(Ters Öğüt Destanı)
Saygıdeğer Okuyucularımız!..
“Diriliş Postası Gazetesi”nin 21 Haziran 2018 günlü nüshası 16’ncı sayfasında yayınlanan bir haberin başlığı aynen şöyle idi: “Sigaranın Cebe Yıllık Zararı 85 Milyar Lira”. Alt başlıkta ise şu bilgilere yer verilmişti: “Son araştırmalar Türkiye genelinde 18 milyondan fazla insanın sigara içtiğini tespit ederken bu durumun cebe maliyeti 85 milyar lira olarak hesaplandı.”
Bu vaziyet bize, 28 Kasım 2017 tarihli “Türkiye Gazetesi”nin 1’inci sayfasından başlayıp 4’üncü sayfasında biten bir haberi hatırlattı. Bu haberde ise şunlar denilmekte idi:
“Sigaraya 10 yılda 257 milyar lira. 56 ADET KÖPRÜ BUHAR (DUMAN) OLDU!
Türkiye’de 2006-2015 yılları arasında sigaraya harcanan para dudak uçuklattı. Söz konusu dönemde 256,7 milyar lira havaya uçarken, iç piyasada bir trilyon adedin üzerinde sigara satışı gerçekleşti. Ajans Press’in derlediği bilgilere göre, son on yılda sigaraya harcanan parayla 56 Yavuz Sultan Selim Köprüsü, 46 Marmaray, 11 Atatürk Barajı, 10 Nükleer Santral ve Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) yapılabileceği dikkat çeken ayrıntılar arasında yer aldı.”
Bunları okuyunca hâtırımıza, daha önce derlediğimiz aşağıdaki bilgiler geliverdi. Önce bunları Siz Saygıdeğer Okuyucularımız ile şöylece bir paylaşalım ve ondan sonra da söyleyeceklerimize yer verelim diyoruz…
= = = * = = =
* “Oku! Seni yaratan Rabbinin adıyla oku!.. O, keremine nihayet olmayan Rabbindir; kalem ile yazı yazmayı öğreten de O’dur. O, insana bilmediği şeyleri öğretti. Sakın okumazlık etme; çünkü insan, kendini nasîhate ihtiyacı yokmuş görmekle muhakkak azgınlık eder!..” (Kur’ân-ı Kerîm; Alak Sûresi, âyet 1-7’)
* “And olsun insanı biz yarattık ve biz ona şah damarından daha yakınız. Onun sağında ve solunda oturmuş iki melek zabıt tutarken, insanın yanında onun, her dediklerini zapteden gözcü bir melek vardır.” (Kur’ân-ı Kerîm; Kâf Sûresi, âyet 16-18)
* “Ey Âdemoğulları! (…) yiyin-için ama isrâf etmeyin; çünkü O, isrâf edenleri sevmez.”, “Ey insanlar! Yiyin, için; fakat isrâf etmeyin; çünkü Allah, müsrifleri sevmez.” (Kur’ân-ı Kerîm; Â’râf Sûresi, âyet 31, 153)
* “…İsrâf etmeyin! Allahü teâlâ, isrâf edenleri elbette sevmez.” (Kur’ân-ı Kerîm; En’âm Sûresi, âyet 141)
* “Elindekileri saçıp savurma! Saçıp savuranlar, şüphesiz şeytânlarla kardeş olmuş olurlar; şeytân ise Rabbine karşı pek nankördür.” (Kur’ân-ı Kerîm; İsrâ Sûresi, âyet 26-27)
* “Bütün insanları Mahşer Meydanına toplayacağız da hiçbir kimseyi geride bırakmayacağız.”, “Defter de ortaya konulmuştur… ‘Eyvah bize! Bu defter de nedir? Ne küçük bırakmış, ne büyük, hepsini kaydetmiş!’ Ve bütün yaptıklarını hazır bulmuşlardır.” (Kur’ân-ı Kerîm; Kehf Sûresi, âyet 47, 49)
• “(Ya Muhammed) Rabbinin yoluna; hikmetle, güzel söz (nasihat) ile dâvet et!..” (Kur’ân-ı Kerîm; Nahl Sûresi, âyet 125)
* “Resûlallah’ta sizin için pek güzel bir örnek vardır.” (Kur’ân-ı Kerîm; Ahzâb Sûresi, âyet 21)
* “Güzel bir söz; kökü yerde sabit, dalları semâda olan güzel bir ağaç gibidir. Yemişlerini Rabbinin izniyle her zaman verir. Habîs (kötü) bir söz de yerinden sökülmüş, kökü olmayan kötü bir ağaca benzer.” (Kur’ân-ı Kerîm; Tibyân Tefsîri-İbrahim Sûresi, âyet: 24-26)
