DOLAR 0,0000
EURO 0,0000
STERLIN 0,0000
ALTIN 000,00
BİST 00.000
Songül KARAMAN
Songül KARAMAN
Giriş Tarihi : 23-01-2023 16:23

Konya Da Şivlilik ve Fener Alayı Geleneği Devam Ediyor

Konya da yaşatılan güzel gelenekler arasında  ‘’Şivlilik’’  ve ‘’Fener Alayı  ‘’ etkinlikleri yerini korumakta ve devam etmektedir.

Hicri takvime göre Üç Aylar ın başlangıcı olan  Recep  ayının ilk Perşembe gecesini Cuma ya bağlayan gece de Regaib Kandili sabahını kutlamak için çocuklar tarafından yapılan kandil kutlama  etkinliğine  Şivlilik adı verilmiştir.Regaib Kandilin den bir gece önce yapılan etkinlik ise Fener Alayı geleneğidir.

Bu gelenekler sadece Konya ya özgüdür.

ŞİVLİLİK;

Üç ayların başlangıcını kutlamak amacı ile Osmanlı  döneminde II.Selim den itibaren(1566-1574 )den itibaren devam etmektedir. Konya’ya özgü  yapılan güzel bir etkinliktir.Bu etkinlik çocuklar tarafından yapılır ve günümüzde de devam etmektedir.Şivlilik isminin nereden geldiği kaynaklarda farklı şekillerde ele alınmıştır.En çok bilinen ve günümüze aktarılan birkaç rivayete yer verelim.Ebu Bekir Muhammed Şib’li adlı bir sufinin Peygamber Efendimiz (s.a.v.)in ana rahmine düşmesinden mutluluk duyan bu zat kapıları çalıp (Şibi-i)diye müjde vermesi ve çaldığı kapılarda ki insanların ona hediye vermesi üzerine onun kullandığı kelimenin sonradan şivlilik olarak aktarılması ile bu ismi aldığı rivayet olunur.Diğer bir rivayet Konya lı şair İsmail Detseli nin (Şivlilik -Pişinin Tarihçesi) yazısında yer almıştır.Şivliliğin tarihçesini annesinden öğrettiğini belirten şair 1071 den önceleri Konya ya göçer olarak yerleşen atalarımızdan çadır hayatı yaşayan analarımızdan birinin beyi yağlı hamur yemeği ister.Taşınması kolay olsun diye o dönemlerde yanlarında sadece yufka ekmeği bulunmaktadır Hanımda farklılık olsun diye bugün pişi dediğimiz yağda kızaran hamurdan yapmaya kara verir .Ancak günümüzde ki gibi sıvı yağ yoktur kendilerinin yaptığı tereyağdan yapacaktır pişileri.Sabah erken saatlerde çadırın önüne bir ateş yakıp büyükçe bir kapta bolca yağı eritir.Yuvarladığı hamurları yağa salar.Hamurun kızgın yağda çıkardığı şiv şiv şiv civir civir tatlı sesler ve  kokusu etrafa yayılır.Oba da küçük büyük herkes sesin ve kokunun olduğu yere toplanır Çıkan seslerden ( şiv ve vicirler) dolayı şivlilik adını alır ve günümüze kadar değişmeden gelir.Vedat Çakır ise (Konya nın Geleneksel Eğlence Kültürü)yazısında ‘’Konya da çocuklar yırtıcı göçmen bir kuş olan ve yerel ağızda( Cüllülük )adıyla bilinen kuşun taklidini yapmak için) ses dolayısıyla  şivlilik adı gündeme gelmiştir’’ ifadesini kullanmıştır.

