İDDİA:
Yeni YÖK yönetmeliğine göre tüm tezsiz yüksek lisans mezunları öğretim görevlisi kadrosuna atanabilecek.
YANLIŞ
Sosyal medyada ve bazı haber sitelerinde paylaşılan iddiaya göre Yükseköğretim Kurumu (YÖK) bir yönetmelik değişikliğine giderek tüm tezsiz yüksek lisans mezunlarının da öğretim görevlisi kadrolarına atanabilmelerinin önünü açtı.
Twitter’da bir kullanıcı tarafından da paylaşılan iddia şimdiye kadar yaklaşık 200 retweet ve bin 700 beğeni aldı.
3 Ekim 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan “Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav İle Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile birlikte tüm tezsiz yüksek lisans mezunlarının öğretim görevlisi kadrosuna atanmasının önünün açıldığı iddiası doğru değil. Söz konusu değişiklik sadece “meslek yüksekokullarının kadrolarına” atanmak isteyenler arasında 14 Mart 2016’dan önce tezsiz yüksek lisansa başlamış ve Kasım 2018’den önce de bu programlardan mezun olmuş kişiler için geçerli bir durum.
Değişikliğin sebebi ise bir kişinin iddia konusu yönetmelik maddesine karşı daha önce dava açması ve Danıştay’da bu davayı kazanması sonucu yönetmeliğin ilgili maddesinin kısmen iptali. YÖK dava sonucunda ilgili yönetmelikte değişikliğe gitmiş ve yeni durumu tanımlamış Yani söz konusu durum her fakülte için geçerli değil.
Pek çok sosyal medya kullanıcısının paylaşımlarından ilgili değişikliği kökten bir değişiklik olarak algıladıkları ve buradan hareketle Türkiye’de akademinin durumu ve benzer konularda yorumlar yaptıkları anlaşılıyor. Yani bazı kullanıcılar, değişikliğin tüm öğretim görevlisi kadroları için geçerli olduğunu düşünmüş.
Yönetmelik değişikliği herkesi kapsamıyor
YÖK yönetmeliğindeki “Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadroları”yla araştırma görevlileri kastediliyor. Resmi Gazete’de 3 Ekim 2019’da iddia konusu yönetmeliğin 7. maddesinde bir değişikliğe gidildi ve yönetmeliğe geçici 2. madde eklendi. Söz konusu değişiklik şu şekilde:
Özel şartlar isimli maddenin değiştirilmiş 4. fıkrasında “Meslek yüksekokullarının Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen uzmanlık alanlarındaki öğretim görevlisi kadroları” ifadesi görülebiliyor. Yani söz konusu değişiklik sadece meslek yüksekokullarında çalışacak kişileri kapsıyor.
YÖK’ün resmi internet sitesinden de ulaşılabilen yönetmeliğin güncellenmiş halinde 7. madde 3. fıkrada öğretim görevlisi kadrosuna başvuracak adaylarda hala “en az tezli yüksek lisans mezunu olma şartı” arandığı görülebiliyor. 4. fıkrada ise meslek yüksekokullarında çalışmak isteyen öğretim görevlileri için de tezli yüksek lisans derecesine sahip olmanın yanı sıra belirli bir tecrübe istendiği fark ediliyor. İddia konusu yönetmeliğe eklenen geçici 2. madde ile 14 Mart 2016’dan önce tezsiz yüksek lisans programlarına kaydolup 9 Kasım 2018’den önce programlarını bitirenler için özel bir düzenlemeye gidilmiş ve bu kişilerin öğretim üyesi kadrolarına başvurabilecekleri söylenmiş.
