Röportaj
Giriş Tarihi : 06-07-2022 16:35   Güncelleme : 06-07-2022 16:35

Türk Kızılayı, Varlığı Zamanla Sınırlı Olmayan Bir Yardım Kuruluşudur

Dünyanın her yerinde sola bakan Kırmızı bir hilal görürseniz, anlayın ki Türkiye’nin en önemli ve varlığı zamanla sınırlı olmayan yardım kuruluşu ve sivil toplum kuruluşu Türk Kızılayı’nın merhametli hilaline bakıyorsunuz.

Türk Kızılayı, Varlığı Zamanla Sınırlı Olmayan Bir Yardım Kuruluşudur

Türk Kızılayı’nın yardım faaliyetleri hakkında bilgi almak için Kızılay Samsun Şube Başkanı Ahmet Muştu ile sizler için bir mülakat gerçekleştirdik.

Sohbet havasında ve sıcak ve samimi bir ortamda Kızılay Samsun Şubesi’nde yaptığımız mülakat sırasında Kızılay hakkında bilmediğimiz çok şeyin olduğunu fark ettik.

Bize kısaca Kızılay hakkında bilgi verir misiniz?

Kızılay, 11 Haziran 1868 tarihinde dört tane askerin kurduğu "Mecrûhîn ve Mardayı Askeriyeye İmdat ve Muavenet Cemiyeti" yani yaralı ve hasta askerlere yardım ve koruma cemiyeti adıyla kurulmuş, kuruluşunu müteakiben, uzun yıllar savaş ve savaşlar içerisindeki ülkemizde çeşitli görevler yapmıştır.

Osmanlı yaralı ve Hasta askerlere yardım cemiyeti adıyla 11 yıl cephelerde görev yapmıştır.

11 yıl sonra Osmanlı Hlial-i Ahmer olmuş. Osmanlı İmparatorluğu son bulup Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra Türk Hilal-i Ahmer olmuş.

İlerleyen zamanlarda Mustafa Kemal Atatürk tarafından ismi sabitlenmiş Türkiye Kızılay Derneği veya Türk Kızılay ya da sadece Kızılay ismi ile üç tane lisanslı ismi olmuş Kızılay’ın.

Bir yardım kuruluşu olarak Kızılay'ın yurtdışı ve yurtiçi çalışmaları nelerdir?

Bir yardım kuruluşu olarak Kızılay hem yurt içinde hem yurt dışında gıda anlamında, beslenme anlamında, barınma anlamında ciddi yatırımları mevcut.

TÜRK KIZILAYI DÜNYADA TÜRKİYE CUMHURİYETİNİ TEMSİL EDER

1954’lerde olsa gerek, tarihi tam doğru hatırlamıyorum, uluslararası Kızılhaç ve Kızılay birlikteliğinin organizasyonunun veya konsorsiyumun bir parçası olarak , “Türk Kızılayı dünyada Türkiye cumhuriyetini temsil eder” diye bir kanun maddesi var.

İşte malumunuz bu günlerde yardıma muhtaç olan, yardım ihtiyacı olan, sıkıntılı olan tüm mazlum coğrafyalarda Kızılayı görebiliyorsunuz, çok yakın bir sınır komşumuz olması sebebi ile Suriye’de ki yine malumunuzdur son dönemlerde Suriyelilerin bir kısmının tekrar kendi vatanlarına gönderilmesi için Türkiye’de ikamet edenlerin gönderilmesi için orada biriket evler yapılmasında da Kızılay’ın ciddi rolü var.

Yine hakeza yakın bir coğrafya ve yakın bir vaka olması hasebiyle Ukranya ve Rusya savaşında da ilk orda olan yardım kuruluşlarının arasında Kızılay’ı görüyorsunuz.

Tabi bunlar yurtdışı görevleri… Yurt içinde de ülkemiz ciddi bir deprem kuşağı altında bölgemizde de Kuzey Anadolu fay hattı var. Hem geçmiş tarihlerde yaşanmış vakalar var, hem de her an beklenen tetikte olduğumuz her an bir ihtimal diyebileceğimiz vakalar olması muhtemel. En son Elazığ depremi oldu yanlış hatırlamıyorsam orda Kızılay’ın çadır anlamında, beslenme anlamında yani kısaca AFAD’ın arkasında Türkiye Cumhuriyetinin arama kurtarma faaliyetlerinde resmi kuruluş olan AFAD’ın arkasında lojistik desteği sağlayan, hem barınmayı hem beslenmeyi sağlayan her bir kuruluş olarak aktif bir vaziyette Kızılayımız hayatta ve çalışmalarına devam ediyor.