Regaib Kandili gündüzü yapılan etkinlikde çocuklar toplu şekilde evleri dolaşarak çeşitli manilerle halkın kandilini kutlayarak Üç ayların başlangıcında ki neşe ve coşkuyu çevreye yaşatırlar.Bu güne halk arasında İlk namaz da denilmektedir.Çocuklar evleri dolaşırken ‘’Şivili şivili şişirmiş,Erken kalkan pişirmiş ,İki çörek bir börek,Bize ilk namazlık gerek şivlilik’’ şeklinde ki manilerler evleri dolaşırlar.Evlerde de Şivlilik hazırlığı günler öncesinde başlamaktadır.Konya da çarşı pazarda şivlilik hazırlıkları renkli manzaralar oluşturur.Şivlilik de çocuklara ikram edilecek  Pamuk şekeri ,şekerlemeler,kuruyemişler,gofret bisküvi gibi ikramlıklar için herkes alışveriş yapar.Şivlilik günü bu ikramlıklar Kandil kutlamak için gelen çocuklara verilir ve böylece bu günün neşesi katlanarak yaşanmış olur.Evlerde ki diğer bir hazırlık ise Pişi ve yufkalı helva dağıtma etkinliğidir.Evlerde hazırlanan yağda kızartılan hamurlar pişi adını almıştır.Ayrıca un ve pekmezle yapılan helva evde yapılan yufkanın arasına konarak dağıtılmaya hazır hale getirilir. Evinde pişi  ve helva yapanlar komşularına bunu dağıtarak mübarek üç ayların başlangıcını sevinçle karşıladıklarını belirtirler.Şivlilik böylesine neşeli güzel insanları birbirine kaynaştıran ,mübarek günlerin başlangıcını hatırlatmaya yöneliktir.En önemlisi de bu mübarek günleri çocuklarımızın hayatına yerleştirmek adına güzel bir uygulama olmasıdır.Şivlilik  günlerinde bu çoşkuyu  yaşamak için Konya dışından da misafirler şehrimize gelmektedir.

FENER ALAYI:

Fener Alayı etkinliği de üç aylarda yapılmaktadır.Kandil Gecelerinde de yapılan etkinlik günümüzde de büyük ilgi ile devam etmektedir.Fener Alayı Regaip Kandili’nden bir gece önce yapılmaktadır.Akşam ezanından sonra ;çocuklar ,gençler,büyükler bir araya gelirler.Eski dönemlerde her mahallede yapıldığından mahalle sakinlerinin tümü de  katılım yapardı.Çocuklar ellerine rengarenk fenerleri alarak yürüyüş yaparlar .Etrafta ki dükkanlar ,iş yerleri de fenerlerle çevrelerini süsleyerek rengarenk bir güzelliğin ortaya çıkmasına katkıda bulunurlar.Fenerlere irili ufaklı karpuz davul, sünme,kuyruklu gibi şekillerine göre isimler verilmektedir.Fenerler  Işığı dışarı yansıtacak türde kağıtlardan imal edilmektedir ve  fenerlerin içlerine  mum yerleştirilerek aydınlatılma yapılır .Ortaya rengarenk  çok güzel görüntüler çıkmaktadır.Bazen de sokaklar bile fenerlerle boylu boyunca süslenir yürüyüş bu yollarda yapılır.

Günümüz de bu etkinlikleri belediyeler tarafından da düzenlenerek kapsamlı bir şekil almıştır.Belediyenin yaptığı organizasyonlar da eski dönemde ki şenliklerde yapılan Hacivat –Karagöz ,Palyaço,havai fişek gösterileri ve çeşitli oyunlar sergilenmektedir.Gecenin sonunda belediye tarafından hazırlanan ikramlıklar halka dağıtılır.

Türk - İslam tarihinde ki bu güzel gelenekler ,hem dini değerleri geleceğe taşıyor hem zengin bir Türk kültürünün yaşatılmaya devam ettiğini sergiliyor.Gelecekte de bu güzel geleneklerimizin devam etmesi adına gayret göstermeye devam ederken pırıl pırıl yeni nesillerimize bırakılacak en güzel mirasların bunlar olduğunu unutmamamız gerekmektedir.

