Kitap ve kütüphâne tarihimizi kılcal damarlarına kadar araştırıp yazan Prof. Dr. İsmail E. Erünsal’ın bu sahadaki birkaç kitabından biri olan “Orta Çağ İslâm Dünyasında Kitap ve Kütüphâne” kitabı, kitabın doğuşunu, emekleyip yürüyüşünü ve insan eliyle medeniyete dâhil oluşunu anlatan tek kitaptır. Bu muhteşem eserden istifade ederek, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan, gönül ve dimağımızı aydınlatan, hâfızamızı kaydeden, ilim ve irfanımızı nesilden nesile aktaran kitaplara, haddim değil ama, karınca kararınca bir medhiyedir bu yazı.
Sevenlerini, müptelâlarını asırlardır peşinden koşturan, uğruna her fedakârlığın göze alındığı kitap nedir? Hâl tercümesinde neler var? D. Mehmet Doğan’ın “Büyük Türkçe Sözlük” nde (s.1041) kitabın kısa târifi şöyle: “Allah’ın insanlara peygamberleri vasıtasıyla gönderdiği emirleri ihtiva eden vahiy eseri. Kitabullah. Kur’an-ı Kerîm. Yazılmış ve basılmış sayfaların bir araya getirilmesiyle oluşan toplam. Yazılı emir, mektup.”
Diyanet İslâm Ansiklopedisi’ne göre kitap, “İki deri veya kumaş parçasını birbirine eklemek, inci tanelerini dizmek, su kırbasının ağzını sıkıca bağlamak gibi mânalara gelen ketb kökünden masdar olup hem harfleri yazıyla birbirine ekleyip dizmeyi, hem de masdar-isim olarak bu şekilde oluşturulan yazılı metni ifade etmek üzere kullanılmıştır. Kur’ân-ı Kerîm’de kitab kelimesiyle aynı kökten bazı fiiller ‘yazma’ mânası yanında ‘farz kılma, hükmetme, takdir etme’ mânalarında da geçmektedir.” (Cilt: 26, s. 121)