Kızılayımızın gönüllülük anlamında bir yapılanması var. Mevcut personeller anlamında yapılanması var. Bir de seçimle gelen bizler gibi yöneticilik anlamında yapılanması var. Kısaca personellerden kastımız sahada bizatihi olayların içinde olup eğitimlerini almış, hem kurumsal işletme anlamında hem de olayların müdahale edebilecek anlamında yetişmiş personellerimiz var.

Kan Bankası var Kızılay’ın biliyorsunuz. Kızılay’ın bilinirliğini ortaya çıkaran kan organizasyonlarımız var.

2005 yılı itibari ile Türkiye’deki kan toplama kan bağışı alma veya ihtiyaç halinde bu kanları depolayıp ihtiyaç sahibi olan insanlara ulaştırma anlamında tek yetkili kuruluş Kızılay’dır. 2005 yılında şu anki cumhurbaşkanımız o dönemin başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan hükümetinin görevlendirilmesi ile Kızılay böyle bir görev üstlenmiştir.

Her ilde yapılanmamız var. Bazı ilçelerde, bütün ilçeler değil bazı ilçelerde kan anlamında. O günlerde yüzde 41 kadar bir kan bağışı tedariki sağlanabiliyormuş, Bugünlerde yüzde 91’lere varan bir tedarik zinciri oluşturulmuş.

Türkiye’de her gün 9 bin ünite kadar kan toplanması gerekiyor ki hastalardan sebep, şu anki normal durumlar için söylüyorum hastane ihtiyaçlarının kan ihtiyacı karşılanabilmesi için.

Kızılay’ın kurumsal yapısı ve çalışma şartları hakkında kısaca neler söyleyebilirsiniz?

Son dönemde inşallah bir aksilik olmaz ise 21 Haziran gibi dünya Kızılhaç Kızılay konsolosluğunun başkanlığı seçilecek, bir çalışma var, Türkiye cumhuriyet devleti Kızılay’ının başkanı Sayın Kerem Kınık beyefendi burada başkan adayımız, eğer her şey yolunda giderde başarırsak dünya Kızılay Kızılhaç konsolosluğunun veya derneğinin veya organizasyonun başkanı Türk Kızılayı’n başkanı Kerem Kınık bey olacak. Bizim içinde dünyada güzel bir tanıtım güzel bir mana içermektedir inşallah öyle olur.

Kızılay’ın bağışlarla ayakta kaldığının bilmemiz lazım, Kızılay’ın sizlilerle bir olduktan sonra Kızılay anlamı ve değer taşıdığı bilmemiz lazım. Gerek kan bağışlarınız olsun gerek maddi bağışlarınız olsun gerek fiziki bir yardımlarınız olsun Kızılay’ı ayakta tutanlardır bunlar. Yoksa biz 10 tane yönetici 10 tane çalışan samsun için söylüyorum veya Türkiye bu sayıdaki çalışan bu sayıda yöneticisi olsun Kızılay’ın bu faaliyetleri yapmaya ne gücümüz yeter ne maddi imkânlarımız yeter.

KIZILAY CUMHURBAŞKANININ HİMAYESİ ALTINDADIR

Sizlerden Kızılay gönüllüsü insanlardan Türkiye cumhuriyeti devletin içerisinde sınırlar içinde yaşayan tüm vatandaşlarımız bir katlısı olmadan bu işin yürümesi mümkün değil, çünkü Kızılay bağışlarla ayakta kalıyor.

Kızılay bir sivil toplum kuruluşudur ama tabi bizim kamusal bir görüntümüz var. Bizim onursal başkanımız Türkiye cumhuriyetinin cumhurbaşkanıdır.

En son 16 Nisandı tüzüğümüz değişti. O tüzüğün giriş cümlesinde, “Varlığı zamanla sınırlı olmayan Türk Kızılay Derneği Türkiye Cumhurbaşkanı’nın himayesi altındadır” diye geçer.

Çok önemli bir cümle bu bizi gururlandıran bir cümle, bunun iki tane gururu verici kısmı var; bir varlığı saat ile sınırlı değil, siyasetçinin varlığı saat ile sınırlı değildir, polisinin varlığı saat ile sınırlı değildir, askerin varlığı saat ile sınırlı değildir, ama bir memurun varlığı saat ile sınırlıdır, memur gelir sabah 8 de 9 de başlar akşam 8 de 9 da işini bitirir ve gider ama bu diğer saydığım guruplarda sivil toplum kuruluşlarında nispeten böyledir.

Kızılay zaten tanımlanması böyle, saat ile sınırlı olmayan, gecenin yarısı bir vaka olur, bir olay olur siz oraya müdahale etmek zorundasınız. Çünkü görev alanınız budur, görev tanımınız budur.