 

NELER SÖYLENDİ?
@
Songül KARAMAN

Songül KARAMAN

DİĞER YAZILARI Semazen Kıyafetlerinde Ki Manalar-1 Hobilerle Hayatınızı Renklendirin İdeal Hayat Rehberi -2 İdeal Hayat Rehberi -1 Çocuklarda Motivasyon Çalışmaları Konyalısın Etliekmek   Şimdi Tam Zamanı Alışkanlık Nasıl Kazanılır DERGAH-I MEVLÂNA DA Yeni Eğitim ve Öğretim Yılına Hazırlık Çalışmaları -1 Hayatımızda Değişimi Nasıl Yönetiriz İdealindeki Meslek Hangisi Bilinç Altının Gücü Akışta Kalmak ve Anı Yakalamak Yaz Tatilinde Çocuklar İçin Aktiviteler İlgi Alanlarınızı 10 Adımda Keşfedin Günümüz Sorunlarından İletişimsizlik Eski Sokaklar da Eskimeyen Mutluluklar Sen Yola Çık Yol Sana Görünür-2 Sen Yola Çık Yol Sana Görünür -1 Kaçırma Sahurları Ramazan-I Şerif  Sevinci Mevlâna Türbesinde Ki 4 Kapının Taşıdığı Manalar Zamanımızı Nasıl İyi Yönetiriz-2 Zamanımızı Nasıl İyi Yönetiriz -1 Kişisel Gelişim İçin Pratik Öneriler Türk Kültürü Pozitif Düşünce Başarı Getiriyor Dini Değerlerin Sosyal Hayatımıza Katkıları İslâma Hizmet İçin Neler Yapabiliriz Maneviyat Yolculuğu Kuşak Çatışması -4 Kuşak Çatışması -3 Kuşak Çatışması -2 Kuşak Çatışması -1 İletişim Becerileri -3 İletişim Becerileri -2 İletişim Becerileri-1 Engelsiz İletişim-1 İletişime Ne Kadar Sevgi Katıyoruz Ramazan-I Şerif Ayının Önemi-3 Türk Sofra Adabı-1 Ramazan-I Şerif Ayının Önemi-3 Ramazan-ı Şerif Çelikten Bir İrade Dedem Hacı Rıza Yiğit Ramazan-I Şerif Ayının Önemi-2 Ramazanı-I Şerif Ayının Önemi -1 Hoşgeldin Şehr-İ Ramazan Sanal Dünya -3 SANAL DÜNYA -2 Sanal Dünya İyilik Evrenseldir Tek Yürek Olabilmek Horasan Erenleri Dini Değerlerin Sosyal Hayatımıza Katkıları Yeni Yılda Yeni Başlangıçlar Sanal Âlemde Kaybettiklerimiz Mevlâna Hazretlerini Anlamak Konya Da Kış Akşamlarının Gelenelsel Lezzetleri -2 Konya’da Kış Akşamlarının Gelenelsel Lezzetleri -1 Elveda Medine Güzel İnsan Olabilmek Sende Beni Sev Allah'ım Elhamdülillah İlk Türk –İslam Devletlerine Ait Eserler Türk İslam Mimarisinde Dini Yapılar -2 Türk İslam Mimarisinde Dini Yapılar -1 Medine’ye yol görünür Medine’ye Yol Görünür Yüce Mevlâm Gel Güzel Nebi Kurban Bayramı Osmanlı Dönemi Güzel Gelenekleri-2 Osmanlı Dönemi Güzel Gelenekleri-1 Günümüzde Özlediğimiz Değerler-2 Günümüzde Özlediğimiz Değerler-1 İletişimde Verimli Olabilmek Vatan Sevgisi Kutsaldır Sahur Bereketi Anadolunun Sultanları -5 Anadolunun Sultanları -4 Anadolunun Sultanları-3 Anadolunun Sultanları-3 Anadolunun Sultanları-2 Anadolunun sultanları -1 Hz Mevlâna Nın Yedi Öğüdünde Ki Manalar-2 Hz Mevlâna Nın Yedi Öğüdünde Ki Manalar-2 Hz Mevlâna Nın Yedi Öğüdünde Ki Manalar-1 Konya’nın Simgelerinden Alâeddin Tepesi Mevlâna Diyarında Sosyal Psikoloji Bizi Nasıl Yönetiyor -3 Sosyal Psikoloji Bizi Nasıl Yönetiyor -2 Sosyal Psikoloji Bizi Nasıl Yönetiyor -1 Atasözlerimize Bakışımız Zamanı Yakalamak Siyaset Ve İletişim Hayata Dair Güzel Notlar Kişisel Gelişim Yolculuğu -2 KİŞİSEL GELİŞİM YOLCULUĞU -1 Beden Dili Ne Demektir ?