i meşhurenin (Peygamber Efendimizden (a.s.m.) duyulmuş haberlerin) sıhhatine (doğruluğuna) ve
beyan ettiğimiz (anlattığımız) altı bin altı yüz altmış altı sene,
Nur-u Kur'ân (Kur’ân’ın nuru)
hükümfermâ olduğuna (hüküm sürdüğüne) münâfi (aykırı) olamaz,
cerh edemez (çürütemez). Barla Lahikası 443
Fakat nefsü'l-emirdeki eyyâmın hakikati (günlerin gerçek yönünün aslı, içyüzü),
o rivayet-i meşhurede (Peygamber Efendimizden (a.s.m.) duyulmuş haberlerde) hangisi olduğu şimdilik bu dakikada kalbime inkişaf ettirilmedi (açılmadı).
Demek o sırrın inkişafı (açığa çıkması)
münasip (uygun) değil.
Şu meselede şimdilik delilini gösteremeyeceğim bir müddeâyı (iddia edilen şeyi) beyan ediyorum (açıklıyorum). Şöyle ki:
Şu dünyanın bir ömrü ve
şu dünyadaki küre-i arzın (yer kürenin) dahi ondan kısa diğer bir ömrü ve
küre-i arzda yaşayan nev-i insanın (insanlığın) daha kısa bir ömrü vardır.
Bu birbiri içinde üç nevi mahlûkatın (üç çeşit varlıkların, yaratıkların) ömürleri,
saatin içindeki dakika,
saniye,
saatleri sayan çarkların nisbeti (karşılaştırılması) gibidir.
Nev-i insanın (insanlığın) ömrü,
küre-i arzın (dünyanın) iki hareketiyle hasıl olan (meydana gelen) malûm eyyamla (bilinen günlerle) olduğu gibi,
zîhayatın vücuduna (canlıların var olmasına) mazhar olduğu (kavuştuğu) zamandan itibaren,
küre-i arzın (dünyanın) ömrü ise
merkez-i irtibatı (bağlantı merkezi) olan şemsin (güneşin) hareket-i mihveriyesiyle (yörüngedeki hareketiyle)
hasıl olan eyyamla (meydana gelen günlerle) olması
hikmet-i Rabbâniyeden (herşeyi bir fayda ve gayeye yönelik olarak idare ve terbiye eden Allah’dan) uzak değildir.
Ve dünyanın ömrü ise
Şemsü'ş-Şümusun (güneşlerin güneşi; Vega yıldızının) hareket-i mihveriyesiyle
(yörüngedeki hareketiyle)
hasıl olan eyyâm (meydana gelen günler) iledir. Barla Lahikası, 443.