Cümlenin ikinci gurur verici kısmı, “Her ne olursa olsun Kızılay Derneği Türkiye Cumhuriyeti’nin o anki Cumhurbaşkanı himayesi altındadır”.

Tüzük böyle, bunun karşılığı illerde valiliktir, ilçelerde kaymakamlıktır.

Bizim resmi yönümüz böyle ama resmi anlamda bir gelirimiz yok. Biz tamamen bağışlar üzerine, bize bağışlanan aktarılan, hayatta ya da hayatta olmayan büyüklerimizin hayırseverlerimizin daireleri, arsaları geliri olan taşınmazlardan gelen kiralarla bir yönetimsel gelirimiz var.

Onun haricinde, zekâttır, sadakadır, fitredir, fidyedir veya kurbanlardır gelirlerimiz. Bunlar ayrı kalemde olup değerlendiriliyor. Bunlar işletmelerimize gitmez bunlar, çünkü bunlar dini terimlerdir dini faaliyetlerdir kişiyi ilgilendirir bir ibadet boyutudur Kızılay buradan gelecek hiç bir nakdi TL’yi kuruşu dâhil kendi çalışmaları içinde kullanmaz, onun kalemleri ayrıdır.

Kızılay hayırseverlerin hayra uzanan elidir. Yani nedir bu; biz hayırseverden alıyoruz, hayra uzatıyoruz ve bekleyene veriyoruz.

Öyle vakit oluyor ki, kapının bir köşesinden içerde mazlum, mağdur, mahcup insanların kapının bir köşesinde baktığı beklediği kurumdur Kızılay “Acaba gelecek mi” diye…

Mesela sabah bir vaka vardı burada bir inşaat çalışması sırasında bir göçük veya göçüğe benzer bir durum oluşuyor. AFAD kurumu oradaki aileleri alıyor götürüyor bir yere barınmasını sağlıyor ve Kızılay’a telefon ediyor diyorlar ki “Barınmada ihtiyacı olan aileler var, bunların beslenme ihtiyaçlarını karşılayın” Kızılay bir yerlerden tedarik ediyor ve ihtiyaçlarını karşılıyor. Ama bir kaç gün öncesinde belki de onların Kızılay’la hiç alakası yoktur. Ama bir gün geliyor Kızılay onlar için beklenen kurum oluyor.

İşte dolayısı ile Kızılay’a kimseye ihtiyaç olmasın ama bir gün ihtiyaç olabilir.

Kimse de Kızılay’dan uzak yaşamasın. Elinden ne geliyorsa bir hurma tanesi bile olsa, bir tas yemek bile olsa, bir TL dahi olsa bir şekilde Kızılay’ın desteklenmesi lazım.

Kızılay'ın üniversite öğrencilerine yönelik çalışmaları var mıdır varsa nelerdir?

Kızılay çeşitli organizasyonlarla Türkiye’nin genelinde her gün 9 bin ünite kanı toplamak zorunda, bölgesel olarak bu 350 400 rakamlarda Samsun bölgesi anlamında bu rakamlarda bir kan toplamamız gerekiyor. İşte sizler gibi Ondokuz Mayıs Üniversitesi öğrencilerin faaliyetleri açısından, Samsun Üniversitesi öğrencilerin faaliyetleri açısından, yine herkese Milli Eğitim içerisinde bulunan iki öğretim okullarının faaliyetleri açısında Kızılay samsunda güzel bir yerde, güzel bir grup ve toplum içinde yer alıyor. Biz bundan dolayı memnunuz. Ciddi anlamda destekler var.

Her iki üniversitelerimizin rektörleri her iki üniversitemizin akademisyen arkadaşlarımız bize bu noktada yardımlarını eksik etmiyorlar.

ÖĞRENCİLERİ İÇERİSİNDE CİDDİ ORANDA GÖNÜLLÜLERİMİZ VAR

800 üzerinde 900 e yakın yaklaşan bir gönüllü öğrenci kitlemiz var. Bunlar da bizim hem ihtiyaç sahiplerine bize bağışlanan kolilerin, gıdaların kartların iletilmesi için gönüllü olarak çalışmalarımıza katılıyorlar.

Hem buradaki çalışmalarımızda hem de sahadaki görevlendirilmemizde sağ olsunlar Kızılay öğrencilerimiz bizi yalnız bırakmıyorlar.

Kızılay hepimizin oluşumu hepimizin gururu hilal ile birlikte Türkiye’nin dünyada yükselen değeri Kızılay.

Ağzınıza sağlık. Teşekkür ederim. İyi ki varsınız.

Allah razı olsun, Ben teşekkür ederim.

Röportaj: Emam ALMOUSA - OMÜ

Recep YAZGANRecep YAZGAN