Osmanlı döneminde millet-i sadıka (sadık millet) olarak vasıflandırılan ve yüzyıllar boyunca din, mezhep ve milliyetlerini koruyarak Türklerle birlikte yaşayan Ermeniler, Osmanlı ülkesinin sanayi ve ticaretinde söz sahibi olmuşlar ve bakanlıklara varıncaya kadar pek çok önemli vazifelere atanmışlardır.
Erzincan’da Odabaşı Mahallesi ahalisinden olup Ermeniler tarafından gözlerine süngü sokularak bir suret-i feci’ada şehid edilen müslümanlardan İmparatorluğun çöküş devrinde ise başta Rusya ve Fransa olmak üzere büyük Avrupalı devletlerin siyasi emellerine alet olarak milliyetçilik ve Hıristiyanlık perdesi altında harekete geçmişlerdir. Özellikle Doğu illerinde Ermeni komitacılar türemiş ve bunlar bölgedeki Müslüman ahaliyi kesip biçmeye başlamışlardır. Aynı Ermeniler özellikle Amerikan kolejlerinde okuyan soydaşları ve İslam düşmanlığı vasıtasıyla Avrupa ve Amerika’da gayretli ve hummalı bir propaganda kampanyasına girişerek, kendi soykırım ve zulümlerini Türklere yüklemişlerdir. Nitekim bu gerçeği, durumu yerinde inceleyen Rusya’nın Rize Konsolosu J.Mayeski, 1914’te “Van ve Bitlis Vilayetleri Askeri İstatistiği” adıyla Türkçeye tercüme edilen eserinde şöyle dile getirmiştir:
ERZİNCAN CİVARINDA VE AĞAVİR KÖYÜNDE KATLEDİLEN ÇOCUK, KADIN, İHTİYAR KÜMESİ
“Türk vahşetine hiçbir yerde tesadüf edilmez. Türk vahşeti bir hakikat olmayıp, bile bile uydurulmuş siyasi bir hikâyedir; çünkü ekseriya göz önünde cereyan eden vakalara dair Avrupa matbuatındaki, bizzat müşahede edenler imzasıyla yazılan satırları okuyunca insanın gözüne inanamayacağı geliyor. Hakikat gözüyle bakıp da hakikati olduğu gibi söylemek icap ederse, Doğu’da vahşeti Müslümanlar değil Doğu Hıristiyanlarının (yani Ermenilerin) yaptığını itiraf etmek icap eder. Her türlü fenalığı Doğu’daki Hıristiyanlar irtikâp etmiş, sonra da, himayesiz Müslümanların ´başına yüklemişlerdir.”
BAYBURT MEZALİMİNDEN: KATLEDİLEN ÇOCUKLAR VE KADINLAR
Asıl soykırıma uğrayanlar Müslümanlar olmasına rağmen neticede Ermeniler propagandanın gücü ve etkisiyle isteklerine ulaşmışlar ve zamanla bu iddialar gerçek zannedilmiştir. Sözde mazlum Ermenilere karşı büyük bir teveccüh meydana gelmiş ve Amerika, İngiltere ve Fransa’ da bu konuda aleyhimize yüzlerce kitapçık ve makale yayınlanmıştır. Bugün olduğu gibi Osmanlı hükümeti de lobicilik ve gerçeği anlatmak yolunda geç ve yetersiz kalmıştır. Bununla beraber I.Dünya ve İstiklal Savaşı sırasında Ermenilerin Anadolu ve Kafkasya’da yaptıkları soykırım ve zulümle ilgili olarak sınırlı sayıda resmi yayında yapılmıştır. Bu yayınlardan üç tanesi de Kazım Karabekir tarafından hazırlanmıştır.
Erzurum: Ecnebi muhabirler (Doktor Vays-Alman), Doktor Ştayn-Avusturyalı) müverrih Ahmed Refik Bey’le birlikte Ermeniler tarafından katl ü ifna edilip kuyulara doldurulan masum şüheday-ı İslamiye’yi seyrederken
Çocukluğu Van’da ve Ermeniler arasında geçmiş olan Kazım Karabekir, bu konuyla yakından ilgilenmiştir. İlk olarak yukarıda bahsi geçen eseri Binbaşı Sadık Bey’e tercüme ettirerek 1914’te bastırıp ilgili makamlara dağıtmıştır. Ermeni meselesini yerinde araştırmak üzere Türkiye’ye gönderilen General Harbord heyetine de ayrıca ayrıntı raporlar sunmuştur. 1918 yılında İstanbul’a geldiğinde ise vazifeli bulunduğu ve Ermeniler tarafından yakılıp yıkılmış ahalisi katledilmiş başta Erzincan, Erzurum ve Van olmak üzere, doğuda illerinde yapılan katliamların fotoğraf ve vesikalarını bir komisyona havale ederek “İslam Ahalinin Duçar oldukları Mezalim Hakkında Vesaika Müstenid Malumat” adıyla kitapçığın yayınlanmasına vesile olmuştur.
KAZIM KARABEKİR
Fransızcaya “Documents Relatifs aux Atrocites Commi ses par les Armeniens sur la Population Musulmane “ adıyla tercüme edilen bu eserin 1918 yılındaki ilk baskısı Ermeniler tarafından kütüphaneler ve piyasalardan para ile toplatılmıştır. Bir yıl sonra Milli Kongre tarafından tekrar basılmıştır. Bu ikinci baskının yapıldığı 1919 yılında ayrıca Kazım Karabekir’e ait “335 Senesi Temmuz Ayı Zarfında Kafkasya’da İslamlara Karşı İcra Olunduğu Haber Alınan Ermeni Mezalimi” adlı kitapçık Osmanlı Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Dairesi tarafından çıkarılmıştır.
Bu konudaki gerçekleri ortaya döken ilk yayınlar olması bakımından bu eserler son derece önem taşımaktadır ve her biri birer belge niteliğinde olup bizzat görülen ilk elden bilgileri içermektedir. Neticede Amerika’da ve Avrupa ülkelerinde sık sık gündeme getirilen Ermeni soykırımı iddiası, propaganda ve siyasi oyunlarla dünya kamuoyuna kabul ettirilse bile asılsızdır ve gerçek dışıdır.
Kaynaklar:
İslam Ahalinin Duçar oldukları Mezalim Hakkında Vesaika Müstenid Malumat, İstanbul, 1918.
Kazım Karabekir, Soykırım Yalanı-Ermeni Mezalimi, (Haz. Ömer Hakan Özalp), İstanbul, 2005
Ermeni Katliamı-İslam Ahalinin Duçar oldukları Mezalim Hakkında Vesaika Müstenid Malumat, (Haz. Emin Kutluğ), İstanbul, 2006.
Kaynak: Emre Gül / Tarih Dosyası / Dünya Bülteni
