İsimlerin İbranice/İngilizce, Kur’ânî/Arapça ve Türkçe kullanımları arasındaki benzerlik ve farklılıklar, tarihsel süreç içinde inançların nasıl iç içe geçtiğini gözler önüne seriyor.
Adam Adem, Noah Nuh
Her bir ismin arkasında yatan mitolojik ve dinî hikayeler, toplumsal hafızada önemli yer tutarak, modern kültürde de yankı buluyor.
Kutsal metinlerden ve dinî geleneklerden alınan isimler, yalnızca birer adlandırma aracı olmanın ötesinde, inanç sistemlerinin özünü yansıtan semboller olarak da önem taşımaktadır. Örneğin, “Adam/Âdem” isimleri ilk insanı ve ilk peygamberi temsil ederken; “Noah/Nûh” tufan hikâyesinin merkezi figürü olarak farklı dinî anlatılarda yer bulur. Bu isimler, farklı kültürlerde benzer anlamlar taşımakla birlikte, dönemsel ve coğrafi farklılıklar ışığında çeşitli yorumlara da açıktır.
Günümüz dünyasında, globalleşen kültürel etkileşimlerle birlikte, bu isimlerin farklı dillerdeki karşılıkları – İbranice/İngilizce, Kur’ânî/Arapça ve Türkçe – kamuoyunun ilgisini çekmekte ve akademik çevrelerde tartışılmaktadır. Bu durum, hem tarihî mirasın güçlendirilmesi açısından önemli bir konudur.
Erkek İsimleri Karşılıkları
Aşağıdaki tablo, kutsal metinlerde geçen erkek isimlerinin, üç farklı dildeki karşılıkları ile anlam ve açıklamalarını sunmaktadır:
İbranice/İngilizce |
Kur’ânî/Arapça |
Türkçe Kullanımı |
Anlamı / Açıklama |
Adam |
Âdem |
Âdem |
İlk insan, ilk peygamber |
Noah |
Nûh |
Nuh |
Tufan peygamberi |
Abraham |
İbrâhîm |
İbrahim |
Tevhid öncüsü peygamber |
Isaac |
İshâk |
İshak |
İbrahim’in oğlu |
Ishmael |
İsmâil |
İsmail |
Kurban kıssasındaki oğul |
Jacob |
Ya‘kûb |
Yakup |
İsrailoğullarının atası |
Joseph |
Yûsuf |
Yusuf |
Güzelliğiyle meşhur peygamber |
Moses |
Mûsâ |
Musa |
Firavun’a karşı gönderilen peygamber |
Aaron |
Hârûn |
Harun |
Mûsâ’nın kardeşi ve yardımcısı |
David |
Dâvûd |
Davut |
Peygamber ve kral |
Solomon |
Süleyman |
Süleyman |
Kudretli kral, bilge peygamber |
Job |
Eyyûb |
Eyüp |
Sabırla sınanan peygamber |
Elijah |
İlyâs |
İlyas |
Tevhid çağrıcısı peygamber |
Elisha |
Elyesa‘ |
Elyesa |
İlyas’ın devamcısı |
Enoch |
İdrîs |
İdris |
Yükseltilen peygamber |
Ezekiel |
Hizkîl |
Hezkiel |
Kur’ân’da adı geçmese de İslami gelenekte yer alır |
Zechariah |
Zekeriyyâ |
Zekeriya |
Yahya’nın babası |
John |
Yahyâ |
Yahya |
Hz. İsa’nın müjdecisi peygamber |
Jesus |
Îsâ |
İsa |
Meryem oğlu, mucizevi doğumlu peygamber |
Lot |
Lût |
Lut |
Kavmi helak edilen peygamber |
Samuel |
Şem’ûil |
Şamuel / Samuil |
Krallar döneminin habercisi |
Simon Peter |
Şem‘ûn Safâ |
Şem’un |
Hz. İsa’nın havarilerinden |
Thomas |
Tûmâ |
Tuma |
Havarilerden biri |
Gabriel |
Cebrâîl |
Cebrail |
Vahiy meleği |
Raphael |
Isrâfîl |
İsrafil |
Sûr’a üfleyen melek |
Michael |
Mîkâîl |
Mikail |
Rızık ve doğa olaylarından sorumlu melek |
Kadın İsimleri Karşılıkları
Kadın isimleri, dinî metinler ve tarihi anlatılar açısından önemli yere sahip olup, aşağıdaki tablo bu isimlerin dil bazında karşılıkları ve açıklamalarını içermektedir:
İbranice/İngilizce |
Arapça/Türkçe |
Anlamı / Açıklama |
Eve |
Havvâ |
İlk kadın, Âdem’in eşi |
Sarah |
Sâre |
Hz. İbrâhîm’in eşi |
Hagar |
Hâcer |
Hz. İsmail’in annesi |
Rebecca |
Rifka |
Hz. İshâk’ın eşi |
Rachel |
Rahîl |
Hz. Yûsuf’un annesi |
Leah |
Liyyâ |
Yûsuf’un üvey annesi |
Miriam |
Meryem |
Hz. İsa’nın annesi |
Elizabeth |
Elisabet |
Hz. Yahya’nın annesi |
Hannah |
Hanne / Hinna |
Hz. Meryem’in annesi |
Bu çok dilli isim karşılıkları, hem dinî metinlerin evrenselliğini hem de tarih boyunca farklı kültürlerin ortak mirasını gözler önüne sermektedir. Akademik çevrelerde bu isimlerin tarihsel bağlamda incelenmesi, kültürel etkileşimin önünü açarken, modern toplumların kendi kimliklerini inşa etmelerinde de ilham kaynağı oluyor.
Kutsal isimlerin bu derin tarihsel ve kültürel yolculuğu, toplumların ortak değerler etrafında birleşmesine de yardımcı olarak, dinler arası hoşgörü ve anlayışın gelişimine katkıda bulunuyor. Habercilikte ters piramit yöntemiyle sunulan bu derin analiz, okuyuculara hem en önemli bilgileri hızlıca aktarıyor hem de konu hakkında geniş perspektifler sunuyor.
Bu haber, kutsal metinlerde yer alan isimlerin evrensel dildeki karşılıklarını profesyonel bir yaklaşımla sunarken, tarih, kültür ve dinler arası etkileşimin günümüz dünyasındaki yansımalarını da öne çıkarmaktadır.