Yönetmelik değişikliğinin sebebi Danıştay’ın aldığı bir karar
İnternet üzerinden erişilebilen Danıştay 8. Dairesinin 2019/150 esas sayılı kararından, bir kişinin 2012 yılında meslek yüksekokullarına araştırma görevlisi olarak atanamaması üzerine açtığı dava sonucu Danıştay’ın 17 Mayıs 2019’da iddia konusu yönetmeliğin 7. madde 3. fıkrasındaki “en az tezli” ifadesinin yürütmesinin durdurulmasına karar verdiği anlaşılıyor. YÖK de bu karardaki hükmü hayata geçirebilmek için ilgili fıkrayı değiştirmiş.
Araştırma görevlisi olmak için tezli yüksek lisans programları mezunu olma şartı 2013’ten önce bulunmuyordu
Danıştay kararında hukuki dayanaklar aktarılırken Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nin 2013’te değişen bir maddesi hatırlatılmış. Geçici 1. maddeye göre 6 Şubat 2013’ten önce tezsiz yüksek lisans mezunları da doktora programlarına başvurabiliyordu.
Yani 2013’ten önce tezsiz yüksek lisans programlarından doktora programlarına geçen ve meslek yüksekokullarında araştırma görevlisi olarak çalışmak isteyen en az 2 yıllık iş tecrübesine sahip kişilerin tezli yüksek lisans programı mezunu olma şartı bulunmuyordu.
İddia konusu yönetmeliğin ilk hali 7 Haziran 2018’de kabul edildi. Söz konusu kabulden önce 2008’de yürürlüğe giren başka bir düzenlemede araştırma görevlisi kadrosuna giriş için yüksek lisans mezunu olma şartı aranmıyordu. Bu yönetmelik zamanla değişti ve adaylara yüksek lisans şartı getirildi.
31 Temmuz 2008’de Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikte araştırma görevlisi olmak için yüksek lisans şartı aranmadığı görülebiliyor.
2018’deki düzenlemede ayrıca belirtilen bir durum ise vakıf üniversitelerinde araştırma görevlisi olmak isteyen adaylarda tezli yüksek lisans şartı aranmasıydı. Bu şart Kasım 2018’deki değişikle hem vakıf hem devlet üniversiteleri kapsamına alındı.
2018’de yayımlanan yönetmeliğin ilk halinde vakıf üniversitelerinin ayrı bir hüküm altında olduğu görülebiliyor.
Sonuç olarak 3 Ekim 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan bir değişikle tüm tezsiz yüksek lisans mezunlarının öğretim görevlisi kadrosuna atanmasının önünün açıldığı iddiası doğru değil. Bu değişiklik sadece “meslek yüksekokullarının kadrolarına” atanmak isteyenler, 14 Mart 2016’dan önce tezsiz yüksek lisansa başlamış ve Kasım 2018’den önce de bu programlardan mezun olmuş kişiler için geçerli bir durum.
Söz konusu değişikliğin sebebi ise bir kişinin iddia konusu yönetmelik maddesine karşı daha önce dava açması ve Danıştay’da bu davayı kazanması sonucu yönetmeliğin ilgili maddesinin kısmen iptali. YÖK dava sonucu yönetmelikte değişiklik yapmış. Yani söz konusu durum her fakülte için geçerli değil. Zaten ilgili YÖK kanunu ve yönetmeliğinin diğer maddelerinden öğretim görevlisi olmak için tezli yüksek lisans programları mezunu ya da lisans ve tezli yüksek lisans eğitimini aynı alanda verebilen bir yerden mezun olma şartı olduğu anlaşılıyor. 2018’de Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle araştırma görevlisi kadrosuna girebilmek için yüksek lisans şartı getirildi, 2008’de kabul edilen aynı konuyu düzenleyen yönetmelikte böyle bir madde bulunmuyordu. Bu bilgilerden yola çıkarak 2018’den önceki kadro alımlarında üniversiteler tezli yüksek lisans programında öğrenim görmeyen bir adayı da kabul edebiliyorlardı diyebiliriz. Söz konusu iddia yanlış bilginin en yaygın 7 türünden “çarpıtma”ya örnek olarak gösterilebilir.
Kaynak: Teyid.org
