Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından yıkılarak yerine otopark ve cami yapılacak olan Subaşı Yer altı Camisi ve çarşısı 34 yıldır hizmet veriyordu.
Cami ve çarşının tavanlarından su sızıyor ve hantal görüntüsüyle dikkat çekiyordu.
1940 yılında yıktırılan tarihi Subaşı Camii’nin yerine önce bir kapalı çarşı yapıldı.
12 Eylül 1980 İhtilalinden önce Belediye Başkanı olan Kemal Vehbi Gül tarafından 1979 yılında ihalesi yapılan Subaşı Yer altı Caminin inşaatına 1980’in ilk aylarında başlandı.
Dere yatağı olan inşaat alanında Samsun’da ilk Radye Jeneral uygulaması yapıldı.
12 Eylül 1980’de yönetime el koyan Milli Güvenlik Konseyi Vehbi Gül’ü görevden el çektirerek caminin yapımını durdu.
Projenin Mimarı Embiya Sancak Cami üzerindeki kubbeyi kaldırarak yerine kabuklu çatı sistemi oturttu.
Cami alanını ise tüketim kooperatifi olarak değiştirdi.
Böylece Subaşı Yer altı çarşısı ve kooperatifi 1982 yılında hizmete açıldı.
1984 yılındaki yerel seçimlerde yeniden Belediye Başkanı Vehbi Gül tarafından yeniden çatısı kubbeye dönüştürülerek 1985 yılında Cami hizmete açıldı.
Yıkımına başlanan Subaşı meydanı ve caminin yerine Samsun Büyükşehir Belediyesi Yer altı Subaşı Cami alanına yer altı otoparkı, çarşı ve cami olarak yeniden inşa edecek.
Toplam 1472 metrekare alan üzerine inşa edilecek Yeraltı Mekanik Otopark Projesi kapsamında Subaşı Meydanı'nda yeni bir düzenleme yapacaklarını belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir, “Otopark yapısı tam otomatik mekanik sistem olup 2 katlı inşa edilecek. Projesi bitti önümüzdeki günlerde ihalesine çıkılıyor. Proje kapsamında meydan içerisindeki tarihi Hamidiye Çeşmesi yeniden yapılacak. Ayrıca meydana bir mescid inşa edilecek. Subaşı Meydanı'nı baştan aşağıya yer altı otoparkı inşa ederek yeniden düzenleyeceğiz. Tam otomatik otopark, cephelerindeki yeşil bitkilendirme uygulamaları ve çevre düzenlemesi ile de fark yaratacak. Mimari olarak çevreyle uyumlu bir görüntü sunmayı hedefliyoruz" demişti.
Yeniden inşa edilecek Subaşı Hamidiye Çeşmesi’nin kadim bir mimariyle yapılacakken Subaşı Mescidi’nin post modern bir tarzda kubbesiz ve minaresinin yarım bir şekilde projelendirilmesi vatandaşlar tarafından beğenilmedi.
Yapılan yorumlarda, “Subası Yeraltı Camii’nin kubbesinin yere konulmuş bir şekilde inşaa edilmiş olmasının da hiç de uygun olmadığını ancak dönemin şartlarına göre bu şekilde yapılmış olmasına itiraz edecek bir durum yok.
Ancak yeni yapılacak olan Mescid ya da cami projesinin kubbesiz ve yarım minareli olması hiç de hoş olmamış yorumları yapıldı.
POST MODERN TARZDAN VAZGEÇİLMELİDİR
Mimar Hakkı Eldem’in de dediği gibi, “post-modernizm bir akım değil geçici bir heves, bir şakadır. Her heves gibi bu da gelip geçecektir. Post-modernistler binaları gereğinden fazla süslüyorlar, adeta maskeliyorlar. Bu ciddi bir akım olarak düşünülmemelidir”
Subası’na yapılacak cami veyahut mescidin kadim mimari özellikler taşımalı ve Ankara Külliye’de olduğu gibi ağırlıklı Selçuklu mimarisini hissettirmelidir” denildi.