-2 Beden Dili Ne Demektir ?-1 Üç Ayları Allah C.C Rızasına Uygun Yaşamak -2 Üç Ayları Allah C.C Rızasına Uygun Yaşamak -1 Okumak Yaşamaktır Manevi Temizlik İçin İstiğfar Etmek Kuran’ı Kerime Hürmek Göstermek Hoşgörü Köprüsü Duanın Psikolojiye Etkileri Dini Değerlerin Sosyal Hayatımıza Katkıları Ak Parti Etliekmek Birazda Konya Demek Geçilmez Ki Yolların Çanakkale! Türk Evladı Allah İle Uyan da Gel İnsanoğlu Tevhiddir Yolların Başı Efendim Hoşgeldin Şehri Ramazan Gel Rabbinin Kapısına Hz Amine Dualarda Sevdim Kadın Demek Secdem Vakti Seher Hak Sevgisi Vatanımsın Türkiye’m Affeyle Allah’ım Dünya Hanesi 15 Temmuz Vatan Destanı Durmadan Oku Besmele Mübarek Dağlar Mutluluk İmanda Saklı Minareler Kadir Gecesi Dünya Kaçırma Sahurları İftar Neşesi Bizim Diyar Şehitler Sonsuz Gibidir Anadolum Türkiyem Yaşar Kullar Toprak İle Huzur-u Mevlâna Haktan Emir Gelmeyince Bayrağım Geçilmez ki Yolların Çanakkale Hakkı Bil İnsanoğlu Kadın Demek Bayrağım Yollardayım Dua Akşamlar Savaşın Çocukları Yağmur Asker mi Oldun Uzun Zamandır Misafirsin Bu Dünyada Esma'ül Hüsna Namaza Davet Ağlıyorsun Ey Kudüs! Gurbet Türküsü Allah Sevgisi Şehr-i Medine Yolculuk Bu vatan Ezanlar Selâm Ederiz Efendim İmanın Şartı İmandandır Yolumuz Bilemedin Geldim Mevlânam Cuma Bayramı Ana Duası Dualarda Sevdim Münacat Tesbihin Dilinden Salavatla Andım Seni Elhamdülillah Allahım Kâbe’de Olsam Besmele Namaz Hoşgeldin Şehr-İ Ramazan Sendendir Yarabbi Seher Vakti Yunus Emre Misali Hicret Söyle Kalbim Durmuyor Ki Saatler Bir Başkadır Konya İşte Yine Geldim Sana Adım Toprak İstanbul Selâm Olsun Mevlânam Bırak Gitsin Zamanı Yalancıymışsın Sen Dünya
KÖŞE YAZARLARI TÜMÜ
NAMAZ VAKİTLERİ
Gazete Manşetleri
Yol Durumu
BURÇ YORUMLARI
  • KOÇ
    Koç Burcu
  • BOĞA
    Boğa Burcu
  • İKİZLER
    İkizler Burcu
  • YENGEÇ
    Yengeç Burcu
  • ASLAN
    Aslan Burcu
  • BAŞAK
    Başak Burcu
  • TERAZİ
    Terazi Burcu
  • AKREP
    Akrep Burcu
  • YAY
    Yay Burcu
  • OĞLAK
    Oğlak Burcu
  • KOVA
    Kova Burcu
  • BALIK
    Balık Burcu
ANKET OYLAMA TÜMÜ
E-Bülten Kayıt
BİYOGRAFİ
Suriye Meselesi -2-
Suriye Meselesi -2-
RÖPORTAJLAR
Suriye Meselesi -2-
Suriye Meselesi -2-
ARŞİV ARAMA