* “İstediğini ye, istediğini giyin! İnsanı yanlış yola götüren, isrâf ve tekebbür (büyüklenmek/kibirlenmek)dir.”, “Malı, boş yere saçmayınız!”, “Kıyâmet günü herkes, dört soruya cevap vermedikçe hesaptan kurtulamayacaktır: Ömrünü nasıl geçirdin, ilmin ile nasıl amel ettin, malını nereden ve nasıl kazanıp nerelere harcadın, bedenini nerelere yorup hırpaladın?”, “İyi bir iş yapmaya niyet edip de yapamayana, tam bir iyilik yapmış gibi sevâb verilir. Niyet edip yaparsa, on mislinden 700 misline, hatta daha fazla sevâba kavuşur. Kötü bir işe niyet edip de yapmayana, yapılmış tam bir iyilik sevâbı verilir, niyet edip de yapana ise sâdece bir günâh yazılır.”, “Kişi, (Kıyâmet günü) sevdiği ile birlikte olur.”, “Bazı şiirler, elbette apaçık bir hikmettir…”, “Hikmetli söz müminin yitiğidir. Onu nerede bulursa, hemen alır.”, “Büyüleyici sözler gibi, hikmetli şiirler de vardır...”, “Şâir Hassan’ın sözleri, düşmana ok yarasından daha tesirlidir…”, “Şiir, bir söz ki, güzeli daha güzel, çirkini daha çirkindir...” (Hazret-i Muhammed “sallallahü aleyhi vesellem”)
* “İsrâf: malı helâk etmek, faydasız hâle getirmek, dîne ve dünyânın mubâh olan işlerine faydalı olmayacak şekilde sarf etmektir. Malı denize, kuyuya, ateşe ve elden çıkmasına sebep olan yerlere atmak, onu helâk etmektir ve isrâftır.” (İmâm-ı Birgivî “r. aleyh”)
* “İsrâf: Savurganlık, saçıp savurmak, harcamalarda aşırı gitmek; eldeki imkânları, dînin ve insâniyetin gerekli kıldığı yerler dışında kullanmak. Her türlü maddî ve mânevî imkânları Allah’ın insanlar üzerindeki birer emâneti kabul eden İslâm dîni, bütün bunların yerli yerince ve gerektiği şekilde, gerektiği kadar kullanılmasını istemiş; özellikle mâlî imkânların isrâf edilmesini yasaklamıştır.” (Tercüman Gazetesi Ansiklopedik İslâm Lügâti; C. 1, s. 301)
* “BM üyesi 180’i aşkın sayıdaki milletler içerisinde Türkiye insanı; israfta 1’inci, kumar oyunlarında 2’inci, alkollü içki tüketiminde 3’üncü ve sigara tüketiminde de 4’üncü sırada bulunmaktadır.” (Prof. Dr. İsmet Miroğlu-Türkiye Gazetesi, 5.02.1996)
* “45 yaşın altındaki genç erkeklerden, koroner kalp hastalıklarından ölenlerin yüzde 80’i sigara tiryakisidir. Sigara içenlerde akciğer kanseri, içmeyenlere nispetle 15 kat fazladır. Tütün dumanında 4 binden fazla zehirli madde vardır. Sigara içmeyen kadınlarda kısırlık yüzde 3,8 iken, sigara içenlerde bu oran yüzde 41,8’dir.” (İşte İnsan/2-Ali Kayıkçı; Samsun 1999, s. 225’den)
* “Ülkemizde; 2006-2015 yıllarında toplam 256 milyar 700 milyon lira sigaraya verilmek suretiyle havaya uçtu. Türkiye’de her yıl 100 bin kişiyi sigaradan dolayı kaybediyoruz. 20 yıl sigara kullanan bir kişi, sigaraya 60-70 bin TL para harcıyor demektir.” (Türkiye Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk; Basın)
* “Araştırmalara göre sigaraya başlama yaşının 12’ye kadar düştüğünü, bunun da ciddi bir tehlike olduğunu ifade eden Dâhiliye Uzmanı Dr. Abdullah Açıkgöz, çocukların olumsuz arkadaş çevresi ve özenti ile sigaraya başladığını belirtti.” (Millî Gazete; 03.10.2017, s. 13)
* “ABD’de 7 milyon 85 bin ‘dolar milyoneri’ yaşamaktadır. ABD’de milyar dolara sahip kişilerin yarısı Yahudi asıllıdır ve Yahudiler ABD nüfusunun yüzde 5’idir.” (M. Necati Özfatura-Türkiye Gazetesi; 06.10.2017, s. 13)
* “Söz ola kese savaşı, söz ola kestüre başı/Söz ola ağulu aşı, bal ile yağ ide bir söz
Kişi bile söz demini, dimeye sözün kemini/Bu cihân cehennemini, sekiz uçmağ ide bir söz.” (Yûnus Emre)
* “Yâ Rabbî! Sana hep isyân ettim. Fakat, sana itâ’at edenleri hep sevdim.
