Temel araştırma, ihtiyaç duyulan ürünlerin veya hizmetlerin belirlenmesine yönelik yürütülen deneysel veya teorik çalışmalardır. Bu kapsamda gerçekleştirilen deneysel ve teorik çalışmalar aracılığıyla gözlemlenebilir gerçeklerin temellerine dair yeni bilgiler edinilmesi amaçlanır. Temel araştırmanın sonuçları, yeni ürün ve hizmetler geliştirmek için kullanılabilir
Uygulamalı araştırma, belirli bir sorunu çözmek veya belirli bir ihtiyacı karşılama hedeflerine yönelik yeni bilgi elde etme amacıyla yapılan özgün çalışmalardır. Bu aşamada temel araştırmada elde edilen bilgiler kullanılır ve pratik uygulamalara dönüştürülür.
Deneysel geliştirme, araştırma ve pratik deneyimlerden elde edilen mevcut bilgilerden yararlanarak yeni malzemeler, yeni ürünler üretmeye; yeni süreçler, sistemler ve hizmetler ortaya çıkarmaya veya mevcut bir teknolojiyi, ürünü ve hizmeti önemli ölçüde iyileştirmeye yönelik yapılan sistemli çalışmalardır. Ayrıca deneysel geliştirme, uygulamalı araştırmada geliştirilen prototiplerin test edilmesi ve iyileştirilmesi için yapılan çalışmaları da kapsar ve bu aşamada aynı zamanda üretim ve pazarlama planları da yapılır.
Ar-Ge sürecinin kapsadığı bu üç temel faaliyet dikkate alınarak yapılacak olan Ar-Ge çalışmaları en genel anlamda aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır.
Konsept ve Fikir Tasarımı: Ar-Ge süreci, mevcut bir problem, ihtiyaç veya mevcut bir ürünün veya hizmetin iyileştirilmesinden doğan bir konsept ve fikir ile başlar. Bu aşamada Ar-Ge mühendisleri ve tasarımcılar, mevcut problem veya ihtiyaçların giderilmesine yönelik hedef müşteri kitlesinin ve çalışanların da önerilerini alarak yapılan beyin fırtınalarıyla yeni ve özgün fikirler üretirler, hedefleri ve kriterleri belirlerler. Burada yapılan kapsamlı ve iyi bir konsept ve fikir tasarımı ile büyük ve karmaşık problemlerin çözümü geçekleştirilir.
Araştırma: Konsept ve fikir belirlendikten sonra, mevcut bilgi ve teknolojilerin ve piyasanın incelenmesi için kapsamlı bir araştırma yapılmalıdır. Araştırma aşamasında, literatür taraması ve bilgi toplama, patent incelemesi ve anketlerle veri toplama faaliyetleri yapılmalı, elde edilen veriler analiz edilmeli ve sonuçlar yorumlanmalıdır. Ayrıca bu aşamada, mevcut bilgilerin ve teknolojilerin incelenmesiyle, yeni bilgi ve teknolojilere gereksinim olup olmadığı da belirlenebilir.
Geliştirme: Bu aşama, projelerin ayrıntılı mühendislik çalışmaları ile gerçekleştirilme faaliyetidir. Bu adımda, araştırma ve analiz sonuçlarına göre yeni ürünlerin veya hizmetlerin tasarımı yapılır, prototipleri/modelleri oluşturulur, testleri yapılır ve geliştirilir. Geliştirilen ürüne ait prototip/model veya hizmetler test edilerek performansı değerlendirilir. Prototip testleri ve müşteri geri bildirimleri ışığında ürün veya hizmetin tasarımı ve fonksiyonları optimize edilir. Test, değerlendirme ve geri bildirim sonuçlarına göre gerektiğinde prototipte veya modelde değişiklikler ve iyileştirmeler yapılır. Prototip veya model tamamlandıktan sonra seri üretim planları yapılarak, ürün veya hizmetin ticari, yani seri üretime hazır hale getirilmesi için gerekli çalışmalar gerçekleştirilir. Üretim süreci planlanır, tedarikçilerle anlaşmalar yapılır ve üretime başlanılır. Ürün ve hizmetlerin tanıtımı da bu aşamada gerçekleştirilir.
Geliştirme aşaması, Ar-Ge sürecinin en kritik ve önemli aşamalarından birisidir. Ar-Ge çalışmalarının ürüne veya hizmete dönüştüğü ve ticari başarıya ulaşma şansının belirlendiği önemli bir aşamadır. Bu aşamada yapılan çalışmaların etkinliği ve başarısı, ürünün veya hizmetin pazarda tutunma şansını doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle, geliştirme aşamasında titiz bir çalışma yürütülmesi ve her adımın detaylı bir şekilde planlanması oldukça önem arz etmektedir. Bu aşamada doğru adımlar atılması ve gerekli özen gösterilmesi, Ar-Ge yatırımlarının geri dönüşünü hızlandıracak ve işletmenin pazardaki rekabet gücünü arttıracaktır.
Ticarileştirme: Ürün veya hizmetin pazara, tüketicilere sunulması sürecidir ve iyi bir planlama gerektirir. Ürün veya hizmetin hedef kitlesinin net bir şekilde belirlenmesi, müşterilerin ihtiyaç ve beklentilerinin doğru bir şekilde analiz edilmesi ve ürün veya hizmetin pazardaki rekabetçi konumunun değerlendirilmesi gereklidir. Bu aşamada ürün veya hizmetlerin pazarlama ve satış stratejileri belirlenir ve dağıtım kanalları oluşturulur. Ürün veya hizmetin ticarileştirilmesi sadece ekonomik olarak bir kazanç elde etmek anlamına gelmez, aynı zamanda insanlığa yarar sağlayabilmesi için de bir gerekliliktir. Aktif ve başarılı bir ticarileştirme süreci, ürün ya da hizmetlerin pazara daha hızlı girmesine, daha geniş bir kitleye ulaşmasına ve rekabetçi bir avantaj elde edilmesine imkan sağlar. Bir ürün veya hizmet ne kadar yenilikçi ve özgün olursa olsun, işletmeler bunu doğru stratejilerle zamanında pazara sunamazsa hedeflediği başarıyı elde etmesi oldukça zorlaşacaktır.
Bu aşamalar, işletmelerin Ar-Ge çalışmalarını yönetmek için takip ettiği en genel adımlardır. Farklı işletmeler ve sektörler arasında bazı değişiklikler olabilir, ancak genel olarak bu adımlar, Ar-Ge çalışmalarının hangi aşamalardan geçerek nasıl yapılması gerektiği konusunda bir temel oluşturmaktadır.