Beni bu sevgime bağışla!..” (Muhammed İbnis-Semmâk “r. aleyh”)
* “Şiir, nesirden bambaşka bir hüviyettedir. Şiir duygusunu lisan hâline getirinceye kadar yoğurmak, onu çok toplu bir madde hâline sokmak, o kadar ki, mısra güyâ hissin ta kendisi imiş gibi okuyucuya samîmî bir vehim vermek”tir. (Yahya Kemâl Beyatlı)
* “Bizce şiir, mutlak hakikati arama işidir… Mutlak hakikat Allah’tır…”, “Şiir, Allah’ı sır ve güzellik yolundan arama işidir… Şiir, türlü tecelli yoluyla Allah’tan gelir; ve bütün bu perdeleri devirerek Allah’a yol açmaya doğru gider…”, “Şâir odur ki; renk, çizgi, ses, ahenk, hacim, pırıltı, ışık, buud, hareket, eda, mânâ, her tecelliyi şiir, şiiri de Allah için bilir…”, “Renk renk hâtıralarım, oda oda silindi/Anne kokan bir Türkçem vardı, o da silindi.” (Necip Fâzıl Kısakürek-Çile)
* “Et-tekraru hasen, velevkâne yüzseksen!” (Atasözü)
* “Şâir, milletin göğsünde kalbi gibidir; şâiri olmayan bir millet, bir yığın topraktır.” (İkbal)
* “Dünyâ güzeldir ama bir şâirin gözüyle daha da güzel olur.” (Goethe)
* “Bırak beni haykırayım/Susarsam sen matem et/Unutma ki, şâirleri haykırmayan bir millet;
Sevenleri toprak olmuş, öksüz çocuk gibidir.” (M. Emin Yurdakul)
* “Tütün tarlasına, hayvanat girmez/Girse bile asla, o ottan yimez/Neden biz insanlar, bu hâli görmez?/Allah içenlere, akıllar versin!” (Âşık Meftûnî; A.g.e, s. 228’den)
* “Eseri var çürük, sararmış dişler/Dinmeyen öksürük, soğuk gülüşler/Rahatsız uykular, kâbuslu düşler/Bir hayat çekilen, izdir sigara… Damarda dolanır, nikotin eker/Zift olur yapışır, ciğere çöker/Dumanlar kurumu, boğaza döker/Bronşu dolduran, tozdur sigara…” (Nâzım İrfan Tanrıkulu-Gönül Sohbetleri Güldestesi, s. 154’den)
* “Allah, şiiri hak yolunda kullananlardan râzı olsun!” (Prof. Dr. Cevat Akşit-Millî Gazete; 27.04.2017, s. 9)
* “Tütünsel dumangaç: (Uydurukça/Agop-Ataç’ça): Sigara
* “TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu”
= = = * = = =
Saygıdeğer Okuyucularımız!..
“Millî Gazete”nin 3 Ekim 2017 günlü nüshası 13’üncü sayfasında, “Sigara Ömür Hırsızıdır” başlığı altındaki bir haberde; “Türkiye’de, tütün ve mamullerini kullanım yaşının 12’ye kadar düştüğü” belirtilmekte idi:
Aydın’da bir özel hastanenin “Dâhiliye Uzmanı” olan “Dr. Abdullah Açıkgöz”, “Araştırmalara göre ülkemizde olumsuz arkadaş çevresi ve özenti ile sigaraya başlama yaşı 12’ye kadar düşmüş bulunmaktadır. Dünya genelinde tütün kullanımına bağlı hastalıklar sebebiyle yılda yaklaşık 6 milyon kişi hayatını kaybediyor. Yapılan araştırmalara göre sigara içen kadınların ömrü 23 yıl, erkeklerin ömrü ise 28 yıl kısalıyor” deyince hâtırımıza, zaman zaman basın-yayın kuruluşlarının tekrarladıkları bir işsiz sayısı haberi geliverdi. Bilindiği üzere bu haberler hep “TÜİK verilerine göre, (…) tarihi itibariyle Türkiye’deki işsiz kişi oranı yüzde (…) olarak açıklandı.” şeklinde verilmektedir.
“Sigaraya başlama yaşı 12’ye kadar düşmüş olduğuna göre” nasıl olur da bu yaştaki çocuklar bile “sigara üreticisi/satıcısı firmalara” çalışırken ülkemizde “işsiz insan” olur?!..” Diye haklı olarak soruyoruz…
Yıllar önce idi. “Köşe Yazısı” yazdığımız bir gazetenin 10 Mayıs 2015 günlü nüshası 12’nci sayfasında, “Bizim Liseli Gençler, Hem Çalışıp(!) Hem de Okuyorlar” başlığı altında, konu hakkında bir “Sohbet” yazısı yazmış ve özetle şunları söylemiştik:
(Devam edecek)
Derebahçeli/Ali Kayıkçı